Comğa könne Qazanda jurnalistlar yortında “Выборы в России 2003\2004” digän töbäk-ara mägğlümat çaraları klubı utırışı uzdı. Utırış tügäräk östäl räweşendä bardı. Tema-“Küçeş çorı konstitutsiäse: qaya barabız?” Başta uq iskärtep quyu mäslixät. Tügäräk östäldä qatnaşuçılar iğlan itelgän temadan ber adım da çitkä taypılmadılar, saylawlarğa firqälärgä qağılışlı ber nindi dä söyläwlär bulmadı. Şulay itep Yel'sin konstitutsiäse bezne qaya alıp bara ala soñ? Tügäräk östäldä qatnaşuçılarnıñ fikerlären öçkä bülergä bula. Rusiä Duması deputatı Flyura Ziatdinova başlağan häm Tatarstan Däwlät Şurası deputatı Aleksandr Ştanin, Qazan texnik universitetınıñ politologiä kafedrası mödire Vladimir Belyaev xuplağan fiker:“ 1993nçe yılda tuplar göreltese astında yazılğan konstitutsiä kamil tügel. Flyura Ziätdinova, mäsälän, küp matdälärdä xälitkeç mäs'älälär cäyälärdän çığarılıp qaldırılğan dıp sanıy. Äytik Rusiä grajdanı milläten bilgelärgä, kürsätergä xaqlı. Läkin qayda, niçek ikäne cäyälärdän çığarılıp qaldırılğan. Şäxes tanıqlıqlarında dip täğäyenläw kiräk ide. Bu citeşsezlek pasportlarda millät grafasın töşerep qaldıruğa kiterde”. Rusiä konstitutsiäseneñ millätlär, keşe xoquqlarına qağılışlı matdälären milli xäräkät wäkilläre Räşit Yagfärov häm Ayrat Gabdullin da tänqitlädelär. Däwlät Şurası Deputatı Marat Galiev respublika citäkçelegeneñ üzäkçel pozitsiäsen rasladı.Anıñ fikerençä, Rusiä konstitutsiäseneñ töp nigezlämäläre xalıqara normalarğa tayanıp eşlände häm tulayım alğanda ul demokratik prinsiplarda. Tügäräk östäldä Räşit Yagfärov başlağan fikerne rusiä mentalitetı turındağı fikerne Bötendönya tatar kongressı räise urınbasarı Damir İsxakov fänni terminnar belän näticä yasap köçäytep äytte. Eş konstitutsiädä tügel, ä Rusiädäge küptän kilgän qanunnarnı belmäw häm ütämäw ğädätendä. Anıñ fikerençä bez bötenläy başqa qırğa kerep barabız. Anda xätta bu konstitutsiäneñ mäğnäse qalmayaçaq. Jurnalist Cäwdät Äminov “Юкос” şirkäte misalında oligarxlar belän köräşüneñ Rusiä iqtisadına milliardlağan sumlıq zıyan saluın kitergäç häm Rusiägä bernindi dä konstitutsiä kiräkmi dip beldergäç, tügäräk östäldä qatnaşuçılar urtaq ber fikergä dä kidelär. Rusiäneñ bäläse naçar qanunnarda ğına tügel, ä xoquqi nigilizmda. Bu fikergä üzäkçel Marat Galiev añlatma birergä kiräk dip sanadı.
Şulay itep Rusiä citäkçelege nindi genä qanunnar bulmasın maqsatçanlıq prinsibınnan çığıp eş itälär. Şuña kürä küçeş çorı konstitutsiäse qaya alıp bara digän sorawğa, däwlät citäkçelege telägän yaqqa diärgä bula.
Yunıs Ätnäle.
