Accessibility links

Putinğa İranda höcüm bulu ixtimal digän xäbärlär qayan kilä?


Sişämbedä Tähranda Kaspi buyı illäreneñ sammitı ütäçäk. Yäkşämbedä mäğlümät çaraları, Rusiäneñ küzläw çığanaqlarına tayanıp, İranğa säfäre waqıtında Rusiä prezidentına höcüm äzerlänä, digän xäbär tarattı. Şuşı xäbärlär Putinnıñ İranğa säfäre tiräsendä zur şaw-şu tudırdı.

Rusiä prezidentına İranda höcüm äzelänä digän xäbär taralğanda, Putin üze Germaniädä ide. Germaniä kanslerı Angela Merkel belän restorannan çığıp kilgändä, ber jurnalistnıñ bu ixtimal höcüm turındağı sorawına Putin qulın ğına bolğadı.

Alay da, Putinnıñ İranğa baru-barmawı tiräsendä bilgesezlek düşämbeneñ kön urtasına qädär saqlandı. Härxäldä Kremlneñ matbuğat üzäge, bu sorawğa cawap birä almawın belderep kilde.

Nixayät, Merkel xanım belän ütkärgän matbuğat oçraşuı waqıtında Putin İranğa baraçağın äytte:

"Älbättä min İranğa baram, çönki, mondıy yanawlarnı, iminlek xezmätläreneñ kiñäşlären tıñlap utırsañ, öydän çığası da yuq" dide Rusiä prezidentı.

Putinğa qarşı äzerlängän höcüm turında täfsille mäğlümät yuq. Bulğan qädärese şul, imeş intixarçılardan torğan berniçä törkem äzerlängän häm dä xäbärneñ çığanağı itep Rusiäneñ küzläw xezmätläre atala.

İrannıñ üzendä bu xäbärlär açulı xisläre üytattı. İran räsmiläre monıñ öçen "Tähran belän Mäskäw arasına tayaq tığarğa mataşqan" Könbatışnı ğayepläde. İrannıñ tışqı eşlär ministrı, bar saqlıq çaralarnıñ kürelgänen, xättä Putinnıñ iminlege köçäytelgän maşinasınıñ oçqıç belän İranğa kiterelgänen xäbär itte.

İminlek belgeçe Xösäyen Aryan radiobıznıñ farsı bülegenä bu ixtimal höcüm artında İrannıñ üze tora aluına şik belderde:

"İrannıñ küzläw xezmätläre şaqtıy ışanıçlı. Mondıy höcümneñ İranda bula aluına ışanmıym. Häm dä anda kemgä kiräk ul? Minemçä, moña aralarnı bozu maqsatı belän taratılğan ğäybät itep qararğa kiräk. Bälki qayber illär, şul uq Quşma Ştatlar Putinnıñ Tähranda Äxmädi Nacat belän bergä utıruın kürergä telämider" dide iminlek belgeçe.

Rusiä belgeçläre dä bu ixtimal höcüm artında İran toruına şik belderä:

"Bu höcüm äzerlänsä dä, äytik kemder Putinnıñ anda kilüen telämi di, bu älbättä räsmi Tähran eşe tügel. Çönki Rusiä Qıtay belän bergä İrannıñ İminlek Şurasındağı ömete, çikläwlär kertelsä, ul qädäre qırıs bulmasın öçen" di Könçığış tikşerenülär institutınıñ İran bülege citäkçese İrina Mamedova.

Qayber belgeçlär fikerençä, bu ğäyäbtlär Putinnıñ üzenä dä faydalı bula ala. İkençe möddäte betkäç Putin tege yä bu räweştä il belän idarä itüen däwam itäçäk digän fikerlär äytelä. İxtimal höcüm kebek xäbärlär Putinnıñ ildäge bolay da yuğarı abruyın tağı da arttırıp, ul urınında qalırğa tieş digän fikerlärne nığıta ala.

Rusiäneñ çitendä dä Mäskäwneñ Tähran belän mönäsäbätläre Könbatış belän söyläşülärdä diplomatik qoral bulıp tora. Waşington İranğa çikläwlär kertergä çaqıra, Mäskäw moña qarşı.

İrannıñ atom programma mäsäläse Putinnıñ Äxmädi Nacat belän oçraşuında älbättä töp urın alıp toraçaq. Ğärçä anıñ Tähranğa baruınıñ räsmi säbäbe Kaspi buyı illäre sammitı dip atala. Kaspi buyındağı 5 ilneñ citäkçese Tähranda diñgez töben bülü mäsäläsen tikşerergä cıyına.

ali ğilmi
XS
SM
MD
LG