Çalabi kiçä öyendä ütkärelgän tentüdän soñ (audio) Min Amerikanıñ Ğıraqtağı in yaxşı dustı dip äytte. Döres ber waqıtlar şulay ide. Däwlät sekretarı C.Powell yäkşämbedä AQŞ televidiniäsenä birgän ängämädä 2003 nçe yılnıñ fevraländä BMOda Ğıraqnıñ küpläp üterü qoralları turındağı çığışı belän İminlek Şurasın ışandıra almawın telgä alıp(audio)
Minem çığışım , ul çaqtağı küzläw xezmätläreneñ qaraşın çağıldırdı. Ämma bu mäğlümätneñ töğäl döres bulmawı , xätta qayber oçraqlarda belä torıp bozıp kürsätelgäne açıqlandı. Monıñ belän min ber dä qänäğät tügel, qızğanıç belderäm dip söyläde.
Powellneñ işarä itkän mäğlümät çığanağı öleşçä Çalabineñ Milli Kongresı ide. Ekzildä yäşäwçe ğıraqlılardan torğan bu törkem Saddam Xösäinne bärep töşerü öçen AQŞ xökümätenä yıllarça basım yasap , Saddam töşsä, xalıq amerikan soldatların bik cılı qabul itäçäk dip belderep kilde. Bush administratsiäsendä Powell Çalabigä şiklänep qarasa, saqlanu ministırı Rumsfeld anıñ urınbasarı Wolfowitz simpatiä belän qaradılar.Alar artında Çalabi Waşingtonda ğıraq säyäsätendä şaqtıy täsirle keşe bulıp yäşädä, Xäzer dä ul Ğıraqta AQŞ bilgelägän idarä şurasınıñ äğzası .Çalabi qaraşınça AQŞnıñ aña xäzer doşmaça qarauına BMOnıñ neftkä almaşqa azıq tölek programması turında başlatılğan 3 ayrım tikşerü säbäp bulıp tora. Bilgele bulğança Saddam waqıtında satılğan bilgele külämdäge neft aqçasına ğıraqlılar öçen azıq tölek , darular kebek kiräk yaraq satıp alındı. Waşington Saddam rejimı bu programmadan faydalandı 10millird dollardan artıq aqça eşläde di. Çalabi xäzer bu programmanı üze tikşerä başlağan. Waşington üz tikşerün alıp bara. BMO isä 3çe tikşerü başlatqan.Çalabi qaraşınça kiçäge tentü, AQŞ häm BMOnıñ tarafınnan anıñ tikşerüen totqarlau öçen oyıştırılğan. Çalabi(audio)
Minem neftkä almaşqa azıq tölek programması turında başlatqan tikşerü mondağı BMO turında şiklär tudıra . Bu alarğa oşamadı dide.
Ğıraqtağı koalitsiä köçläre süzçese Dan Senor tentüne amerikannar tügel ä Ğıraq xakimiätläre ütkärä häm anıñ BMO programması belän ber bäyläneşe dä yuq dip äytte.Waşingtonda Däwlät departamentı süzçese R.Boucher tentü säyäsi motivlı tügel nindider cinayät eşläre belän bäylängän dide. Azatlıq radiosı möräcäğät itkän analitiklar qaraşınça ,Çalabinıñ Bush administratsiäse küzennän töşüenä anıñ birgän küzläw mäğlümätläre şulayuq säyäsi ölkädäge qılanışları säbäp bulğandır. Heritage Foudation isemle xosusu tikşerü üzägendä eşläwçe James Philips ,tentüne bez tügel ğıraqlılar ütkärde digän Waşington belderüen kire qağıp, bu eş AQŞ kürsätmäse belän yä dä AQŞ belän kileşep eşlände , Amerika Çalabigä anıñ belän eş itergä telämäwe turında açıq kündermä cibärde,moña Powell äytkäneçä Quşma Ştatların qıyın xäldä qaldırğan Çalabi oyışmasınıñ birgän yalğış küzläw mäğlümäte.Philips süzlärençä(audio) Çalabi oyışmasınıñ äğzaları Ğıraqtan qaçıp çığuçılarnı AQŞ küzläw oyışmalarına täqdim itte, alarnıñ qayberläre Ğıraqnıñ küpläp üterü qoralları turında mäğlümät birde, soñraq bu mäğlümätneñ yalğış yäki bozıp kürsätelgäne añlaşıldı. Waşingtonda küp kenä törkemnärneñ anı kire qağuına kitergän säbäplärdän berse şul
Ämma Philips Çalabinıñ- amerikannar küzendä töşüe bälkim dä aña faydalı bulaçaq di(audio) Ber yaqtan qarağanda, elek AQŞnıñ qurçağı dip qaralğan Çalabi xäzer üzen säyäsi yaqtan nığıta ala.............................................. Xalıqara Tınıçlıq öçen Carnegie Fondında eşläwçe Marina Ottaway Radiobızğa birgän ängämädä minemçä Çalabi atnalarça elek Waşingtonda üzenä yaxşı küz belän qaralmağanın añlap, Ğıraqtağı alternativ politik köçlär şulsanda şığı ruxanise Ayatolla Ali al Sistani belän elemtägä kerde, anıñ berniçä märtäbä İranğa barıp qaytuın da kürsätkän işarälär bar.Ottaway AQŞnıñ Çalabigä doşmaça qarauınnan ul bik fayda kürmäs , çönki ul Ğıraq xalqı tarafınnan da yaqlanmıy di.
Ottaway AQŞ Ğıraqta üzen säyäsi , xärbi yaqtan legitimlığın qabul itterergä tırışqan waqıtta Çalabi belän elemtäsen özüe uñay adım bulsa da (audio)
Minemçä bu AQŞnıñ Ğıraqta arta barğan räweştä yalğız berektäşsez qaluın kürsätädip äytte M.Ottaway
färidä xämit,praga
färidä xämit,praga