Ruxi märkäzebez Qazannıñ 1000 yıllığın tatar dönyası zurlap uzdıra. Qazanıbız da burıçlı bulıp qalmıy. Menä şul tantana könnärendä Qazanda Bötendönya tatar kongressı üzeneñ 1000 delegatın qabul itä. 1000 delegatnıñ 24- se – Samar töbägennän. Delegatlarnı ike törkemgä bülep bula: millät pärvärlär häm malquarlar. Berençeläre- ruxi mirasqa iä bulsalar, ikençeläre- matdi baylıq xucaları. İñ quanıçlısı şunda ki, bügenge köndä menä şul “aq yaqalılar” häm maltabarlar millät faydasına berläşä aldılar, Allağa şöker. Bötendönya tatar kongressına 24 delegat baraçaq häm “Azatlıq” radiosı dulqınında yañğırağan xäbärlärdän çığıp, Samar delegatsiäse älegä iñ zurısı bulıp qala.
Qazanıbıznıñ meñ ellığına bağışlanğan kongress utırışına nindi uñışlar belän barasız?- digän sorawıma “ Tuğan tel” cämğiäte ideologı Azat Nadirov bolay dip cawap tottı:
Qazanda 1988 yılnı tatar ictimaği üzäge mädäniätıbıznı, telebezne torğızu turında berençe märtäbä omtılğannar ide. Bez şunı işetkäç tä üzebezdä “Tuğan tel” isemle cämğiät oyışması oyıştırdıq. Häm bez menä şul 17 yılda zur uñışlarğa ireştek. Sabantuy, Näwräz, Sömbelä, tatar balaları festival’läre. Bäyrämnär zur däräcädä uza, Sabantuyğa 50 meñgä yaqın keşe cıyıla, Näwräzgä 3 meñ tiräse. Bezdäge kebek Näwrüzne zurlap uzdıru ber qayda da yuq. Näwräz köne buyı bara, xalıq uynıy, yal itä, tamaşa qarıy. İñ zur uñışıbız- ul tatar tele, tatar tarixı uqıtıla torğan “ Yaqtılıq” isemle mäktäp. Bu bezneñ şähär, ölkä citäkçeläre belän urtaq tel taba alunıñ cimeşe, bügenge köndä “ Yaqtılıq”ta 226 bala uqi, xäzer mäktäptän dä zurraq yanqorma tözelä häm ikençe yılğa 400 bala uqırlıq bina bulaçaq dip ömetlänäbez. Yäşlär arasında da eşlär caylanıp bara. Samar şähärendä citäkçelär belän eşläw ciñel baramı? Alay dip äytep bulmıy, qanunnarğa tayanıp, problemalarnı dälilläp quyabız ikän, alar berqaya da kitä almıylar, añlıylar:” Bu xalıq belän yaxşı eşlämäsäñ, üzläreneñ dä eşläre yaxşı barmas.” Citäkçelärebez bäyrämnärebezne ütkärergä bulışalar, Cämiğ mäsceden dä salırğa aqçalata yärdäm ittelär. Niqadär genä Samar töbägendä uñışlar zurdin bulmasın, tatarnıñ yazmışı Tatarstan yazmışına bäylängän. Tatarstan kiläçäktä nindi säyäsät alıp barırğa tieş dip sanıysız? Qazanıbız- ruxi Watanıbız, mädäni, mäğärif nigezebez. Kitaplarnı annan alabız. Yaña ğasır tapşıruların ğäläm kiñlegennän tälinkälär aşa qarıybız, tıñlıybız. Tatarstan 1990 yılnı izge yulğa borıldı, menä şul yuldan taypılmasın ide.” Tatarstan dönyasın saqlarğa, respublikanı nığıtırğa, telebezne yuğaltmasqa, tatarlarnı berläşterergä”- Tatarstan şul izge maqsattan taypılmasqa tieş. Qara köçlär törle yaqtan respublikalarnı beterergä basıym yasıylar, Mäskäwgä şundıy täqdimnär belän çığalar. Kemnän genä kilüennän qaramıyça, Tatarstan çigenmäs, üzeneñ yaxşı eşen däwam itär dip ışanabız.
Şamil Bahautdin, Samar.
