Accessibility links

AQŞ diplomatı Christopher Hill kötelmägändä Tönyaq Koreağa kilde


Könneñ töp yañalığı – Pxenyanğa AQŞ diplomatı Christopher Hillnıñ kilüe buldı. Kilgäç tä AQŞ däwlät sekretare urınbasarı, Tönyaq Koreanı qoralsızlandıru öçen söyläşülärdä alğa kiteş bulsın dip tırışaçağın belderde. Hillnı Pxenyanda ber kem dä kötmägän. Atom qoralı citeşterüe turında iğlan itkän totalitar Tönyaq Korea başqalasına ber amerikan diplomatınıñ da soñğı 5 yılda ayaq basqanı bulmadı.

Bügengä qadär Waşingtonnıñ Tönyaq Korea mäsäläsen çişügä qatnaşı zur tügel ide. Kötelmägändä, Pxenyanğa AQŞ däwlät sekretare Christopher Hill kilep, jurnalistlarğa, 6 il qatnaşındağı söyläşülärne näticäleräk itü kiräge turında äytte:

"Bez monda qısqa tuqtalış yasıybız. Bu töbäkkä yasağan säfärneñ ber öleşe, bez 6 yaqlı söyläşülärne näticäleräk däwam itergä telibez. Yaz köne waqıtnı az ğına yuğalttıq, şuña söyläşülärne tizlätü yulların tabırbız, dip ömetlänäm."

"The New York Times" gazetı Hillnıñ Pxenyanğa säfären – "Waşington strategiäsen kisken üzgärtä" dip bäyäläde. Britaniäneñ Leeds universitetında Tönyaq Korea belgeçe Aidan Foster-Carternı da säfär şaqqatırğan:

"Bez Christopher Hill Pxenyanğa barır dip uylamadıq. Minemçä, bu bik ömetle, ämma yıllarça prezident Bush xakimiäte, "bez Clinton yulınnan barmıybız, ber Tönyaq Korea belän söyläşmibez" dip äytep kilde. Xäzer isä näq kiresen eşli."

Soñğı tapqır Fivralneñ 13dä oçraşqan Könyaq häm Tönyaq Korea, Yaponiä, Qıtay, Rusiä häm Quşma Ştatlar diplomatları kileşügä ireşkän ide. Kileşü nigezendä Pxenyan atom programmaların ğamäldän çığarırğa, anıñ öçen Tönyaq Koreağa meñlägän tonna yağulıq mayı, diplomatik yardäm häm AQŞ belän aralarnı yaxşırtu täqdim itelde. Ämma bu täqdimnär äle tormışqa aşmadı. Pxenyan üzeneñ Macau bankındağı AQŞ sanskiäläre tarafınnan tuñdırılğan 25 million dolların ala almıy. Uzğan şimbä, 16 yün könne Tönyaq Korea, xisaplar mäsäläseneñ xäl itelgänen xäbär itep, ilgä Xalıqara Atom İdaräse tikşerüçelären çaqırdı. Macaw bankınnan aqçalar Rusiä banklarınıñ bersenä küçerelgän. Bu xaqta Rusiä tışqı eşlär ministrı urınbasarı Sergei Kislyak xäbär itte.

İnspektorlar Tönyaq Koreağa kiläse atnada baraçaq. Qıtay da üz çiratında diplomatiä kürsätep, 2 yül könne Pxenyanğa üzeneñ tışqı eşlär ministrı Yang Jiechinı cibärä.

AQŞ diplomatı Christopher Hill Pxenyanda comğağa qadär bulaçaq. Anıñ maqsatı – Tönyaq Koreanıñ Fivral ayında birgän wäğdälärendä toruın küzätü, berençedän ul – Yongbyondağı atom reaktorın yaptıru. AQŞ mäğlümatlärenä qarağanda, Pxenyan, reaktorda eşlängän yağulıqtan , 8 yäki kübräk atom bombası yasarğa plutoniy cıyğan bulırğa mömkin.

Tönyaq Korea qayçan da bulsa atom qoralınnan baş tartırmı – bu haman da soraw bulıp qala. Ämma belgeçlär fikerençä, xäzerge xäldä – bu adımnar barıber ber ni eşlämäwgä qarağanda küpkä yaxşıraq.
XS
SM
MD
LG