Uzğan yäkşämbe İsrael vitse-premierı Ehud Olmert, Yasir Arafat üterüçe, üterügä öndäwçe, İsrael xökümäte andıy keşelär belän eş itkändä, kiräk bulsa, yuq itüne dä küz aldında tota, digän süzlär äytte. Solıxqa kirtä bulğan Arafatnı Fälestin cirennän quu – ber mömkinlek bulsa, anı üterü – ikençe mömkinlek, dide ul. İsraelneñ yuğarı räsmie äytkän bu süzlär, dönyanıñ küp kenä xökümätlärendä rizasızlıq uyattı. Fälestinnär, Arafatnıñ Ramalladağı cimerek utırması tiräsenä çatırlar qorıp anı köne-töne saqlıy başladı. Ğäräp illäre häm tağın berniçä däwlät Berläşkän Millätlärneñ İminlek Şurasına, İsraelne Arafatqa qul tidermäskä çaqırğan rezolutsiä ölgesen kertte. Qısqası, İsraelneñ şoñğı belderüwe, inde şaqtıy qartayğan häm iğtibardan çitkä kitä başlağan Arafatnı yänä kön üzägenä menderde.
Düşämbedä İsraelneñ tışqı eşlär ministrı Silvan Shalom xökümätneñ qaraşına açıqlıq kertergä tırıştı. Çit il jurnalistları aldında çığış yasap, Shalom, İsrael xökümäte üterü belän şöğellänmi, anıñ Arafatnı üterü niäte yuq, ämmä terror xöcümnären buldırmas öçen ul qulınnan kilgänen eşliäçäk, dip belderde. Älbättä, bu – elegräk yasalğan belderüne yomşartu tırışlığı bulıp tora. Fälestinnärneñ 3 yıl elek başlağan intifadası buyına, İsraelneñ maxsus köçläre islam suğışçıların yuq itü operatsiäsen alıp bara. Xädäf itep ğädättä, Hamas yä İslam Cihadı citäkçeläre sayalana. İntihar xöcümnärgä fatixa birüçe dip sanalğan Arafattan, İsrael räsmiläre bik teläp arınır ide. Ämmä ul sörelgän, yä üterelgän oçraqta Yaqın könçığışta närsä başlanasın küz aldına kiterä bulsa kiräk. Bügen İsrael premier-ministrı Ariel Şaronnıñ süzçese Raanan Gissin bolay dip belderde:
Audio (Raanan Gissin)
"Bezneñ Arafatbnı üterü yä sörü niätebez yuq. Solıx yulındağı kirtäne alıp taşlaw öçen törle çaralar bar, bu şularnıñ qayberläre genä. Ä Arafat bu yulda töp kirtä bulıp tora."
İsraelne Arafatqa qul tidermäskä çaqırğan rezolutsiäne Süriä äzerläde. İminlek Şurası anı bügen tikşerergä tieş. Ämmä bu qararnıñ qabul itelüwe ikele. Quşma Ştatlarnıñ oyışmadağı wäkile John Negroponte, bu rezolutsiädä terrorğa qarata kisken tänqit äytelmägän, bez andıy ber-yaqlı qararnı xuplıy almıybız dide. İminlek Şurasında daimi äğza bulğan Quşma Ştatlarnıñ veto xoquqı bar.
Ul arada Quşma Ştatlarnıñ berniçä elekke räsmie Waşingtonnıñ xäzerge Yaqın Könçığış säyäsätenä rizasızlıq belderde. Elekke prezident Jimmi Carter Bush administratsiäseneñ yış qına İsrael yağın aluın äytte. 25 yıl elek Camp Davidta İsrael belän Misırnı kileştergän Jimmi Carter, bügen dä, İsrael belän Fälestin, üz ixtiarları belän solıxqa ireşä almıy, monıñ öçen Amerikan prezidentı küp köç salırğa tieş, dip belderde. Xäyer, Bushnıñ başqa mäşäqätläre dä küp şul, dip östäde ul.
Elekke däwlät sekretare Madeleine Albright, Buşnıñ Yaqın Könçığış säyäsätenä şulay uq tänqit belderde. İsrael-Fälestin söyläşülärendä Quşma Ştatlarnıñ, barı tik şunıñ belän şöğellängän, maxsus wäkile bulırğa tieş. Süz bit tarixi protsess turında bara, ä bezneñ anda daimi wäkilebez dä yuq, dide ul. Döres, älegä söyläşülär üzläre dä yuq. Häm dä Yaqın Könçığıştağı kierenkelekne beterü yulları, şulay uq, kürenmi...
Ali Gilmi, Praga
Düşämbedä İsraelneñ tışqı eşlär ministrı Silvan Shalom xökümätneñ qaraşına açıqlıq kertergä tırıştı. Çit il jurnalistları aldında çığış yasap, Shalom, İsrael xökümäte üterü belän şöğellänmi, anıñ Arafatnı üterü niäte yuq, ämmä terror xöcümnären buldırmas öçen ul qulınnan kilgänen eşliäçäk, dip belderde. Älbättä, bu – elegräk yasalğan belderüne yomşartu tırışlığı bulıp tora. Fälestinnärneñ 3 yıl elek başlağan intifadası buyına, İsraelneñ maxsus köçläre islam suğışçıların yuq itü operatsiäsen alıp bara. Xädäf itep ğädättä, Hamas yä İslam Cihadı citäkçeläre sayalana. İntihar xöcümnärgä fatixa birüçe dip sanalğan Arafattan, İsrael räsmiläre bik teläp arınır ide. Ämmä ul sörelgän, yä üterelgän oçraqta Yaqın könçığışta närsä başlanasın küz aldına kiterä bulsa kiräk. Bügen İsrael premier-ministrı Ariel Şaronnıñ süzçese Raanan Gissin bolay dip belderde:
Audio (Raanan Gissin)
"Bezneñ Arafatbnı üterü yä sörü niätebez yuq. Solıx yulındağı kirtäne alıp taşlaw öçen törle çaralar bar, bu şularnıñ qayberläre genä. Ä Arafat bu yulda töp kirtä bulıp tora."
İsraelne Arafatqa qul tidermäskä çaqırğan rezolutsiäne Süriä äzerläde. İminlek Şurası anı bügen tikşerergä tieş. Ämmä bu qararnıñ qabul itelüwe ikele. Quşma Ştatlarnıñ oyışmadağı wäkile John Negroponte, bu rezolutsiädä terrorğa qarata kisken tänqit äytelmägän, bez andıy ber-yaqlı qararnı xuplıy almıybız dide. İminlek Şurasında daimi äğza bulğan Quşma Ştatlarnıñ veto xoquqı bar.
Ul arada Quşma Ştatlarnıñ berniçä elekke räsmie Waşingtonnıñ xäzerge Yaqın Könçığış säyäsätenä rizasızlıq belderde. Elekke prezident Jimmi Carter Bush administratsiäseneñ yış qına İsrael yağın aluın äytte. 25 yıl elek Camp Davidta İsrael belän Misırnı kileştergän Jimmi Carter, bügen dä, İsrael belän Fälestin, üz ixtiarları belän solıxqa ireşä almıy, monıñ öçen Amerikan prezidentı küp köç salırğa tieş, dip belderde. Xäyer, Bushnıñ başqa mäşäqätläre dä küp şul, dip östäde ul.
Elekke däwlät sekretare Madeleine Albright, Buşnıñ Yaqın Könçığış säyäsätenä şulay uq tänqit belderde. İsrael-Fälestin söyläşülärendä Quşma Ştatlarnıñ, barı tik şunıñ belän şöğellängän, maxsus wäkile bulırğa tieş. Süz bit tarixi protsess turında bara, ä bezneñ anda daimi wäkilebez dä yuq, dide ul. Döres, älegä söyläşülär üzläre dä yuq. Häm dä Yaqın Könçığıştağı kierenkelekne beterü yulları, şulay uq, kürenmi...
Ali Gilmi, Praga