Bu matur traditsiägä nigez Sverdlov ölkäse mädäniät ministrlığı tarafınnan 1999nçı yılda salınğan ide. Här ike yılğa ber tapqır xäzer Mixaylovski säxnäsenä böten ölkädän tatar icat kollektivları cıyıla. Festival' uzdıru urının ölkäneñ tatar awılları urnaşqan töbägendä saylasalar da, biregä härwaqıt iñ yıraq rayonnardan da tatarlar kilä.
Festival'dä qatnaşuçılarnıñ yäşe çiklänmägän. Yaña täpi basqan sabıydan başlap äle ayaqları yörgän äbi-babaylarğa qädär üzläreneñ cır-moñğa, biyugä ostalıqların kürsätä ala.
Äytergä kiräk, bu yıl da yäş ayırması şulayraq ide. Pervoural'ski şähärennän kilgän, “Ural moñnarı” ansamble qarşında oyıştırılğan El'mira Waxitovanıñ “Modalar teatrında” qatnaşuçı sabıylarğa äle öçär-dürtär genä yäş bulsa, Äräkäy, Ürmäkäy, Şäkür awılı fol'klor ansambllәrendä qatnaşuçılarnıñ yäşe siksännän dä artıp kitä.
Awıllardan kilgän kollektivlar arasında böten ber ğailä belän çığış yasawçılar da küp buldı. Äräkäydän Ğafarovlar ğailäse, Bäyäk Tüzdän Ğarifullinnar ğailäse, Gäynädän Sadıyqovlar ğailäse...
Sadıyqovlar ğailäse turında ayırım äytep ütäse kilä. Ğailä başı Nail abıy Sadıyqov, atqazanğan mädäniät eşleklese bularaq, küptörle hönärlärgä iä. İşle ğailäsendä ulları ğına tügel, kilennäre dä, onıqları da cırğa-moñğa bik osta. Barısı da diärlek özderep bayanda uynıylar, moñlı itep cırlıylar. Sadıyqovlar ğailäse gastrol'lär belän Başqortstan awıllarına, Perm ölkäsenä yış yöri. Töpçek malayları Velarik Sadıykov bigräk tä sälätle. Ul üzeneñ tirän, moñğa bay bariton tawışı belän tamaşaçını äsir itä. Velarik dekaber ayında ölkä buylap uzdırılğan yäş başqaruçılar konkursında xalıq cırın başqaruçılar arasında lawreat isemenä layıq bulğan ide. Bu festival'dä dä ul berençelekne birmäde, lawreat isemen ayulap aldı. Yegetneñ xıyalı – Qazanğa uqırğa barıp, säläten tağın da kamilläşterü.
Festival'dä qatnaşuçılar törle nominatsiälär buyınça köç sınaştılar. Alapay şähärennän birle kilgän, Naciä Safiullina citäkçelegendäge “Çulpan” balalar ansamble üzeneñ iyülläre belän soqlandırdı. Äceğoldan “Kübäläk” balalar ansamble säxnädä böten ber mini-spektakl' quydı. Boğalış mädäniät yortı kollektivı Böyek Watan suğışı temasına muzıykal küreneş äzerläp kilgän ide. Pervoural'skidan El'mira Waxitova citäkçelegendäge “Ural moñnarı” ansamble berniçä nominatsiä buyınça ciñügä layıq buldı. Barınnan da bigräk Modalar teatrı belän çıqqan sabıylarnıñ törle töbäklärdä yäşäwçe tatar xalqınıñ milli kiemnären kürsätep, xalıq cırları belän çığış yasawı tamaşaçınıñ isen kitärde. Äräkäydän kilgän “Sardariä” xalıq ansamble, Ürmäkäydän kilgän “Aq qalfaq” cır ansamble, Şäkürdän kilgän “Sömbel” cır-biyu ansamble Ural tatarlarına ğına xas bulğan fol'klor ürnäklären kürsättelär. Ölkä gazetasınnan kilgän ber jurnalist xanımnıñ, Miñsılu Bayğucinanıñ ozın tatar xalıq köyen başqaruın tıñlağannan soñ ise kitep äytkän süzläre istä qalğan: “Ber genä konservatoriädä dä bolay itep cırlarğa öyrätä almıylar”, - digän ide ul.
Şulay itep, festival' härwaqıttağıça bik bay bizäkle, matur, küñelle bulıp uzdı. Ciñüçelärne Tatarstan respublikasınıñ atqazanğan mädäniät eşleklese, Tatarstan mädäniät ministrlığı fänni-metodik üzägeneñ çit töbäklär belän eşläw bülege mödire İlgiz ağa Qadıyrov citäkçelegendäge wäqälätle jyuri bilgeläde.
Sverdlov ölkäse mädäniät ministrlığı qarşındağı Xalıq icatı yortı, Tübän Sırğa rayon mädäniät bülege, Äräkäy awılı tatarlarınıñ milli-mädäni avtonomiäse oyıştırğan älege bäyräm xalıq icatı çişmäseneñ betmäs-tökänmäs ikänlegen tağın ber tapqır rasladı.
Fäwiä Safiullina. Yekaterinburg
