Accessibility links

Кайнар хәбәр

Rubl ildän cittä irekle almaştırıla torğan aqça bulaçaq


Tizdän Rusiä aqçası rubl patşa zamanınnan soñ berençe märtäbä ildän çittä dä almaştırıla torğan aqçağa äwereläçäk. 1-nçe yüldän başlap rubl xalıqara bazarlarda da irekle satıla ala torğan aqça berämlege bulaçaq. Pänceşämbe könne Rusiä xökümäte utırışında monıñ öçen härtörle şartlar tudırırğa yardäm itü çaraları turında süz bardı.

Rublgä çikläwlärne beterü anıñ xalıqara däräcäsen kütärü häm anı dönyada dollar belän yewro kebek baylıq saqlıy torğan aqça itü maqsatındağı çaralarnıñ berse. Xökümät utırışında premyer ministr urınbasarı Aleksandr Jukov rublne irekle almaştırıla torğan aqça itü maqsatındağı töp adımnar dip iqtisadnı köçäytü, rublgä ışanıçnı arttıru häm tışqı burıçnı kimetü säyäsäten atadı.

Waşingtondağı Xalıqara İqtisad İnstitutı citäkçelärennän berse Anders Aslund ruble inde xäzer ük küpmeder däräcädä küçerelä torğan aqça. Ämma yülneñ berennän ğämälgä kerüçe üzgäşeş monı tağın da arttıraçq di.

"Rubl kisäktän genä AQŞ dolları yäki başqa xalıqara aqça berämlekläre kebek bulmıyaçaq. Bu köyläwçe başqa aqça çikläwlären dä beterügä bäyle mäsälä" dide Aslund.

Mäsälän Rusiä xökümäteneñ çittän kübräk xosusıy aqçalarnı cälep itü maqsatındağı tırışlığı belän çit il investorları rubl belän eş itüçe bank xisapları aça alaçaq. Monıñ näticäsendä, UBS investitsiä bankı farazlawınça, Rusiäneñ xosusıy tarmağına 30 milliard dollar kiläçäk. Häm bank isäpläwençä bu soñğı 100 yılda berençe täesirle kapital ağımı bulaçaq.

Harvard Universitetınıñ Davis üzäge mödire yardämçese Marshall Goldman bu çaralar inde şaqtıy soñarğan di.

"Bu barı ütkänneñ mirası. Alar üzläreneñ bay il buluın tanu turında kileşä genä almadı" di Goldman.

Anıñ isäpläwençä xäzer Rusiä üz tarixında berqayçan da bulmağan däräcädä köçle.

"Alar dönyada çit il aqçası tuplanmaların häm altın tuplanmaların iñ küp totuçı öçençe il bulaçaq. Bu bik zur üzgäreş. Bu berençe çiratta neft bäyäläreneñ miçkäsenä 70 dollarğa qädär kütärelüe häm alarnıñ iñ küp neft çığaruçı häm satuçı ikençe il buluı belän bäyle" di Goldman.

Rusiä iqtisadınıñ köçle buluı häm dollarnıñ köçsezlänüe säbäple qayber Rusiälelär tuplağan aqçaların dollardan rublgä küçerde. Uzğan ber yılda dollar 5 protsentqa arzanaydı.

Kommersant gazetı yazuınça, qayber analitlar Rusiädä dollarlardan arınu bara. Ämma ışanıçlı mäğlümätlär bulmaw säbäple Rusiäneñ dollarğa bäylelege ni qädär kimüen ülçäw bik qıyın.

Küp kenä Däwlät Dumasısı deputatları bäyälärne rubl belän bergä dollar yäki euroda da kürsätü ğädätenä qarşı çığa. Häm 24 mayda Duma bäyälärne çit il aqçasında kürsätüçe käsepçelärdän ştraf tülätü turında qanun ölgesen xupladı. Bu qanun ministrlarğa da sannarnı rubl urınına dollarğa bäyläp äytüne tıyaçaq.

Rublne köçäytü maqsatında Üzäk Bank rublneñ yaña räsmi tamğasın ezli. Yäğni Rublneñ dollar yäki yewronıqı kebek üz tamğası bulaçaq.

Bu ayda VTsİOM fiker beleşü üzäge ütkärgän tikşerenüdä qatnaşuçılar täqdim itelgän tamğalarnıñ berse, öske öleşendä 2 arqılı yäğni gorizontal sızıqlı latinça R xärefe yaxşıraq dip tapqan.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG