Russiä prezidentı Putin prezidentlıqqa premier Yanukoviçnıñ kandidatlığın açıqça yaqlağan häm saylaulardan alda ike märtäbä Kıevqa vizit yasağan, saylaularda xaramläşülär buldı digän şikayätlärgä qaramastan, Yanukeviçnı ciñüe belän ike märtäbä qotlağan ide. Ukrainnar moñı üzläreneñ eçke eşlärenä tıqşınu dip bäyälädelär . Soñğı çiktä Äfilsun revolutsiäse Yanukoviçnı xakimittän çitläşterde. Mäskävdäge Politik Texnologiä Üzäge belgeçe Tatyana Stanovayanıñ fikerençä, Putin-Yuşenko summitı psixologik säbäplärdän qıyın bulaçaq.
Audio
"Bu toyğı köçle häm ul tizdän yuğalmas. Ber ük vaqıtta Russiä monı çitkä qağarğa häm yäşerergä tırışa. Russiä yaña citäkçe belän xezmättäşlekkä äzer toruın işarä itä."
Kıevtağı Euro-Atlantik Xezmättäşlek institutınıñ belgeçe Volodımer Horbaç, küpkenä ukrainnar Putinnän tatulaşu işaräse kötälär digän fikerdä.
Audio
"Berençe adımnı Putin atlarğa tieş. Putin bezneñ aña qarata toyğılarıbznı yaxşırtu häm boznı cimerü öçen närsäder eşlärgä tieş."
Şimbädäge summit berençe oçraşu tügel. Yuşenko üzara mönäsäbätlärgä ähämiät birüen kürsäter öçen prezidentlıq vazıyfasın başlağanınıñ ikençe könnendä ük Mäskävgä vizit yasadı. Horbaçnıñ süzlärençä, Putin saylaulardan elekkegä oxşamağan ilgä vizit yasauın añlarğa tieş. Kreml üz vaqıtında Ukrainağa Russiäneñ politik külägäsendäge il möğämäläsen kürsätep kilde. Xäzer Ukraina başqa il.
Audio
"Ukrain xakimiätläre xäzer Russiä üzläreneñ eşçänlege turında närsä äyter dip borçılmıy. Hiç bulmağanda alar şulay äytälär häm bu şulay kürenä dä. Alar üzläreneñ milli mänfäğätlären alğa sörälär häm Rusisäneñ närsä äytäçägenä borçılmıylar."
Rusisä öçen iñ zur problemma bulıp Ukrainanıñ Yevropa Berlegenä kerü teläge tora. Stanovayanıñ süzlärençä, Russiä bu küpkenä urtaq ekonomik häm politik proyektlarğa zian kiteräçäk dip borçıla.
Audio
"Russiäneñ Ukraina da qatnaşqan küpkenä möhim plannarı bar. Urtaq ekonomik kiñlek buldıru, gaz häm nefte ölkäsendä xezmättäşlek. Ukrainanıñ Könbatışqa yünälüe moña qapma-qarşı."
Russiä Ukrainanañı iñ ere säväd partnerı häm Ukrainanıñ nefte ixtiacınıñ 87, tabiği gaz ixtiacınıñ 34 protsentın qaplağan il bulıp tora. Üz nävbätendä Russiä gazınıñ häm nefteneñ zur öleşe Ukraina aşa çit illärgä satıla. Monnan kilgän aqça Russiä budjetınıñ 35 protsentın täşkil itä. Kremlne Rus teleneñ statutı häm anda rusça söyläşüçe ukrainnarnıñ xäle dä borçıy. Yuşenkonıñ NATOğa kerüne yaqlauı da Mäskäv öçen albastı bulıp tora. Ul çaqta Russiägä Qırımdağı Qara Dingez flotı öçen yaña baza tabarğa kiräk bulaçaq. Şimbä könge summitta nindider şaqqatırlıq näticälärgä ireşeler dip kötep bulmıy. Anda nigezdä üzara mönäsäbätlärneñ torışı tikşerelep, yomğaqlanaçaq dip äytergä bula.
Färit İdelle, Praga.
Audio
"Bu toyğı köçle häm ul tizdän yuğalmas. Ber ük vaqıtta Russiä monı çitkä qağarğa häm yäşerergä tırışa. Russiä yaña citäkçe belän xezmättäşlekkä äzer toruın işarä itä."
Kıevtağı Euro-Atlantik Xezmättäşlek institutınıñ belgeçe Volodımer Horbaç, küpkenä ukrainnar Putinnän tatulaşu işaräse kötälär digän fikerdä.
Audio
"Berençe adımnı Putin atlarğa tieş. Putin bezneñ aña qarata toyğılarıbznı yaxşırtu häm boznı cimerü öçen närsäder eşlärgä tieş."
Şimbädäge summit berençe oçraşu tügel. Yuşenko üzara mönäsäbätlärgä ähämiät birüen kürsäter öçen prezidentlıq vazıyfasın başlağanınıñ ikençe könnendä ük Mäskävgä vizit yasadı. Horbaçnıñ süzlärençä, Putin saylaulardan elekkegä oxşamağan ilgä vizit yasauın añlarğa tieş. Kreml üz vaqıtında Ukrainağa Russiäneñ politik külägäsendäge il möğämäläsen kürsätep kilde. Xäzer Ukraina başqa il.
Audio
"Ukrain xakimiätläre xäzer Russiä üzläreneñ eşçänlege turında närsä äyter dip borçılmıy. Hiç bulmağanda alar şulay äytälär häm bu şulay kürenä dä. Alar üzläreneñ milli mänfäğätlären alğa sörälär häm Rusisäneñ närsä äytäçägenä borçılmıylar."
Rusisä öçen iñ zur problemma bulıp Ukrainanıñ Yevropa Berlegenä kerü teläge tora. Stanovayanıñ süzlärençä, Russiä bu küpkenä urtaq ekonomik häm politik proyektlarğa zian kiteräçäk dip borçıla.
Audio
"Russiäneñ Ukraina da qatnaşqan küpkenä möhim plannarı bar. Urtaq ekonomik kiñlek buldıru, gaz häm nefte ölkäsendä xezmättäşlek. Ukrainanıñ Könbatışqa yünälüe moña qapma-qarşı."
Russiä Ukrainanañı iñ ere säväd partnerı häm Ukrainanıñ nefte ixtiacınıñ 87, tabiği gaz ixtiacınıñ 34 protsentın qaplağan il bulıp tora. Üz nävbätendä Russiä gazınıñ häm nefteneñ zur öleşe Ukraina aşa çit illärgä satıla. Monnan kilgän aqça Russiä budjetınıñ 35 protsentın täşkil itä. Kremlne Rus teleneñ statutı häm anda rusça söyläşüçe ukrainnarnıñ xäle dä borçıy. Yuşenkonıñ NATOğa kerüne yaqlauı da Mäskäv öçen albastı bulıp tora. Ul çaqta Russiägä Qırımdağı Qara Dingez flotı öçen yaña baza tabarğa kiräk bulaçaq. Şimbä könge summitta nindider şaqqatırlıq näticälärgä ireşeler dip kötep bulmıy. Anda nigezdä üzara mönäsäbätlärneñ torışı tikşerelep, yomğaqlanaçaq dip äytergä bula.
Färit İdelle, Praga.