Accessibility links

Кайнар хәбәр

Yaqın Könçığışta solıx urnaştıru maqsatı belän täqdim itelgän yaña planğa AQŞ häm BMO yuğarı bäyä birä


"Yul xaritası" dip atalğan räsmi planğa alternativa bularaq bu yaña plannı ike keşe täqdim itte: İsraelneñ elekke Yustitsiä ministrı Yossi Beilin belän Fälestinneñ elekke Mäglümät ministrı Yasser Abed Rabbo. Kiçä alar ayırım-ayırım Quşma Ştatlar däwlät sekretare Colin Powell häm Berläşkän Millätlär Oyışması general sekretare Kofi Annan belän oçraştı. Räsmilärneñ ikese dä "Yul xaritası"n töp plan dip atasa da, yaña planğa yuğarı bäyä birgän häm anıñ östendä eşne däwam itergä quşqan. Jeneva Kileşüwe dip atalğan yaña plan avtorlarınıñ berse Yasser Abed Rabbo söyli:

Audio (Yasser Abed Rabbo)

"BMO general sekretare Kofi Annan bezneñ planğa bik yuğarı bäyä birde. Ul anı qarañğılıqqa batqan töbäktö ömet çatqısı dip atadı."

Avtornıñ ikençese, Yossi Beilin süzlärençä, Yaqın köçığıştağı 4 aradaşçı, Berläşkän Millätlär, Quşma Ştatlar, Yevropa Berlege häm Rusiä, bu yaña plannı kiläse oçraşularında tikşeräçäk:

Audio (Yossi Beilin)

"Kofi Annan bezgä eşne däwam itergä quştı. Anıñ süzlärençä, bu plan 4-lekneñ kiläse oçraşuında tikşereläçäk. Bu turıda ul İminlek Şurasına häm Ğömüm Mäcleskä xäbär itkän. Bezneñ öçen monnan da yuğarı bäyä bula almıy."

"Geneva kileşüwe" dip atalğan plan şuşı atnada iğlan itelde. Avtorlar äytüençä, ul "Yul xaritasına" östämä bulırğa tieş. Bilgele bulğança "Yul xaritası"nda 2005nçe yılda Fälestin däwläten iğlan itü qaralğan. Monıñ aldınnan Fälestinnär köç qullanunı, ä İsrael – yäxüd toraqları tözüen tuqtatırğa tieş. Ämmä bu plan körçekkä terälde. "Geneva kileşüwe" "Yul xaritasınnan" alğaraq kitep qayber çeterekle mäsälälärne çişüne maqsat itep quya. Misal öçen anda, qayber yäxüd bistälären evakuatsiäläw qarala. İsraelgä, küpme qaçaqnı üzenä qabul itü mäsäläsen xäl itü xoquqı birelä.

Quşma Ştatlarnıñ elekke 7 räsmie bu planğa yuğarı bäyä birep xat yulladı. İmza quyuçılar arasında: prezident Bill Clinton çorında däwlät sekretare bulğan Warren Christopher, John Kennedy häm Lyndon Johnson çorında saqlanu ministrı bulğan Robert McNamara bar. Ämmä İsrael xökümäte dä, Fälestin suğışçıları da, bu yaña planğa qarşı çıqtı.

Soñğı xäbärlärgä qarağanda İsrael xärbiläre bügen Ğaza sızığında ike Fälestinlene atıp ütergän. Xärbilär äytüençä alarda berniçä garanata häm 25 kilogram şartlatqıç tabılğan. Misır çigendä urnaşqan Rafah qaçaqlar lagerında ber Fälestin yäşüsmere atıp üterelgän.

Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG