. Berniçä könnän birle Voloşin urnınan kitkän digän imeş-mimeşlär döres bulp çıqtı. Prokuratura Yukos aksiäläreneñ 44 protsentın tuñdırğannan soñ, prezident Putin Voloşinnı postınnan buşatqanın häm anıñ urnına Dmitri Medvedevne bilgelägänen iğlan itte. Prokuratura süzçese Natalya Vişnyäkova aksiälärne tuñdıru dävlätläşerüne yäisä konfiskatsiälävne añlatmıy dip belderde.
Audio
Şulay da soñğı çiktä bu konfiskatsiälävgä dä kiterä ala. İngliz gazetası The Times of Londonnıñ süzläre belän äytkändä, Mäskävneñ havası stalinizmnıñ yaman ise belän pıçrana. Gazeta şulay uq Putinneñ prokuratura eşenä tıqşına almauı turındağı süzlärenä dä ışanmıy, çönki Russiä iqtisadı öçen mondıy citdi adım iñ yuğarıda utırğannarnıñ doğa-fatixası belän genä eşlänä ala. Faynanşial Tayms gazetası da tuñdırılğan aksiälärneñ qimmäte, salım tülämäv yäisä xärämläşülär arqasında kilgän ziannıñ miqdarı belän çağıştırmaslıq däräcädä yuğarı digän näticägä kilgän häm prezident qurqınıçlı aftoritar suqmaqqa bastı häm ul tuqtalırğa tieş dip yazğan. Preziddent Putin ber kön elegeräk ere eşquarlar belän oçraşunı kire qaqqan bulsa da, Pänceşämbedä nigezdä çit il investorları belän oçraştı häm Russiädä finans ölkäsendä açıqlıq häm ışanıç buldıru öçen tırışıla dip belderep, alarnı tınıçlandırırğa tırıştı. Anıñ räsmi oçraşuda Yukos aksiälären tuñdıru häm Xodorkovskiy mäsäläsenä qağılmauı üzençälekle. Çönki eşquar dailärendäge tıñğısızlıq Yukos vaqiğäse belän bäylängän. Ber bankir borçılulı belderüen uqığannan soñ da, Putin bu mäsälägä qağılmıyça elekke temasın dävam itkän. Anıñ süzlärençä, maqsät qanunçılıqnı torğızu . Bu älbättä bik uñay süzlär. Läkin, praktik adımnar monı çağıldırmıy. Ere kapital xuçaları, eşquarlar Putinneñ xakimiätenä qarşı çıqqan, oppozitsiäne yaqlıy başlağan xäldä genä höcüm obyektına äylänälär. Xodorkovskiydän elek ük Gusinskiy häm Berezovskiylär monıñ qorbanı buldılar. Putinneñ 90-nçe yıllardağı xosusiläşterü protsesınıñ näticäläre yañadan küzdän kiçerelmiäçäk, läki, ul vaqıtta cinayät eşlävçelär xökemgä tartılaçaq digän belderüe dä, Russiä eşquarların ber dä tınıçlandırmas kebek. Çönki, Rusisädäge ere baylarnıñ barısı da diärlek Gusinskiylä, Berezovskiylär yaki Xodorkovskiylär kebek eşlädelär. Xodorkovskiynıñ qulğa alınuın tänqitläp çıqqan Russiä energetika başlığı Anatoliy Çubais kiçä üz kontrolendäge Novosibirskenrgonıñ byurosında tentülär ütkärelgännän soñ yasağan çığışında Voloşinnıñ çigenüe Russiädä säyäsätneñ üzgärüen kürsätä dip belderde. Ul ğına da tügel, xätta premier minister Mixail Kasyanov ta prokuraturanıñ Yukosnıñ kontrol aksiälären tuñdıruına tirän borçıluın belderde. Terrorğa qarşı köräşne yaqlauı säbäple, AQŞ Putinne tänqitlävdän totlıp tordı. Şulay da Milli İminlek Şurası süzçese Sean McCormack bu mäsälägä qağılıp, bu vaqiğä Russiädä käsep häm investitisä klimatına häm qanun xakimiäte torışına qarata borçılu tudıra. Russiä xakimiätläre monıñ säyäsät belän bäyläneşe bar digän borçılunı taratırğa tieşlär. Bez Rusisä xakimiätläre aldında bu mäsäläne kütärep çıqtıq, monı kiläçäktä dä dävam itäçäkbez dip belderde. Küpkenä küzätüçelärneñ fikerençä, Xodorkovskiynıñ qulğa alıuı, Voloşinneñ Kremldän kitüe, Yukos aksiälären tuñdıru Kremldä täsir öçen barğan köräştä Rusisädä xosusi eşquarlıq östenän dävlätneñ turıdan-turı kontrolen buldırunı yaqlauçı siloviklarnıñ ciñep çıqqanın işarä itä. Läkin, monıñ Russiä iqtisadına, anıñ üseşenä, çit il investitsiälärenä nindi tiskäre täsire bulır, anısen älegä äytü qıyın.
