Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ukraina: saylaw komissiäse Yanukoviçnı prezident dip räsmän iğlan itte, Yuçenko tarafdarları qarşılıq çarasın däwam itä


Yäkşämbedä ütkän prezident saylawlarında premier-ministr Viktor Yanukoviç ciñde dip iğlan itelde. Oppozitsiä bu näticäne tanımıy, xökümätne xärämäläşüdä ğäyepli häm prezident dip oppozitsiä citäkçese Viktor Yuçenkonı tanuın belderä. Başqala Kievta distälägän meñ keşe protest çarası ütkärä.

Menä inde öç kön rättän Kievnıñ Bäysezlek mäydänında qarşılıq çaraları bara. Distälägän meñ keşe Yuçenkoğa üzeneñ teläktäşlegen belderä. Şaqtıy salqın buluğa qaramastan, alarnıñ kübese tönnären dä şunda ütkärä. Äytergä kiräk, bu çaralar bik yuğarı däräcädä oyıştırılğan. Oppozitsiä citäkçeläre här çığışlarında xalıqnı köç qullanmasqa, provakatsiälärgä bireşmäskä çaqıra. Yuçenko tarafdarları saylawlarda premier-ministr Yanokoviç ciñde digän näticäne tanımıy, xökümätne xärämläşüdä ğäyepli. Berençedän, exit-poll näticäläre Yanukoviç tügel, Yuçenko faydasına dielä. İkençedän, oppozitsiä tarafdarları küp sanlı xärämläşü oçraqların terkägän, bu mäglümätlär mäxkämägä tapşırılğan. Ber genä misal, räsmi näticälärdä, qırım tatarları yäşägän töbäklär Yanukoviç öçen tawış birgän dielgän ide. Bezneñ Qırımdağı xäbärçebez Diläwär Osman äytüençä, wazğiät näq kiresençä. Anıñ xäbären beraz soñraq işetersez. Quşma Ştatlar häm Yevropada İminlek häm Xezmättäşlek oyışması küzätüçeläre bu saylawlarnı demokratiä taläplärenä turı kilmägän dip taptı. Yevropa Berlegendä räislek itüçe Hollandia premier-ministrı Jan Balkenende Ukrainanıñ ğämäldäge prezidentı Leonid Kuçmağa şaltıratıp kilep tuğan wazğiätkä borşılu belderde.

Rusiä häm Belraustan qala Yevropanıñ ber genä ile dä Ukrainadağı saylaw näticälären tanımadı. Äytergä kiräk, bu wağziättä Rusiä citäkçeläre kölkele xäldä qaldı. Rusiä prezientı Vladimir Putin düşämbedä ük Yanukoviçqa şaltıratıp anı ciñüe belän qotalap quyğan ide. Kiçä Portuğaliädä säfärdä yörgändä ul bolay dide:

Audio (Vladimir Putin)

"Bez Ukraina saylawları näticälären tanıy da, kire qağa da almıybız, çönki alar äle iğlan itelmägän."

Putin süzlärençä, ul çınlap ta namzätlärneñ bersenä şaltıratıp qotlağan, läkin monı räsmi näticälär tügel, ä exit-pollarğa tayanıp eşlägän.

Çärşämbe kiçendä Ukrainanıñ üzäk saylaw komissiäse, nixayät saylaw näticälären rasladı. Soñğı sannar düşämbedä iğlan itelgännärdän ällä ni ayırılmıy. Yanukoviç - 49.46%, Yuçenko – 46.61% tawış cıyğan dielde. Komissiä räise Serhiy Kivalov Viktor Yanukoviçnıñ prezident bulıp saylanuın iğlan itte.

Audio (Serhiy Kivalov)

Ul arada Ukrainada kierenkelek arta bara. Çärşämbedä Kievka Ukrainanıñ könçığışınnan Yanukoviç tarafdarları kilä başladı. Şöker, älegä bernindi çualışlar küzätelmi. Kiev militsiäse xalıqqa qarşı barırğa telämi digän täesir qala. Qayber küzätüçelär monı Kiev başlığınıñ oppozitsiä yağında buluı belän añlata. Xäyer, sişämbe kiç taratılğan belderüendä Kuçma üze dä xalıqqa qarşı köç qullanu ixtimalın kire qaqtı, wazğiätne söyläşülär aşa xäl itergä çaqırdı. Xättä ike namzätneñ Kuçma aradaşçılığında östäl artına utıru ixtimalı äytelde. Ämmä älegä andıy xäl bulmadı. Yanukoviç irtä belän xökümät utırışı uzdırğanda, saylaw komissiäseneñ teläsä nindi näticäsen tanıyaçağın äytte. Yuçenko, Bäysezlek mäydanında yasağan çığışında, kiräk bulsa, qabat saylawlar ütkärügä äzer buluın äytte:

Audio (Viktor Yuçenko)

"Bez ikençe turnı qabat ütkärergä äzer, tik ber şart belän: ğädel Üzäk saylaw komissiäse bulsa häm dä xakimiätneñ oyatsız basımı bulmasa."

Çärşämbe töştän soñ Yanukoviç häm Yuçenkonıñ ştab wäkilläre üz-ara söyläşülär başlağan digän xäbär kilde. Bu oçraşunıñ neçkälekäre turında älegä täfsille mäglümät yuq.

-Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG