11 Fivraldä Törkmän saylawçısına moñarçı ber dä eşläp qaramağan eşne başqarırğa turı kiläçäk - 6 keşedän ber citäkçe saylarğa. Törkmänstanda soñğı prezident saylawları 1992 yılda ütte. Berdän-ber namzät - Saparmurat Niyazov - tawışlarnıñ 99.5%-ın cıyğan dielde. Şunnan soñ anıñ möddäte ozaytılıp qına bardı.
Yaña wazğiätkä saylawçılar tügel, namzätlär üzläre dä älegä künegä almıy. Misal öşen, larnıñ berse - Gaz, neft, tabiğıy yatmalar ministrı urınbasarı İşanguli Nuriev - saylawçılar belän oçraşuında "Ägär min Törkmänstan prezidentı wazifasına saylansam tügel, ä bilgelänsäm" dip söyläde.
İlneñ mäğlümät çaralarına baqsañ, Niyazov çorınnan ällä ni ayırma yuq şikelle, elek här urında Törkmanbaşı bulsa, xäzer - anıñ warisı Qorbanğuli Berdımuxamedov. Yuğarı räsmilär, şul isäptän Saylaw komissiäse başlığı da, kiläse prezident itep näq menä anı kürä.
21 Dikäber Niyazov wafatına qädär bu keşene belüçe siräk ide. Xönäre belän teş tabibı Berdımuxamedovnı Törkmänbaşı üze isän çaqta Sälämätlek ministrı, vitse-premier itep quydı. Niyazov wafatınnan soñ waqıtlı citäkçe bulıp ul qaldı. Konstitutsiä nigezendä waqıtlı citäkçe prezidentlıqqa däğwa itä almıy. İtä alsın öçen Konstitutsiä tiz arada üzgärtelde.
Namzätlär altaw bulsa da, mäğlümät çaralarında "alternativ" süze qullanılmıy, altısı da Niyazov säyäsäten däwam itäçägen belderä. Şulay da, küzgä taşlanğan ber närsä bar: namzätlär Niyazov säyäsäteneñ citeşsezlekläre, reformalar turında söyli, xättä waris dip sanalğan Berdımuxamedov ta:
"Yaña eş urınnarı buldıru töp wazifamnıñ berse bulaçaq, yaña şirkätlär, fabrikalar tözü belän bergä urta häm keçe eşquarlıq buldıraçaqbız, xosusıylaştıru mäsäläsenä ayırım iğtibar bireläçäk" di töp namzät.
Eşsezlek mäsäläse Niyazov çorında telgä alınmadı. İrekle xäräkät itü, süz ireklege bulmağan cämğiättä närsä bulıp yatqanın farazlap qına bula ide. Dönyada närsä bulğanın da törkmännar belmi yäşäde diärgä bula, çit il televideniese, internet digän äyberlär yuq däräcäsendä ide. Şuşı wazğiät üzgärergä mömkin:
"Bez transport häm elemtä çeltärlären üsterü öçen şartlar tudıraçaqbız. Min moña zur iğtibar biräçäkmen. Zamança texnologiä, internet här keşe öçen mömkin bulırğa tieş" dide prezidentlıqqa töp namzät Qorbanğuli Berdımuxamedov.
Älbättä, saylaw aldı kompaniäse waqıtında öläşengän wäğdälär belän xakimiätkä kilgäç qılğan ğämällär arasında şaqtıy zur ayırma bula. Bu küp illärdä şulay. Läkin Törkmänstan öçen xättä şuşı wäğdälär dä zur üzgäreş bulıp tora.
Şuşı üzgäreşlärgä ömet bağlasa da, Quşma Ştatlar kiläse sayawlarğa älegä saqlıq belän qarıy:
"Bez, küçeş çorınıñ ber öleşe bularaq, bu saylawlar irekle, açıq häm ğädel bulır dip ömetlänäbez. Şuşı maqsatqa ireşü öçen Törkmanstanğa äle ozın yul ütäse bulaçaq" dide däwlät departamentı süzçese Sean McCormack.