Färit İdelle, Praga
Audio
Şulay da soñğı çiktä bu konfiskatsiälävgä dä kiterä ala. İngliz gazetası The Times of Londonnıñ süzläre belän äytkändä, Mäskävneñ havası stalinizmnıñ yaman ise belän pıçrana. Gazeta şulay uq Putinneñ prokuratura eşenä tıqşına almauı turındağı süzlärenä dä ışanmıy, çönki Russiä iqtisadı öçen mondıy citdi adım iñ yuğarıda utırğannarnıñ doğa-fatixası belän genä eşlänä ala. Faynanşial Tayms gazetası da tuñdırılğan aksiälärneñ qimmäte, salım tülämäv yäisä xärämläşülär arqasında kilgän ziannıñ miqdarı belän çağıştırmaslıq däräcädä yuğarı digän näticägä kilgän häm prezident qurqınıçlı aftoritar suqmaqqa bastı häm ul tuqtalırğa tieş dip yazğan. Preziddent Putin ber kön elegeräk ere eşquarlar belän oçraşunı kire qaqqan bulsa da, Pänceşämbedä nigezdä çit il investorları belän oçraştı häm Russiädä finans ölkäsendä açıqlıq häm ışanıç buldıru öçen tırışıla dip belderep, alarnı tınıçlandırırğa tırıştı. Anıñ räsmi oçraşuda Yukos aksiälären tuñdıru häm Xodorkovskiy mäsäläsenä qağılmauı üzençälekle. Çönki eşquar dailärendäge tıñğısızlıq Yukos vaqiğäse belän bäylängän. Ber bankir borçılulı belderüen uqığannan soñ da, Putin bu mäsälägä qağılmıyça elekke temasın dävam itkän. Anıñ süzlärençä, maqsät qanunçılıqnı torğızu . Bu älbättä bik uñay süzlär. Läkin, praktik adımnar monı çağıldırmıy. Ere kapital xuçaları, eşquarlar Putinneñ xakimiätenä qarşı çıqqan, oppozitsiäne yaqlıy başlağan xäldä genä höcüm obyektına äylänälär. Xodorkovskiydän elek ük Gusinskiy häm Berezovskiylär monıñ qorbanı buldılar. Putinneñ 90-nçe yıllardağı xosusiläşterü protsesınıñ näticäläre yañadan küzdän kiçerelmiäçäk, läki, ul vaqıtta cinayät eşlävçelär xökemgä tartılaçaq digän belderüe dä, Russiä eşquarların ber dä tınıçlandırmas kebek. Çönki, Rusisädäge ere baylarnıñ barısı da diärlek Gusinskiylä, Berezovskiylär yaki Xodorkovskiylär kebek eşlädelär. Xodorkovskiynıñ qulğa alınuın tänqitläp çıqqan Russiä energetika başlığı Anatoliy Çubais kiçä üz kontrolendäge Novosibirskenrgonıñ byurosında tentülär ütkärelgännän soñ yasağan çığışında Voloşinnıñ çigenüe Russiädä säyäsätneñ üzgärüen kürsätä dip belderde. Ul ğına da tügel, xätta premier minister Mixail Kasyanov ta prokuraturanıñ Yukosnıñ kontrol aksiälären tuñdıruına tirän borçıluın belderde. Terrorğa qarşı köräşne yaqlauı säbäple, AQŞ Putinne tänqitlävdän totlıp tordı. Şulay da Milli İminlek Şurası süzçese Sean McCormack bu mäsälägä qağılıp, bu vaqiğä Russiädä käsep häm investitisä klimatına häm qanun xakimiäte torışına qarata borçılu tudıra. Russiä xakimiätläre monıñ säyäsät belän bäyläneşe bar digän borçılunı taratırğa tieşlär. Bez Rusisä xakimiätläre aldında bu mäsäläne kütärep çıqtıq, monı kiläçäktä dä dävam itäçäkbez dip belderde. Küpkenä küzätüçelärneñ fikerençä, Xodorkovskiynıñ qulğa alıuı, Voloşinneñ Kremldän kitüe, Yukos aksiälären tuñdıru Kremldä täsir öçen barğan köräştä Rusisädä xosusi eşquarlıq östenän dävlätneñ turıdan-turı kontrolen buldırunı yaqlauçı siloviklarnıñ ciñep çıqqanın işarä itä. Läkin, monıñ Russiä iqtisadına, anıñ üseşenä, çit il investitsiälärenä nindi tiskäre täsire bulır, anısen älegä äytü qıyın.
Färit İdelle, Praga