AQŞ Dävlät sekretarı Condoleezza Rice raportnı täqdim itkändä yasağan çığışında, keşe sävdäsenä qarşı köräş zamanıbıznıñ iñ zur äxläqi vazıyfası bulıp tora dip belderde. AQŞnıñ farazlarına qarağanda här yıl sayın 800 meñ keşe, nigezdä xatın-qızlar häm balalar köçläp töbänsetep cazalandırıla.
"Bez, dusmı, köndäşme här ilne keşe sävdäsenä qarşı köräşergä , çaralar kürergä çaqırabız. Här yıl sayın küberäk xökümätlär bu cinayätne añlıylar , cavaplılarnı xökemgä tartalar häm qorbannarğa yardäm itälär. ":
Keşe sävdäse problemmasına qarta çaralar kürmägän illär Dävlät Departamentınıñ iñ yaman 3-nçe bülek yäisä sıynıf isemlegenä kertelä. AQŞnıñ keşe sävdäsenä qarşı köräş buyınça ölkän kiñäşçese John Miller İran Uzğan yılda ikençe sıynıfta torsa, bu yılda öçençe rätkä töşkän, çönki ul keşe sävdäse qorbannarın cazalıy dip belderde.
"İran turında mäğlümät alu qıyın bulsa da, bezgä Teherannıñ şaqtıy küp sanda qorbannarnı cazalandıruı turında informatsiä kilep citä. Qorbannarnı yaqlau turındağı qanunda, alar föxişölekkä yäisä başqa närsälärgä mäcbür itelgännektän, cazalandırılmasqa tieşlär dielgän. "
Bu yılda Üzbäkistan da öçence sıynıf isemlekkä kertelgän. Çönki ul uzğan yılda keşe sävdäsen tuqtatu öçen köräş mäsäläsendä uñışqa ireşmägän. Miller ikençe- öçençe sıynıf häm ikençe sıynıfnıñ küzätü isemlege mäsäläsen bolay dip añlata.
"Küzätü isemlegendä bulğan il asılda ikençe sıynıfta torsa da, anıñ öçençe bıynıfqa töşüe öçen küp närsä kiräkmi. Bu yılğı raportta uzğan yıldağı kebek dürt zur il İkençe Sıynıfnıñ Küzätü isemlegendä tora. Alar. Hindostan, Mexiko, Qıtay häm Rusiä."
Raportta Rusiädä qorbannarnı yaqlau , tikşerü häm cavapqa tartu mäsäläsendä progressnıñ buluı uñay bäyälänsä dä, ul äle dä öçençe yıl inde İkençe Sıynıfnıñ Küzlätü isemlegendä tora. Moña Rusiädä keşe sävdäsenä qarağan täsirle qanunarnıñ bulmauı häm qorbannarnıñ citärlek däräcädä yaqlanmauı säbäp bulıp tora. Ärmänistan da inde İkençe yıldır şuluq Küzätü isemlegendä tora. Moña Ärmänistanda keşe sävdäse säbäple xökem itelgännärgä yomışaq cazalarnıñ birelüe häm küpçelegen xatın-qızlar täşkil itkän qorbannarnı ğäyepläv tırışlığı säbäp bulıp tora. Ukraina keşe sävdäsenä qarşı köräş maqsäte belän 500 keşelek bülek oyıştırğanı, cinaytlär Kodeksında keşe sävdäse öçen qatıraq cazalar birüne kertkäne öçen maqtalğan. Küzätü İsemlegennän töşerelep, İkençe Sıynıfqa kertelgän. Başqa illär belän ber rättän Afğanistan, Belorus, Bosnia-Herzegovina, Görcstan, Qazaxstan, Qırğızıstan, Romaniä häm Tacikistan uzğan raporttağı kebek İkençe Sıynıfta toralar. Miller raportta qayber uñay näticälär dä bar dip äytte.
"Berniçä yıl elek kenä keşe sävdäse öçen xökem itelgännärneñ sanı berniçä yüz genä ide. Uzğan yılda böten dönyada alarnıñ sanı 3 meñgä citte. Bu yılda isä älegäçä 4 700 cinayätçe xökem itelde. Bu işarä bulıp tora häm yaxşı işarä."
Rice ta aqırın bulsa da, progress bar dip iqrar itte . Yıl ütkän sayın küberäk xökümätär cinayätne añlıylar, cavaplılarnı ezläp alanı cazalandıralar häm qorbannarğa tormışların yañadan tözülärenä küberäk yardäm itälär dip belderde.
Färit İdelle, Praga.
"Bez, dusmı, köndäşme här ilne keşe sävdäsenä qarşı köräşergä , çaralar kürergä çaqırabız. Här yıl sayın küberäk xökümätlär bu cinayätne añlıylar , cavaplılarnı xökemgä tartalar häm qorbannarğa yardäm itälär. ":
Keşe sävdäse problemmasına qarta çaralar kürmägän illär Dävlät Departamentınıñ iñ yaman 3-nçe bülek yäisä sıynıf isemlegenä kertelä. AQŞnıñ keşe sävdäsenä qarşı köräş buyınça ölkän kiñäşçese John Miller İran Uzğan yılda ikençe sıynıfta torsa, bu yılda öçençe rätkä töşkän, çönki ul keşe sävdäse qorbannarın cazalıy dip belderde.
"İran turında mäğlümät alu qıyın bulsa da, bezgä Teherannıñ şaqtıy küp sanda qorbannarnı cazalandıruı turında informatsiä kilep citä. Qorbannarnı yaqlau turındağı qanunda, alar föxişölekkä yäisä başqa närsälärgä mäcbür itelgännektän, cazalandırılmasqa tieşlär dielgän. "
Bu yılda Üzbäkistan da öçence sıynıf isemlekkä kertelgän. Çönki ul uzğan yılda keşe sävdäsen tuqtatu öçen köräş mäsäläsendä uñışqa ireşmägän. Miller ikençe- öçençe sıynıf häm ikençe sıynıfnıñ küzätü isemlege mäsäläsen bolay dip añlata.
"Küzätü isemlegendä bulğan il asılda ikençe sıynıfta torsa da, anıñ öçençe bıynıfqa töşüe öçen küp närsä kiräkmi. Bu yılğı raportta uzğan yıldağı kebek dürt zur il İkençe Sıynıfnıñ Küzätü isemlegendä tora. Alar. Hindostan, Mexiko, Qıtay häm Rusiä."
Raportta Rusiädä qorbannarnı yaqlau , tikşerü häm cavapqa tartu mäsäläsendä progressnıñ buluı uñay bäyälänsä dä, ul äle dä öçençe yıl inde İkençe Sıynıfnıñ Küzlätü isemlegendä tora. Moña Rusiädä keşe sävdäsenä qarağan täsirle qanunarnıñ bulmauı häm qorbannarnıñ citärlek däräcädä yaqlanmauı säbäp bulıp tora. Ärmänistan da inde İkençe yıldır şuluq Küzätü isemlegendä tora. Moña Ärmänistanda keşe sävdäse säbäple xökem itelgännärgä yomışaq cazalarnıñ birelüe häm küpçelegen xatın-qızlar täşkil itkän qorbannarnı ğäyepläv tırışlığı säbäp bulıp tora. Ukraina keşe sävdäsenä qarşı köräş maqsäte belän 500 keşelek bülek oyıştırğanı, cinaytlär Kodeksında keşe sävdäse öçen qatıraq cazalar birüne kertkäne öçen maqtalğan. Küzätü İsemlegennän töşerelep, İkençe Sıynıfqa kertelgän. Başqa illär belän ber rättän Afğanistan, Belorus, Bosnia-Herzegovina, Görcstan, Qazaxstan, Qırğızıstan, Romaniä häm Tacikistan uzğan raporttağı kebek İkençe Sıynıfta toralar. Miller raportta qayber uñay näticälär dä bar dip äytte.
"Berniçä yıl elek kenä keşe sävdäse öçen xökem itelgännärneñ sanı berniçä yüz genä ide. Uzğan yılda böten dönyada alarnıñ sanı 3 meñgä citte. Bu yılda isä älegäçä 4 700 cinayätçe xökem itelde. Bu işarä bulıp tora häm yaxşı işarä."
Rice ta aqırın bulsa da, progress bar dip iqrar itte . Yıl ütkän sayın küberäk xökümätär cinayätne añlıylar, cavaplılarnı ezläp alanı cazalandıralar häm qorbannarğa tormışların yañadan tözülärenä küberäk yardäm itälär dip belderde.
Färit İdelle, Praga.