Accessibility links

Кайнар хәбәр

Görcstan belän Rusiä arasındağı mönäsäbätlärdä Könyaq Osetia säbäple kierenkelek üste


Görcstannıñ konfliktlarnı xäl qılu ministere Giorgi Xayndrava Rusiä diplomatları häm räsmiläre belän söyläşülär öçen Mäskävgä kilde. Anıñ bu vizitı Görcstan parlamentınıñ Çärşämbedä Könyaq Osetiadan Rusiä tınıçlıq saqlau köçlären çığarırğa çaqırğan rezolutsiä qabul itüe belän bäyle. Ä inde Gürcstan Parlamentınıñ süzçese Nino Burjanadze Tiflistä ber törkem Rusiä parlamentarları belän oçraştı. Gorçe-Rusiä mönäsäbätlärendäge soñğı täräqqiät.

Rusiä Görcstan parlamentınıñ ber tauıştan rezolutsiäne yaqlauına şunduq reaksiä kürsäte. Rusiä tışqı eşlär ministerlegeneñ säxifäsendä urnaştırılğan belderüdä, Mäskäv üzeneñ xalıqara yöklämälären ütüvnen dävam itäçäk häm Könyaq Osetiada stabillek häm iminlekneñ garantı cavaplılığın taşlamayaçaq dielgän. Anda şulay uq Görcstannıñ rezolutsiäse konflikt zonasında kierenkelekne üsterä häm bu Mäskävdä borçılu tudıra dip tä äytelgän. Mäskäv, tınıçlıq ğäskärläre kitkän xäldä, Görcstannıñ Könyaq Osetiada üz kontrolen köç belän urnaştıru qurqınıçı bar dip borçıla. Ä inde Könyaq Osetiada yäşävçelär Rusiä vatandaşları. Görcstan parlamentı süzçese Nino Burjanadze parlamentta tauış birüdän soñ jurnalistlar belän oçraşqanda, Tiflisnıñ pozitsiäsen bolay dip añlattı.

"Bez bitaraf bulmağan häm konfliktqa qatnşqan taraf xälenä kilgän Rusiä tınıçlıq saqlau köçläreneñ urnın xalıqara cämağätçelekne väkillek itkän obyektiv tınıçlıq saqlau köçläreneñ aluın tämin itäçäkbez."

Rusiäne Könyaq Osetianı yaqlauda ğäyeplägän Görcstan şuşı konflikt zonasında Yevropada İminlek häm Xezmättäşlek oyışmasınıñ, Yevropa Berlegeneñ häm AQŞnıñ zurıraq rol uynauın. 1992-nçe yılda tözelgän Rusiä-Görcstan kileşüeneñ garantı buluların teli. Älegä şuşı oyışmalar häm AQŞ xalıqara tnıçlıq saqlau köçläre mäsäläsendä yardäm itärgä äzer tiruların beldermädelär. Görcstan prezidentı Saakaşvili Tiflis belän duslarça mönäsäbät totqan Ukraina belän Baltik illäreneñ Rusiä xärbilärenneñ urnın aluların teli. Läkin Könyaq Osetia prezidntı Eduard Kokoytı 15-nçe fävraldä monı kire qaqtı.

"Bez suveren , Görcstannan bäysez dävlät. Rusiä tınıçlıq saqlau köçlärennän tış başqa köçlär Könyaq Osetiada urnaşmayaçaq. Görcelärneñ täqdimenä uñay reaksiä kürsätkän illär ike märtäbä uylasınnar. Min monda Ukrain häm Baltıyq illären küz aldında totam. Bu illärneñ tınışlıq saqlau köçlären cibärergä moral xaqı yuq, Çönki alar Görcstannı yaqlıy häm anı qorallandıra."

Xäzer debatnıñ üzägendä Tiflis 1992-mçe yılda tözelgän kileşüne beryaqlı ğına üzgärtä alamı digän mäsälä tora. Rusiä Dävlät Dumasınıñ saqlanu komitetı räiseneñ urınbasarı Mixail Babiç Burjanadze belän oçraşqannan soñ , tınıçlıq saqlau missiäse mäsäläsendä barlıq qararlar barlıq taraflarnıñ rizalığı belän genä qabul itelä ala dip belderde.

"Öç yaq ta Rusiä Tönyaq häm Könyaq Osetia häm Görcstan tınıclıq saqlau köçläreneñ aktivlığına qatnaşqan. Bu xalıqara köçlär häm anıñ täsirlelege şuşı missiädä qatnaşqan barlıq taraflarnıñ pozitsiäse küz aldında totılğanda ğına täsirle bula ala."

Ä inde Dävlät Duymasınıñ BDB mäsäläse buyınça komitetınıñ räise Andrey Kokoşin Görcstannı kisätep tä aldı.

"Bolar xalıqara tanılğan kileşülär häm Görcstan anı ber yaqlı ğına köçtän çığarsa , xalıqara qanunarnı bozğan bulaçaq."

Läkin, här kem monıñ belän kileşmi. Könyaq Osetia belän tınıçlıq söyläşülärendä qatnaşqan Görce xoquq belgeçe Levan Aleksidze radiobıznıñ Görce redaksiäsenä birgän ängämäsendä Tiflisnıñ kileşüne ber yaqlı ğına köçtän çığara ala dip belderde.

"1969-nçe yılğı kileşülär turındağı Vena konvensiäsenä esasän, ber yaq kileşüne ber tutqtausız bozsa häm anıñ maqsätlären ğämälgä quyuğa qomaçaulap kilsä , ikençe yaqnıñ ul kileşügä qatnaşudan baştartırğa xaqı bar."

Görcstannıñ Konfliktlarnı xäl qılu ministere Xayndrava xökümätkä parlamentnıñ rezolutsiäsen ğämälgä quyu mäsäläsendä bik küp kirtälärne ütärgä turı kiläçäk , läkin, deputatlarnıñ teläge xörmät itelçäk dip belderde.

Färit İdelle, Praga.
XS
SM
MD
LG