Optimistlar isä beraz ömetleräk, ber ay elek kenä Törkmanstanda xättä prezident saylawların ütkärü mömkinlege dä bik yıraq kiläçäk bulıp kürenä ide, di alar.
Ali Ğilmi
Yaña wazğiätkä saylawçılar tügel, namzätlär üzläre dä älegä künegä almıy. Misal öşen, larnıñ berse - Gaz, neft, tabiğıy yatmalar ministrı urınbasarı İşanguli Nuriev - saylawçılar belän oçraşuında "Ägär min Törkmänstan prezidentı wazifasına saylansam tügel, ä bilgelänsäm" dip söyläde.
İlneñ mäğlümät çaralarına baqsañ, Niyazov çorınnan ällä ni ayırma yuq şikelle, elek här urında Törkmanbaşı bulsa, xäzer - anıñ warisı Qorbanğuli Berdımuxamedov. Yuğarı räsmilär, şul isäptän Saylaw komissiäse başlığı da, kiläse prezident itep näq menä anı kürä.
21 Dikäber Niyazov wafatına qädär bu keşene belüçe siräk ide. Xönäre belän teş tabibı Berdımuxamedovnı Törkmänbaşı üze isän çaqta Sälämätlek ministrı, vitse-premier itep quydı. Niyazov wafatınnan soñ waqıtlı citäkçe bulıp ul qaldı. Konstitutsiä nigezendä waqıtlı citäkçe prezidentlıqqa däğwa itä almıy. İtä alsın öçen Konstitutsiä tiz arada üzgärtelde.
Namzätlär altaw bulsa da, mäğlümät çaralarında "alternativ" süze qullanılmıy, altısı da Niyazov säyäsäten däwam itäçägen belderä. Şulay da, küzgä taşlanğan ber närsä bar: namzätlär Niyazov säyäsäteneñ citeşsezlekläre, reformalar turında söyli, xättä waris dip sanalğan Berdımuxamedov ta:
"Yaña eş urınnarı buldıru töp wazifamnıñ berse bulaçaq, yaña şirkätlär, fabrikalar tözü belän bergä urta häm keçe eşquarlıq buldıraçaqbız, xosusıylaştıru mäsäläsenä ayırım iğtibar bireläçäk" di töp namzät.
Eşsezlek mäsäläse Niyazov çorında telgä alınmadı. İrekle xäräkät itü, süz ireklege bulmağan cämğiättä närsä bulıp yatqanın farazlap qına bula ide. Dönyada närsä bulğanın da törkmännar belmi yäşäde diärgä bula, çit il televideniese, internet digän äyberlär yuq däräcäsendä ide. Şuşı wazğiät üzgärergä mömkin:
"Bez transport häm elemtä çeltärlären üsterü öçen şartlar tudıraçaqbız. Min moña zur iğtibar biräçäkmen. Zamança texnologiä, internet här keşe öçen mömkin bulırğa tieş" dide prezidentlıqqa töp namzät Qorbanğuli Berdımuxamedov.
Älbättä, saylaw aldı kompaniäse waqıtında öläşengän wäğdälär belän xakimiätkä kilgäç qılğan ğämällär arasında şaqtıy zur ayırma bula. Bu küp illärdä şulay. Läkin Törkmänstan öçen xättä şuşı wäğdälär dä zur üzgäreş bulıp tora.
Şuşı üzgäreşlärgä ömet bağlasa da, Quşma Ştatlar kiläse sayawlarğa älegä saqlıq belän qarıy:
"Bez, küçeş çorınıñ ber öleşe bularaq, bu saylawlar irekle, açıq häm ğädel bulır dip ömetlänäbez. Şuşı maqsatqa ireşü öçen Törkmanstanğa äle ozın yul ütäse bulaçaq" dide däwlät departamentı süzçese Sean McCormack.
Optimistlar isä beraz ömetleräk, ber ay elek kenä Törkmanstanda xättä prezident saylawların ütkärü mömkinlege dä bik yıraq kiläçäk bulıp kürenä ide, di alar.
Ali Ğilmi