Filmnıñ internetkä çığırarıluı belän filmgä qarşı täñqitlär tağın da qabındı. Geert Wilders filmdä islamnıñ izge kitabı bulğan Qorännen ni öçen köç qullanırğa etärgän faşist kitap buluın añlatırğa tırışuın däğwä itä.
15 minutlıq filmdä, Qorändäge ayätlär häm möselman din ähelläreneñ cihatqa çaqırğan süzlärennäñ özeklär tawışı belän 11 sentäbr waqıyğaları kebek köç qullanu küreneşläre berläşterelgän. Film axırında yırtılğan käğaz tawışı belän “näfrät tudırğan süzlärne Qorännän çığaru möselmannarnıñ wazifası” diyelgän. Film, islamlamnıñ taraluın tuqtatığız, ireklegegezne saqlağız” digän şiğar belän tämamlana. Film şulay uq Yewropada, waqıtında faşizm häm komunizmgä qarşı niçek köräş alıp barılğan bulsa, İslamğa qarşı da şulay köräş alıp barırğa çaqıra.
Hollandiänıñ imigrantlar säyäsäten tänqitläwe belän tanılğan Geert Wilders, Hagda yasağan matbuğat oçraşuında filmnı yaqlap çıqtı:
“Film provakatif tügel, bälki çıñbarlıqnıñ şärä yöze häm anıñ säyäsi ber añlatması. Min säyäsätçemen. Nederlandnıñ kiläçäge öçen İslam zararlı. Häm min bu xaqta kisätergä tiyeş idem”
Hollandiä premyer ministrı Jan Peter Balkenende Hollandiä premyer ministrı Jan Peter Balkenende däwlät kanalında yasağan çığışında, filmnı xökem itte.
“Film islam dinen köç qullanuğa tiñ tota. Bez mondıy şarexnı qabul itmibez. Möselman dönyasınıñ küpçelege ekstrimizm häm köç qullanuğa qarşı tora. Şuña kürä bez Wilders äfändeneñ mondıy filmnı internätkä çığaruına borçılabız. Çönki bez bu filmneñ keşelärne räncetüdän başqa ber ni faydası bulmaçağına ışanabız”
Ul şulay uq bu filmnıñ maqsatı barı tik kemneder räncetü genä, läkin aña qarşı köç qullanu belän cawap birmäskä çaqırdı:
“Bu filmgä qarşı tänqit belderä alırsız yäisä bu film çınnañ da mine bik räncette dip äytä alırsız. Läkin ränceş xisläre agressia häm yanawğa aqlaw bula almıy”
Hollandiä xökümäte äle bäxäslär başlanğanda uq filmnı kürsätüne tuqtatırğa tırıştı. Hollandiä TV kanalları bu filmnı kürsätüdän baş tartqaç Geert filmnı internettä kürsätergä buldı. Läkin möräcäğat itkän qaysı ber web säxifäläredä mondıy filnı urnaştırunı qabul itmäde. Sonnınañ filmnı Britaniädä urnaşqan LiveLeak.com web şirkäte “süz ireklegen tarafsız bularaq qullanırğa röxsät itü” niäte belän kürsätergä buldı. Läkin internetkä çıqqan säğattän başlap säxifägä kirüçelär sanı artu belän waqıtlıça tuqtatıldı.
Filmneñ räsmi saxifäse fitnathemovie.com addresında isä saxifäneñ eçtälegendä tärtipne bozu oçraqları tikşerelä digän yazma elenep tora.
44 yäşendäge ireklek partiäse citäkçese Geert Wilders üterü yanawları aluı säbäble xökümät tarafınnañ saqçı küzätüendä yöri. 2004 yılda möselmannarnıñ xatınnarğa bulğan mönäsäbäten täñqitläp film töşergäne öçen Hollandiäle film ostası Theo Van Gough Amsterdamda üterelgän ide.
Wilders näşer itkän film barı tik Hollandiädä genä tügel xalıqara cämäğatçelektädä borçılu oyata. NATO general sekretarı Jaap de Hoop Scheffer filmnıñ Äfğanstandağı çit il köçlärenä qurqınıç tudıra alaçağı beldergän ide.
