Tönyaq Koreanıñ düşämbe sınawı ni däräcädä köçle bulğan, ul çınlap ta atom sınawı bulğanmı, älegä bu başqa illär tarafınnan raslanmağan. Ämmä Tönyaq Korea räsmiläre üzläre quanuın däwam itä:
"Min bezneñ ğalimnärneñ şundıy uñışlı cir astı atom sınawı ütkärüläre belän bik ğorurlanam" di Tönyaq Koreanıñ Berläşkän Millätlär oyışmasındağı wäkile Pak Gil Yon.
BMOnıñ üzendä käyeflär başqaça. İminlek Şurası äğzaları Pxenyannıñ soñğı ğämälenä bertawıştan tänqit belderde, xäzer aña cawap çaraların tikşerä:
"Şura äğzaları İminlek Şurasınıñ cawabı köçle, tiz häm anıq bulırğa tieş digän basım yasadı" di bu ayda Şurada räislek itüçe Yaponiä wäkile Kenzo Oşima.
Düşämbe utırışında Quşma Ştatlar Şura äğzalarına Tönyaq Koreağa, BMO nizamnamäseneñ 7nçe bülege nigezendä, çikläwlär kertergä çaqırğan qarar ölgesen tarattı. 7nçe bülek digäne, şul isäptän, köç qullanunı da küzdä tota.
Bu ölge äle tikşerelergä tieş, ämmä, Tönyaq Koreadan kimendä yaña sınawlar ütkärmäw häm 6-yaqlı söyläşülärgä qaytu taläp iteläçägen xäzer ük äytep bula. Näticä birmägän ul söyläşülärdä Quşma Ştatlar, Qıtay, Rusiä, Yaponiä häm ike Korea qatnaşqan ide.
Washington tağı da yırağraq kitep, Tönyaq Korea belän här törle xaılqara säwdäne tuqtatırğa çaqıra. Küpläp üterü qoralın yasıy torğan matdälär xäräkäten çikläw öçen.
Qarar ölgesendäge 13 matdä arasında Tönyaq Koreağa yök kertü-çığaru häm aqça küçerülärne tıyğanı da bar.
Washingtonnıñ bu täqdimnären Mäskäw belän Pekin xuplarmı – älegä soraw bulıp qala.
Pxenyan belän säwdä genä tügel, säyäsi elemtäläre dä bulğan Qıtay belän Rusiä, Tönyaq Koreanı qoralsızlandırırğa teläwen äytep kilsälär dä, monı barı tik söyläşülär aşa xäl itergä çaqıralar.
"Qıtay küzlegennän qarağanda, bez Korea mäsäläsen suğış belän xäl itügä kisken qarşı. Qıtay Tönyaq Korea belän ozaq waqıt dustanä mönäsäbättä tordı. Şulay qala da. Atom sınawınıñ bu mönäsäbätlärgä tiskäre yoğıntı yasawın kire qağıp bulmıy. Bez Tönyaq Korea xalıqara cämäğätçelek öndäwenä uñay cawap birer, wazğiätne qatlawlandıra torğan ğämällärdän totılıp qalır dip ömetlänäbez" di Qıtay tışqı eşlär ministrlığı süzçese Liu Jianchao.
"Wazğiätne qatlawlandıra alğan" ğämällär turında xäbärlär inde kilä. Könyaq Koreanıñ Yonhap agentlığı, Tönyaq Koreanıñ iseme äytelmägän ber räsmienä tayanıp, Pxenyan kiläçäktä yaña sınawlar ütkärergä, atom çuqmarların raketağa urnaştırırğa cıyına digän xäbär tarattı.
Ber ük waqıtta şul uq agentlıq Pxenyandağı räsmineñ, Tönyaq Korea atom programın tuqtatıp, 6-yaqlı söyläşülärgä qaytırğa teli, digän süzlären dä kiterä.
Düşämbe sınawına kilgändä, anıñ sıyfatı-küläme, ul matdane qoral itep qullanıp bulu-bulmawı älegä bilgesez bulıp qala.
Amerikan prezidentı George Bush süzlärençä, küzläw räsmiläre bu sorawlarğa cawaplar ezli, läkin sınaw turındağı xäbär üze genä dä xalıqara iminlekkä qurqınıç tudıra, dide ul.
Quşma Ştatlar häm başqa illär fikerençä, Tönyaq Korea bu töbäkneñ başqa illärenä - Könyaq Korea, Yaponiägä - qurqınıç tudıra. Tağı da qurqınırağı, di alar, atom texnologiäsenä iä bulğan xäldä Pxenyan anı başqa illärgä yä terrorçıl törkemnärgä tapşırırğa mömkin.
