Accessibility links

Кайнар хәбәр

Urta Ural xalıqları köne bik küñelle ütte


Sverdlovski ölkäse gubernatorı ukazı buyınça här yılnıñ april ayında Urta Ural xalıqları könen bilgeläp ütü bik kürkäm ğädätkä äwerelde. İnde menä altınçı yıl rättän ölkädä yäşäwçe 130 artıq millät xalqı bu könne bergä cıyılıp, üzlärenä genä xas bulğan milli bizäkläre belän balqıp, xalıqara berdämlekne çağıldırğan böten ber kaleydoskopnı täşkil itkän sıman bäyräm itälär.

Bu könnärdä Yekaterinburg şähäreneñ Xalıqlar icatı yortında älege bäyrämne bik zurlap bilgeläp üttelär. Bäyräm zur foyeda oyıştırılğan milli qunaqxanädän başlanıp kitte. Biredä tatarlarnıñ qunaq yortın, başqort tirmäsen, ukrainnarnıñ “xata”sın, nemeslarnıñ “Baverxof”ın, qırğızlarnıñ “Dostarkon”ın, ärmännärneñ “duxan”ın, tacik çäyxanäsen häm başqa bik küp törle qunaqxanälärne kürergä bula ide. Här millät üz milli yözen bik centekläp çağıldırğan. Härkem qunaqlarnı üz telendä sälämläp qarşı aldı.

Qunaq yortları milli bizäklär belän bik matur itep bizälgän, öställär milli rizıqlardan sığılıp tora, milli kostyumnar kigän qız häm yegetlär, milli uyın qorallarında uynap, cırlap qunaq çaqıralar. Törle tellärdä yañğırağan cırlar, xalıqlarnıñ küñel xäzinälären çağıldırıp, bäyräm tösmere birep toralar.

Tatarlarnıñ qunaq yortın bu yulı ölkä milli-mädäni avtonomiäse wäkilläre äzerlägän. Çigelgän cäymä yabılğan östäl östendä çäk-çäk, bawırsaq, qıstıbıy, öçpoçmaq, göbädiä kebek rizıqlar yanında samawır şawlap utıra. Kergän keşelärne biredä çäy eçermi çığarmıylar. Monda kerüçelär şulay uq qızıl başlı sölgelär belän bizälgän täräzälärgä, matur bizäkle “äbiem sandığı” xäzinälärenä, çigüle mendär tışlarına, yapmalarğa iğtibar itmi qalmıylar. Şunda uq Krasnoufim rayonı Urta Buğalış awılınnan kilgän “Yalqın” ansamble yegetläre häm qızları, özderep uynağan garmun köyenä cırlap-biep, kergän qunaqlarnı bietep alalar.

Başqort tirmäse yanında da xalıq küp. Biredä qunaqlarnı qımız, qullama, pılaw kebek rizıqlar belän sıylıylar. Milli kiemnär kigän sılu başqort qızları belän bergä, köläç yılmayıp, alarnı Başqortstannıñ Sverdlovski ölkäsendäge daimi wäkile Näfisä Tyumenseva qarşı ala.

Tamaşaçılar fikerençä, bu bäyrämneñ mondıy zur qolaç alğanı yuq ide äle.

Soñraq bäyräm kiçäse Xalıqlar icatı yortınıñ tamaşa zalına küçte. Cıyılğan xalıqnı bu zur bäyräm belän Sverdlovski ölkäse xökümäte räise urınbasarı Vladimir Vlasov, mädäniät ministrı Natal'ya Vetrova häm ölkä Duması deputatları qotladı. Annan soñ säxnägä Tatarstan, Başqortstan, Çeçnya respublikalarınıñ Ural töbägendäge daimi wäkilläre kütärelde.

“Här millät keşese üzeneñ tamırları belän ğorurlanırğa, ğöref-ğadätlären küz qarasıday saqlap qına qalmıyça, yänäşädä yäşäwçelärneñ çığışın, ğöref-ğadätlären xörmät itärgä tieş. Sverdlovski ölkäsendä gubernatordan başlap här ğadi keşeneñ qanına señgän äyber bu”. Tatarstannıñ Uraldağı daimi wäkile Rawil Bikbovnıñ bu süzlären tamaşaçılar köçle alqışlarğa kümdelär. Rawil Bikbov üzeneñ çığışında zalda cıyıluçılarnı Tatarstan isemennän täbrik itep, millätara duslıq häm tınıçlıqnıñ härwaqıt nıq buluın teläde.

Annan soñ öç yözdän artıq qatnaşuçıdan torğan törle milli fol'klor kollektivları tarafınnan zur konsert quyıldı. Tamaşaçılar Alapay şähärennän kilgän “Çulpan” isemle tatar balalar ansamble, Pervoural'skidan “Neve Roma” çegän ansamble, Krasnotur'inskidan irlär xorı, çeçen, ärmän, ukrain häm başqa xalıqlarnıñ säxnä ostaları çığışın bik yaratıp qabul ittelär.

Urta Ural xalıqları köne küñellärgä uyılıp qalırlıq bik matur, zur bäyräm bulıp uzdı.

Fäwiä Safiullina,Yekaterinburg

XS
SM
MD
LG