Bügen Hollandiädä ber mäxkämä şulay uq, ber möselman oyışmasının näfrät tudırunı tıyğan qanunnı bozuın däğwä itkän möräcäğatın qarap çığaçaq.
15 minutlıq filmdä, Qorändäge ayätlär häm möselman din ähelläreneñ cihatqa çaqırğan süzlärennäñ özeklär tawışı belän 11 sentäbr waqıyğaları kebek köç qullanu küreneşläre berläşterelgän. Film axırında yırtılğan käğaz tawışı belän “näfrät tudırğan süzlärne Qorännän çığaru möselmannarnıñ wazifası” diyelgän. Film, islamlamnıñ taraluın tuqtatığız, ireklegegezne saqlağız” digän şiğar belän tämamlana. Film şulay uq Yewropada, waqıtında faşizm häm komunizmgä qarşı niçek köräş alıp barılğan bulsa, İslamğa qarşı da şulay köräş alıp barırğa çaqıra.
Hollandiänıñ imigrantlar säyäsäten tänqitläwe belän tanılğan Geert Wilders, Hagda yasağan matbuğat oçraşuında filmnı yaqlap çıqtı:
“Film provakatif tügel, bälki çıñbarlıqnıñ şärä yöze häm anıñ säyäsi ber añlatması. Min säyäsätçemen. Nederlandnıñ kiläçäge öçen İslam zararlı. Häm min bu xaqta kisätergä tiyeş idem”
“Film islam dinen köç qullanuğa tiñ tota. Bez mondıy şarexnı qabul itmibez. Möselman dönyasınıñ küpçelege ekstrimizm häm köç qullanuğa qarşı tora. Şuña kürä bez Wilders äfändeneñ mondıy filmnı internätkä çığaruına borçılabız. Çönki bez bu filmneñ keşelärne räncetüdän başqa ber ni faydası bulmaçağına ışanabız”
Ul şulay uq bu filmnıñ maqsatı barı tik kemneder räncetü genä, läkin aña qarşı köç qullanu belän cawap birmäskä çaqırdı:
“Bu filmgä qarşı tänqit belderä alırsız yäisä bu film çınnañ da mine bik räncette dip äytä alırsız. Läkin ränceş xisläre agressia häm yanawğa aqlaw bula almıy”
Hollandiä xökümäte äle bäxäslär başlanğanda uq filmnı kürsätüne tuqtatırğa tırıştı. Hollandiä TV kanalları bu filmnı kürsätüdän baş tartqaç Geert filmnı internettä kürsätergä buldı. Läkin möräcäğat itkän qaysı ber web säxifäläredä mondıy filnı urnaştırunı qabul itmäde. Sonnınañ filmnı Britaniädä urnaşqan LiveLeak.com web şirkäte “süz ireklegen tarafsız bularaq qullanırğa röxsät itü” niäte belän kürsätergä buldı. Läkin internetkä çıqqan säğattän başlap säxifägä kirüçelär sanı artu belän waqıtlıça tuqtatıldı.
Filmneñ räsmi saxifäse fitnathemovie.com addresında isä saxifäneñ eçtälegendä tärtipne bozu oçraqları tikşerelä digän yazma elenep tora.
44 yäşendäge ireklek partiäse citäkçese Geert Wilders üterü yanawları aluı säbäble xökümät tarafınnañ saqçı küzätüendä yöri. 2004 yılda möselmannarnıñ xatınnarğa bulğan mönäsäbäten täñqitläp film töşergäne öçen Hollandiäle film ostası Theo Van Gough Amsterdamda üterelgän ide.
Wilders näşer itkän film barı tik Hollandiädä genä tügel xalıqara cämäğatçelektädä borçılu oyata. NATO general sekretarı Jaap de Hoop Scheffer filmnıñ Äfğanstandağı çit il köçlärenä qurqınıç tudıra alaçağı beldergän ide.
Bügen Hollandiädä ber mäxkämä şulay uq, ber möselman oyışmasının näfrät tudırunı tıyğan qanunnı bozuın däğwä itkän möräcäğatın qarap çığaçaq.