Ali Ğilmi
"Min bezneñ ğalimnärneñ şundıy uñışlı cir astı atom sınawı ütkärüläre belän bik ğorurlanam" di Tönyaq Koreanıñ Berläşkän Millätlär oyışmasındağı wäkile Pak Gil Yon.
BMOnıñ üzendä käyeflär başqaça. İminlek Şurası äğzaları Pxenyannıñ soñğı ğämälenä bertawıştan tänqit belderde, xäzer aña cawap çaraların tikşerä:
"Şura äğzaları İminlek Şurasınıñ cawabı köçle, tiz häm anıq bulırğa tieş digän basım yasadı" di bu ayda Şurada räislek itüçe Yaponiä wäkile Kenzo Oşima.
Düşämbe utırışında Quşma Ştatlar Şura äğzalarına Tönyaq Koreağa, BMO nizamnamäseneñ 7nçe bülege nigezendä, çikläwlär kertergä çaqırğan qarar ölgesen tarattı. 7nçe bülek digäne, şul isäptän, köç qullanunı da küzdä tota.
Bu ölge äle tikşerelergä tieş, ämmä, Tönyaq Koreadan kimendä yaña sınawlar ütkärmäw häm 6-yaqlı söyläşülärgä qaytu taläp iteläçägen xäzer ük äytep bula. Näticä birmägän ul söyläşülärdä Quşma Ştatlar, Qıtay, Rusiä, Yaponiä häm ike Korea qatnaşqan ide.
Washington tağı da yırağraq kitep, Tönyaq Korea belän här törle xaılqara säwdäne tuqtatırğa çaqıra. Küpläp üterü qoralın yasıy torğan matdälär xäräkäten çikläw öçen.
Qarar ölgesendäge 13 matdä arasında Tönyaq Koreağa yök kertü-çığaru häm aqça küçerülärne tıyğanı da bar.
Washingtonnıñ bu täqdimnären Mäskäw belän Pekin xuplarmı – älegä soraw bulıp qala.
Pxenyan belän säwdä genä tügel, säyäsi elemtäläre dä bulğan Qıtay belän Rusiä, Tönyaq Koreanı qoralsızlandırırğa teläwen äytep kilsälär dä, monı barı tik söyläşülär aşa xäl itergä çaqıralar.
"Qıtay küzlegennän qarağanda, bez Korea mäsäläsen suğış belän xäl itügä kisken qarşı. Qıtay Tönyaq Korea belän ozaq waqıt dustanä mönäsäbättä tordı. Şulay qala da. Atom sınawınıñ bu mönäsäbätlärgä tiskäre yoğıntı yasawın kire qağıp bulmıy. Bez Tönyaq Korea xalıqara cämäğätçelek öndäwenä uñay cawap birer, wazğiätne qatlawlandıra torğan ğämällärdän totılıp qalır dip ömetlänäbez" di Qıtay tışqı eşlär ministrlığı süzçese Liu Jianchao.
"Wazğiätne qatlawlandıra alğan" ğämällär turında xäbärlär inde kilä. Könyaq Koreanıñ Yonhap agentlığı, Tönyaq Koreanıñ iseme äytelmägän ber räsmienä tayanıp, Pxenyan kiläçäktä yaña sınawlar ütkärergä, atom çuqmarların raketağa urnaştırırğa cıyına digän xäbär tarattı.
Ber ük waqıtta şul uq agentlıq Pxenyandağı räsmineñ, Tönyaq Korea atom programın tuqtatıp, 6-yaqlı söyläşülärgä qaytırğa teli, digän süzlären dä kiterä.
Düşämbe sınawına kilgändä, anıñ sıyfatı-küläme, ul matdane qoral itep qullanıp bulu-bulmawı älegä bilgesez bulıp qala.
Amerikan prezidentı George Bush süzlärençä, küzläw räsmiläre bu sorawlarğa cawaplar ezli, läkin sınaw turındağı xäbär üze genä dä xalıqara iminlekkä qurqınıç tudıra, dide ul.
Quşma Ştatlar häm başqa illär fikerençä, Tönyaq Korea bu töbäkneñ başqa illärenä - Könyaq Korea, Yaponiägä - qurqınıç tudıra. Tağı da qurqınırağı, di alar, atom texnologiäsenä iä bulğan xäldä Pxenyan anı başqa illärgä yä terrorçıl törkemnärgä tapşırırğa mömkin.
Ali Ğilmi