--------------------------------------------------------------------------------------------
►Tatar-törek mäktäpläre xökümätneñ küz aldında
Tatar-törek mäktäpläre mäsäläse Tatarstan däwlät şurası utırışında qaraldı. Färit Möxämmätşin äytüençä, anda uqıtu tuqtalmıy.
Tatastan däwlät şurası räise Färit Möxämmätşin prokuror çığışınnan soñ, älege problemağa mönäsäbättä uzğan şimbädä yabıq kiñäşmä ütüen dä äytep uzdı. Anda mäğärif häm fän ministrlığı citäkçelege, federal iminlek xezmäte, eçke eşlär ministrlığı, prokuratura, respublikanıñ xezmät ministrlığı wäkilläre qatnaşqan. Möxämmätşin belderüençä, Tatarstan proqururı äytkännärneñ ber öleşe belän kileşmiçä bulmıy häm mäğärif ministrlığı üzeneñ citärlek eşlämäwen dä tanığan.
Tatarstandağı küplägän keşelärneñ balaları monda uqığaç, xökümät tatar-törek mäktäplären küz aldında totıp eşlärne gel cayğa salıp torırğa tiyeş.
--------------------------------------------------------------------------------------------
►Tatarstan milli komponentnıñ qaytuına ömeten özmi
Tatarstan Prokurorı milli töbäk komponentınıñ yuqqa çığarıluın iskärtep, cirle mäğärif qanunın Rusiäneke belän täñgälläşterergä taläp itä.
Bügen Däwlät Şurası utırışında yañadan milli töbäk komponentı mäsäläsendä säyäsi belderülär yasaldı. 21nçe mayda parlamentnıñ çirattağı utırışı ütte. Federal qanunnan töbäk-milli komponentnıñ alınuı turında xäbär itkän idek. Tatarstan bu komponentnı qaytaru häm tatar tele, Tatarstan taríxı öçen uqu säğätlären şul uq külämdä qaldıru mäsäläsendä köräş alıp bara. Tatarstan parlamentı Dumağa federal' qanunğa milli töbäk komponentın qaytaru turında üz tözätmälären dä äzerläp cibärgän ide. Ämma bu eşne başqarma xakimiat oyışmaları kürmämeşkä salışa axrısı, dip gäcäplänü belderä deputlar.
Tatarstan Däwlät Şurasınıñ bügenge ütırışında bu mäsälädä Fän, mäğärif, mädäniät komitetı räise Razil Wäliev çığış yasadı. “Tatar-inform” agentlığı xäbär itkänçä, Razil Wäliev anda qanun autorların tänqıytläp çıqqan. “Prezident, milli töbäk komponentı bulırğa tieş dip çığışlar yasıy, bu xaqta Rusiä prezidentına möräcäğät itä, Däwlät Şurası şuşı xaqta maxsus qararlar çığara, tatar milli oyışmaları şuşı xaqta çañ suğa, ä bu zakon autorları aydan töşkän keşelär kebek, ber närsä kürmägändäy, şunıñ näq kiresen eşli,” – dip äytkän Razil Wäliev. Ul qanun ölgese ikençe uqılışta qaralğanda, komitetnıñ bu xaqta tözätmälär täqdim itäçäge xaqında da äytte.
--------------------------------------------------------------------------------------------
►Rusiä tatar-törek mäğärifennän nik qurqa?
Tatar-törek mäktäplären yaqlap uram cıyını yasaldı. Ata-analar däwlätkä qollar tärbiäläwçe mäktäp kiräk, ıyfatlı mäğärif kiräkmi, dip sanıy.
Qazanda tatar-törek mäktäplären yaqlap “Mäğärif” oyışması häm ata-analar uram cıyını yasadı. Anı Tübän Kamadan kilgän ata-analar öylägä qädär başlap cibärde. Kiçkä taba isä şiğärlär kütärep, litseylarnı yaqlap imza cıyıp eşne elekkege uquçıları däwam itte. Alarnı may ayı axırında törek uqıtuçılarınıñ Rusiädän quıluı ayıruça borçıy.
Qatnaşuçılar irekle belem saylap alu xoquqı saqlanuın taläp itte. Häm şulay uq prokuraturanıñ älege uqu yortlarında bertuqtawsız ütkärelgän tikşerülären, alar maxsus räweştä säyäsi basım yasaw, dip atadı. Ata-analar, balalarınıñ yaxşı häm tärbiäwi belem aluı Rusiä xäkümätenä oşamıy, dip sannıy başlağan. Ä tikşerüläre yuqnı bar itep törle säbäplär tabarğa tırışu, dip bäyälänä.
İnde aldan uq “Azatlıq” xäbär itkänçä, törek uqıtuçılarına din häm dini kitaplar taratu ğayıbe dä yağılğan. Monı milli zıyalılar íslamnan, töreklärdän häm tatarlardan kölü, alarnıñ xislären köçläw dip tä bäyäläde.
