Accessibility links

Кайнар хәбәр

Yevropa Berlegeneñ Kopenhag summitı turında


Yevropa Berlegeneñ Kopenhagtagı summitı oyışmağa 2004nçe yılda quşılaçaq dip kötelgän 10namzät ilne 2004 belän 2006nçe yıllar arasında 40milliard 500million euro belän finansiälärgä qarar birde….. Berlek şulayuq 2004nçe yıl azağında Ankaranıñ demokratie vä keşe xoquqları ölkäsendäge progressnı küzdän kiçergännän soñ anıñ belän äğzalıq söyläşülären başlau turında kön bilgeliäçägen belderde.

Yevropa Berlege Kopenhagtagı summitında 2004nçe yılnıñ 1-nçe mayında Kipr, Çex respublikası, Estonie,Macaristan,Latvia, Litva , Malta, Polşa , Slovakie häm Sloveniene äğzalıqqa qabul itäçägen belderde. Berlek citäkçeläre kiläse 3 yılda yaña äzğalarğa 40milliard 500meñ yevro yardäm birergä qararlaştırdı. Yaña äğzalar üz çiratında berlekkä 15milliard yevrolıq öleş kertäçäk dip kötelä. Namzätläreneñ arasında in zur il Polşa täqdim belän qänäğät bulmasa da , Berlekneñ älege prezidentı Dania premiere Rasmussen , qırıs qına berlek täqdimen yaxşırta almıy , Warşau moñı qabul itmäsä äğza buluı öçen 2007nçe yılnı kötergä mäcbür bulaçaq dip yanadı.

Yevropa berlegeneñ Kopenhag summitında ike töp mäsäläneñ berse yuğarıda äytep kitkän finansiäläü mäsäläse bulsa, ikençese Törkie ide. 65 million başlıça möselmannar yäşägän il, Balkan, Yaqın Könçığış häm kafkazağa tayana . Törkiädäge yaña xäkümät äğzalıq söyläşüläreneñ 2003nçe yılda başlauın taläp itte. Eşnen qızığı şunda urta yulda toruçı islamçı partiäneñ citäkçese Erdoğan vä premier Gül äle ber niçä yıl elek kenä Törkieye NATOdan çığarğa tieş, Ul Brüsselneñ işegen qağudan tuqtasın, Ankara Üzäk Azieda Törki möselman cömxäriätläre belän elemtälären nıgıtırğa İslam urtaq bazarın buldıru öçen tırışırğa tieş digän bu şäxeslär , sonğı waqıtlarda , törki-möselman süzen bötenläy onıtıp Yevropadan qaytmas buldılar. Alar fikerläreneñ nıq üzgärüen kire qaqmıylar, häm moñı qabatlaudan da tuqtamilär.. .

Kötelgäneçä yevropa berlege Ankaranıñ taläp itkän söyläşülär başlau öçen 2003 tügel ä 2004nçe yılnıñ azağında Törkiedä citärlek demokratie urnaşqanmı, ul keşe xoquqlarına , azçılıqlarnıñ xoquqlarına xörmät itüne öyrängänme digän mäsälälärdä tikşerü ütkärep, şunnan soñ ğına qarar bireläçäk. Dania premiere Rasmussen süzlärençä Nc121301::::::::::::ägär dä Yevropa Şurası 2004nçe yılnıñ dikäberendä , komissieneñ xisabı vä kiñäşläre nigezendä Törkie Kopenhag säyäsi qısalarına turı kilä digän qarar çığarsa, Yevropa Berlege Törkiye belän äzğalıq söyläşüläre başlayaçaq

Yevropa Parlamentınıñ prezidentı Pat Cox ta comğada ütkärgän press konferensiedä bolay dide:NC121317 Törkie mäsäläsenä kilgändä minemçä qarar iğtibar çälep itä, Yevropa Berlege belän Törkie arasındağı bağlarnı kürenerdi däräcädä nığıta , bu Törkieneñ 4distä yıldan artıq berlekkä äğzalıq yulında in ähämiätle işarä bulıp tora..

Törkiegä şartlı tarix birelüe belän qänäğät bulmağan premier Gül häm partiä citäkçese Erdoğan kansler Schröder, Prezident Shiraq belän tağı ayırm küreştelär. Gül premier Blairga da şaltıratıp bu turıda şikäyät itkän. Blair jurnalistlarğa Törkiegä berençe märtäbä qatğıy tarix birelde , alar şartlarnı ütäsä, söyläşülär şunduq başlanaçaq, bu alğa taba möhim adım dide

Törkieneñ Buş administratsiesennän berlek mäsäläsendä yaqlau sorauı häm AQŞ prezidentnıñ bu turıda yevropa citäkçelärenä möräcäğät itüe , ber dä uñay täsir yasamadı, Premier Rasmussen AQŞ monda ber nindi dä rol uynamıy dide.

Törkiye cämäğätçelegeneñ ber öleşe Kopenhagtan kilgän xabärne, yevropa suqmağına dävam itäçägebezne kürsätä disä, ikençeläre anı uñay qarşı almadı. Törkiedä urta sıynıfnıñ zur öleşe häm sekular partiälär yevropağa islamçılıqqa häm ütkändäge xärbi aftoritarizmğa antidot dip qarıy. Summit qararı töreklärneñ yevropağa küñelen qaytarırmı , älegä äytep bulmıy, ämma ul Kipr problemasınıñ tizlektä çişelüen tuqttattı kebek kürenä Färidä Xämit, Praga
XS
SM
MD
LG