Düşämbedä Brüsseldä Yevropa Berlege illäreneñ tışqı eşlär ministları oçraşuı uzdı häm anda, Berlekneñ başqa köndälek mäs''älälärennän tış İrandağı saylawlarnıñ näticäse häm yaña äğzalar alu aldınnan Rusiä belän kilep tuğan qarşılıqlar qaraldı. Başta İran saylawlarına mönäsäbät turında. Xäzer Yevropa Berlegendä räislek itkän İrlandiäneñ tışqı eşlär ministrı Brian Cowen oçraşudan soñ bu mäs''älägä qağılıp, İrandağı tawış birü demokratik şartlarda ütmäde dip belderde.
Audio, Brian Cowen
"Oçraşu azağında bez küpsanlı nämzätlärne saylawlarda qatnaşudan mäxrüm itügä ükenüebezne häm eçke rizasızlığıbıznı belderdek, bu İran xalqınıñ çınlap torıp irekle saylawı mömkinlegen yuqqa çığardı. Ministrlar Yevropa Berlegeneñ İran belän mönäsäbätlären täräqqi itügä ähämiat birüen, reformalarnı yaqlawın qabatladı, häm bez İrandağı keşe xoquqları ölkäsendä täräqqiatneñ bik aqrın baruına ükeneçebezne belderdek" di Yevropa Berlege illäre ministrlarınıñ oçraşuın alıp barğan Brian Cowen, İrlanidä tışqı eşlär ministrı. Berlekneñ yuğarı wäkilläre fikerençä, bu süzlär xäzer İranğa qarata "sabır ğına çittän qarap toru" säyäsäten alıp barunı, räsmi Tähran bik telägän säwdä söyläşülären tuqtatıp torunı añlata. Brüsseldäge ber räsmi wäkilneñ radiobız xäbärçesenä äytkän süzlärenä qarağanda, Yevropa Berlegeneñ tışqı säyäsät wä iminlek öçen cawaplı yuğarı wäkile Javier Solana xäzer İran belän mönäsäbätlärneñ çınnan da beraz suınıp aluı kiräk dip isäpli. Radiobızğa ul üze bolay dip belderde.
Audio, Javier Solana
"Bez wäzğiatneñ niçek täräqqi itüwen, närsä kilep çığuın qarap barırğa tieşbez, bez alar belän şaqtıy çetrekle, qatlawlı ölkälärdä eş alıp barabız, şul isäptän atom ölkäsendä dä häm bez monı däwam itäçäkbez" di Yevropa Berlegeneñ tışqı säyäsät wä iminlek ölkäsendäge yuğarı wäkile Javier Solana. Läkin İspaniä häm Fransiäneñ tışqı eşlär ministrları alay da düşämbe oçraşuında, İran belän söyläşülärdä işeklärne tulısınça yabıp betermäskä öndäde. Ä inde Berlekneñ Rusiä belän mönäsäbätlärenä kilgändä, alar şaqtıy awır sınawlar aldında tora kebek. Äle qayçan ğına tirän xezmättäşlek urnaştıru turında söylägän Mäskäw häm Brüssel yaña qarşılıqlar çorına kerep bara. Şul uk düşämbe oçraşuında Yevropa Berlegeneñ tışqı eşlär ministrları Rusiädän açıqtan-açıq, 1997-nçe yılda Yevropa Berlege belän imzalanğan kileşüne aña may ayında quşılaçaq illärgä dä cäyelderü taläben bäyän itte. Yäğni Mäskäwneñ Yevropa Berlege belän kileşkän üzara säwdä ölkäsendäge çikläwläre, kvotaları xäzer üzennän-üze, älegä andıy çikläwlärsez genä säwdä alıp barılğan Üzäk häm Könçığış Yevropa illärenä dä cäyeläçäk digän süz. Misal öçen Rusiä alarğa börtekle aşlıqnı bügenge köndä bernindi kvotalarsız sata, ä inde may başlanu belän aña bu säwdäne çiklärgä kiräk bulaçaq. Bu Mäskäw öçen aqçalata yuğaltular kiteräçäk. Älegä qädär ul monıñ belän rizalaşmağan ide, ä xäzer isä Yevropa Berlege ministrları, anıñ üz taläpläre ütälmägän oçraqta Rusiägä qarşı tağın da qırısraq iqtisadi çikläwlär kertü belän yanıy. Ministrlar belderüendä, Rusiäneñ Yevropa Berlege belän kileşüen yañartudan baş tartuı ikeyaqlı mönäsäbätlärgä "citdi tä''sir" yasayaçaq dielä. Şuşı süzlär närsäne añlata digän sorawğa Brüsseldäge ber yuğarı wäkil, "bu çikläwlär kertü belän yanaw" dip belderde.
Kärim Kamal, Praga
Audio, Brian Cowen
"Oçraşu azağında bez küpsanlı nämzätlärne saylawlarda qatnaşudan mäxrüm itügä ükenüebezne häm eçke rizasızlığıbıznı belderdek, bu İran xalqınıñ çınlap torıp irekle saylawı mömkinlegen yuqqa çığardı. Ministrlar Yevropa Berlegeneñ İran belän mönäsäbätlären täräqqi itügä ähämiat birüen, reformalarnı yaqlawın qabatladı, häm bez İrandağı keşe xoquqları ölkäsendä täräqqiatneñ bik aqrın baruına ükeneçebezne belderdek" di Yevropa Berlege illäre ministrlarınıñ oçraşuın alıp barğan Brian Cowen, İrlanidä tışqı eşlär ministrı. Berlekneñ yuğarı wäkilläre fikerençä, bu süzlär xäzer İranğa qarata "sabır ğına çittän qarap toru" säyäsäten alıp barunı, räsmi Tähran bik telägän säwdä söyläşülären tuqtatıp torunı añlata. Brüsseldäge ber räsmi wäkilneñ radiobız xäbärçesenä äytkän süzlärenä qarağanda, Yevropa Berlegeneñ tışqı säyäsät wä iminlek öçen cawaplı yuğarı wäkile Javier Solana xäzer İran belän mönäsäbätlärneñ çınnan da beraz suınıp aluı kiräk dip isäpli. Radiobızğa ul üze bolay dip belderde.
Audio, Javier Solana
"Bez wäzğiatneñ niçek täräqqi itüwen, närsä kilep çığuın qarap barırğa tieşbez, bez alar belän şaqtıy çetrekle, qatlawlı ölkälärdä eş alıp barabız, şul isäptän atom ölkäsendä dä häm bez monı däwam itäçäkbez" di Yevropa Berlegeneñ tışqı säyäsät wä iminlek ölkäsendäge yuğarı wäkile Javier Solana. Läkin İspaniä häm Fransiäneñ tışqı eşlär ministrları alay da düşämbe oçraşuında, İran belän söyläşülärdä işeklärne tulısınça yabıp betermäskä öndäde. Ä inde Berlekneñ Rusiä belän mönäsäbätlärenä kilgändä, alar şaqtıy awır sınawlar aldında tora kebek. Äle qayçan ğına tirän xezmättäşlek urnaştıru turında söylägän Mäskäw häm Brüssel yaña qarşılıqlar çorına kerep bara. Şul uk düşämbe oçraşuında Yevropa Berlegeneñ tışqı eşlär ministrları Rusiädän açıqtan-açıq, 1997-nçe yılda Yevropa Berlege belän imzalanğan kileşüne aña may ayında quşılaçaq illärgä dä cäyelderü taläben bäyän itte. Yäğni Mäskäwneñ Yevropa Berlege belän kileşkän üzara säwdä ölkäsendäge çikläwläre, kvotaları xäzer üzennän-üze, älegä andıy çikläwlärsez genä säwdä alıp barılğan Üzäk häm Könçığış Yevropa illärenä dä cäyeläçäk digän süz. Misal öçen Rusiä alarğa börtekle aşlıqnı bügenge köndä bernindi kvotalarsız sata, ä inde may başlanu belän aña bu säwdäne çiklärgä kiräk bulaçaq. Bu Mäskäw öçen aqçalata yuğaltular kiteräçäk. Älegä qädär ul monıñ belän rizalaşmağan ide, ä xäzer isä Yevropa Berlege ministrları, anıñ üz taläpläre ütälmägän oçraqta Rusiägä qarşı tağın da qırısraq iqtisadi çikläwlär kertü belän yanıy. Ministrlar belderüendä, Rusiäneñ Yevropa Berlege belän kileşüen yañartudan baş tartuı ikeyaqlı mönäsäbätlärgä "citdi tä''sir" yasayaçaq dielä. Şuşı süzlär närsäne añlata digän sorawğa Brüsseldäge ber yuğarı wäkil, "bu çikläwlär kertü belän yanaw" dip belderde.
Kärim Kamal, Praga