9 nçı yül köne Rossiä poçtası köne bularaq bilgeläp ütelä. Poçtalarnıñ barlıqqa kilü tarixı 885 yıldan başlana. 1665 yılda iñ berençe Däwlät poçtası barlıqqa kilä. Qazanda isä poçta elemtäse 1866 yılda Qazan gubernası poçta kontorası qarşında barlıqqa kilä. Bügenge köndä Tatarstan poçtası öç million yarım keşegä xezmät kürsätä, poçta bülekläreneñ sanı 1058 gä citä.
Ber yıl çaması elek Tatarstan poçtası belän Rossiä poçtası şirkätläre arasında konflikt kilep çıqqan ide. İsegezgä töşeräbez, barlıq töbäklärdäge poçta idärälären berläştergän “Rusiä poçtası”na Tatarstan poçtası quşılırğa telämäde. Çönki Tatarstan poçtası Tatarstan milke nigezendä oyışqan däwlät unitar predpriätiese bulıp sanala. Ul üz çiratında 2005 yılnıñ iyül ayında Tatarstan poçtası dip atalğan aksionerlık cämğiätkä äylände. Bu Tatarstan cir häm mölkät mönäsäbätläre ministrlığınıñ 48 nçe nomerlı postanovleniäse nigezendä eşlänelde. Rossiä vlast'lare üzläre yağınnan bu prikaznı däğwälaw niäte belän Rossiä sudlarına möräcäğät itkän idelär. İke arada kilep çıqqan nizağnıñ närsä belän tämamlanuın añlaw öçen bez “Tatarstan poçtası”nıñ xoquq bülege başlığı Yuldaş Musinğa möräcäğät ittek.
- Xäzergese waqıtta bezneñ sud protsessları bara. Bezneñ uylawıbızça, qarar çığarğanda Tatarstannıñ mölkäti däğwäları da isäpkä alınırğa tieş. Bezneñ poçta Rossiä buyınça çağıştırmaça yuğarı urınnarda tora, berençelekne bili. Şuña kürä, sud barışında sud däğwäları ğına qaralırğa tügel, ä başqa söyläşülär dä alıp barılırğa tieş. Minem uylawımça, yıl axırlarına älege söyläşülär tämamlanırğa tieş. Xäzerge waqıtta poçta eşli. Döres, qayber awırlıqlar bulıp alğan ide, markalar bulmadı. Ämma alar bernindi politik häm sud aşa ütä torğan tügel, ä eş problemaları arqasında ğına buldı. Yaqın arada älege problemalar betäçäk häm sud däğwälarına noqta quyılaçaq dip uylıybız. Näticädä Tatarstan poçtası Rossiä poçtasına berketeläçäkme, ällä möstäkıyl' räweştä eşläyäçäkme? Sud däğwälarında ul turıda qaraw bulmadı ele. Xäzerge waqıtta Tatarstan poçtası möstäkıyl' räweştä eşli. Bu sud däğwäları barı tik poçta däwlät predpriätiese bulırğa tieşme, ällä aksionerlık cämğiäte bulıp qalırğa tieşme – menä şul turıda sud däğwäları. Berençe sud näticäläre buyınça, aksionerlık cämğiäte döres tözelmägän, ul däwlät predpriätiese bulıp kire qaytırğa tieş, di. Kire qaytqan oçraqta da, ul Tatarstan däwlät predpriätiese bulıp qaytaçaq häm şunıñ näticäsendä, ike arada kileşülär tözep, Poçta Rossiinıñ filialı bulaçaq. Minem uylawımça, monda kileşülär bulırğa tieş. Konstitutsiägä nigezlänep äytäm, milekne berkem dä buşlay alırğa tieş tügel. Ä Tatarstannıñ milke monda bar ikänen berkem dä osparivat' itmi ikän, anı alar yä satıp alırğa tieşlär, yäki anıñ urınına berär nindi l'gotalar, kompensatsiälär birergä tieşlär Tatarstanğa. Ä bezneñ öçen ayırım däwlät unitar predpriätiese yäki aksionerlık cämğiäte bulıp eşläw dä bezneñ öçen bik caylı. Poçta elemtäsen oyıştıru bülegeneñ baş belgeçe Täklimä Näüretdinovanıñ da poçta xezmäte xaqında üz fikere bar. - Telefonnan söyläşäseñ – ber, elektron xat cibäräseñ, ul üzenä ber törle xat inde. Ä ulınıñ soldattan, yäisä äniseneñ soldatqa yazğan, yegetlär belän mäxäbbät yazışqan xatlarnıñ süzläre belän can, yöräk cılısı da kilä torğandır dip uylıym min. Poçta xezmäte, xat alışular berqayçan da betäçäk tügel dip uylıym min.
Güzäl Zıyätdinova
