Accessibility links

Кайнар хәбәр

BMO xisabı: Klimat üzgäreşen niçek tuqtatırğa


Bankokta cıyılğan BMOnıñ Kilimat üzgäreşläre mäsäläsen tikşergän belgeçlär, kilimat üzgärülär qarşında nindi cäwaplılıqta torırğa digän xisabnıñ eçtälege turında kileşte. Xisabda global cılınunı kimitü çarası bularaq, illärne, kümergazı çığarunı zur külämdä kimitergä çaqıra.

Belgeçlär häm xökümät wäkillärennäñ torğan cıyında, dönyada arta barğan cılınu mäsäläsen çişü eşendä iñ qüätle adımnar xaqında fiker alışındı.

Xisapqa qarağanda, kilimat üzgäreşläre belän köräşü mömkin bulsa da bu bik qimmätkä töşäçäk dip farazlana.

Xisapta, illärdäñ, 2000 yıldağı kümerğazı taratu-çığaru külämen isäbkä alğanda 2050 yılğa qadär bu gaznıñ 50 häm 85 protsentkä kimetü sorala. Bu isä cılınunı 2 gradusqa qadär töşüenä yärdem itär dip isäplänä. Bu däräcäne saqlaw öçen isä dönya illäreneñ tulayım aqça keremeneñ 3 protsentı bu eş öçen sarıf itelergä tiyeş bulaçaq.

Xisapta, energiä citeşterü häm qullanu ölkäsendäge texnologik täräqqiat bu eş belän köräştä töp faydanı tämin itäçäk diyelgän. Bu isäptäñ BMO belderüendä, energiä citeşterüdä, atom-eş, qoyaş häm cil köçe kebek alternativ çığanaqlarını qullanuğa basım yasala.

Awıl xucalığı häm toraqlardağı energiäne saqlaw cılınuğa qarşı köräşätä bik ähämmiätle çaralardan berse.

Utırışnı alıp barğan Rajendra Pachauri, matbuğat çaralarına birgän belderüendä,

"Xisapta iñ köçle öndäwlärdäñ berse, keşelek dönyasında könküreş üzgäreşlärenä häm energiä qullanuğa iğtibarnı arttıruğa çaqıru bar."

Xisap täqdemnären tözüdä 100dän artıq ilneñ belgeç häm räsmiläre qatnaştı. Cıyında, säyäsi çaralardañ kübräk gaz cäyelüen niçek tuqtatu ısulları belän köräştä gilmi ezlänülär häm çaralar urın aldıü. Şulay da belgeçlär ägär cılınunıñ ziyanınnañ qotılu öçen, bu alınğan qarar/strategiälären tormışqa aşıraçaq säyäsi köçneñ kiçekmästän üz eşen başlaw keräklegenä basım yasiy.

Bıyıl iğlan itelgän xisaplarğa qarağanda, global cılınuğa 90 protsent keşelär ğayeple häm monıñ täsere älbättä başta faqir, yarlı illärgä tiyäçäk.

M.K.
XS
SM
MD
LG