Accessibility links

Кайнар хәбәр

Keşe xoquqları aktivistları: "Brussel belän Mäskäw – suqır belän çuqraq sıman"


Rusiädä keşe xoquqları torışın yaxşırtu öçen Yewropa Berlege qulınnan kilgänen eşlime? Rusiäneñ tanılğan aktivistları bu sorawğa ''yuq'' dip cawap birä. Şuşı atnada Yewropa parlamentı wäkilläre belän bulğan oçraşuda alar Brussel belän Mäskäw arasındağı dialognıñ körçekkä terälüenä ükeneç belderde.

Rusiäneñ xoquq yaqlawçıları Brusselgä yış yörmi. 11 aktivisttan torğan törkem bu yulı anda naçar xäbär belän kilde. Törkem citäkçese, "Keşe xoquqları öçen" digän oyışma räise Lev Ponomarev, sişämbedä Yewropa parlamentınıñ keşe xoquqları komitetında, Rusiä räsmiläre sivil cämğiätneñ qaraşın sanğa suqımy, Yewropa Berlege belän oçraşıp qaytqannan soñ ber çara da kürmi, digän belerü yasadı:

"Yewropa Berlege belän ütkärelgän bu kiñäşmälärneñ ber faydası da yuq, alar körçekkä terläde. Töp mäsälä şunda – bu suqır belän çuqraq söyläşüe kebek – bez monda ber närsä söylibez, räsmilär bu söyläşüdä qatnaşmıy, alar kilep başqa närsä söyli, ansında bez yuq. Axırda ber näticä dä yuq" di Lev Ponomarev.

Yewropa Berlegeneñ Rusiä belän keşe xoquqları mäsäläsendä söyläşüläre 3 yıl elek başlanğan ide. Barlığı 5 oçraşu ütkän, bu atnada – 6nçısı. Bezneñ wazıyfabız yıl sayın berük zarnı qabatlawğa qaytıp qaldı, di Ponomarev.

Yewropa Berlegeneñ tışqı säyäsät citäkçese Havier Solananıñ keşe xoquları mäsäläsendä wäkile Riina Kionka, Ponomarev äfändene bik nıq añlawın äytte:

"Şunı äytergä tieşmen, Yewropa Berlege yağınnan, bezdä dä näq şundıy qänäğätsezlek, östäl artına utırğan sayın şul uq xislärne kiçeräbez" dide Yewropa Berlege wäkile.

Rusiä räsmiläre belän oçraşularnıñ näticäse bulmasa da, Riina xanım, alarnı däwam itü yağında, çönki, anıñ süzlärençä, gel söyläşmäwgä qarağanda bu yaxşıraq. Här şundıy oçraşu aldınnan alar başta xökümättän bäysez oyışmalar belän oçraşalär häm anda kütärelgän mäsälälärne räsmilärgä citkerälär ikän. Menä bu yulı da, bez 11 keşelek törkemneñ Brusselgä kilü çığımnarın qapladıq, dip östäde ul.

Şul 11 keşeneñ berse, Xalıqara keşe xoquqları federatsiäse wäkile Saşa Kulaeva, Rusiägä keşe xoquqları mäsäläsendä açıqtan-açıq basım yasamağan öçen, Brusselne tänqit belderde:

"Ägär keşe xoquqları mäsäläläre açıq tikşerelsä, bu turıda açıq mäğlümät bulsa, hiç yuğı, keşe xoquqlarınıñ bozıluı turında sorawlar quyılsa – ber xäl bulır ide. Läkin, kiñäşmälär buyıl yabıq işeklär artında ütä, anda närsä tikşerelgäne turında bezdä ber mäğlümät yuq" dide Saşa Kulaeva.

Bu oşraşulardan soñ här taraf üz belderüen yasıy, läkin, alar ikese ike törle, di Saşa Kulaeva. Mäskäw belderüendä Baltik illärendä urıs tellelärneñ xoquqları qısıluı, islamofobiä turında äytelsä, Brusselnekendä – urınlı borçular, läkin bik nıq zur saqlıq belän.

Mäskäwdäge Demos üzäge wäkile Tatyana Lokşina süzlärençä, Brusseldä tikşerelgän mäsälälär Rusiä räsmilären ällä ni qızıqsındırmıy. Ä menä ilneñ üzendä saylawlar yaqınlaşqan sayın, keşe xoquqları oyışmalarına basım arta bara. Lokşina da Ponomarev ta, ayırım alğanda, şuşı maqsatlar öçen ekstremizmğa qarşı qanun qullanıluına kisken tänqit belderdelär.

ali ğilmi
XS
SM
MD
LG