Accessibility links

Кайнар хәбәр

Waşington Süriägä basımnı arttıra, Fransiä häm Ğäräp citäkçelege moña qarşı çığa


Ğiraq suğışında Bağdadnı yaqlawın beldergän Süriägä soñğı könnärdä Quşma Ştatlardan basım arta başladı. AQŞ Damasknı Säddam Xösäin berektäşlärenä yardäm itüdä genä tügel, küpläp üterü qorallarına iä buluda da ğäyepläde. Waşingtonnıñ Süriägä basım yasawı Fransiädä häm Ğäräp citäkçelärendä köçle rizasızlıq uyattı.

Soñğı könnärdä Waşingtonnıñ Damasknı ğäyepläwläre öç iñ yuğarı citäkçe - prezident George Bush, däwlät sekretare Colin Powell häm saqlanu ministrı Donal’d Rumsfeld tarafınnan yañğıradı. Bu öç citäkçeneñ çığışları aldınnan ğına Säddamnıñ ber anadan tuğanı Watban İbrahimnıñ Ğiraqtan Süriägä qaçıp kitkändä koalitsiä köçlärenä elägüe turında xäbär itelgän ide.

Bush üz çığışında, Ğiraq zolım küçärendäge başqa illär - İran häm Tönyaq Korea öçen, küpläp üterü qorralların taratmaw mäs’äläsenä Waşingtonnıñ bik citdi qarawın kürsätüçe sabaq bulırğa tieş dide. Süriä Ğiraq räsmilären sıyındırmasqa, Waşington belän xezmättäşlek itärgä tieş dide AQŞ prezidentı. Quşma Ştatlarnıñ Süriägä bäyle başqa borçıluları turındağı sorawlarğa Bush bolay dip cawap birde:

AUDİO: Mäs’älän, bez Süriädä ximik qorallar bar dip isäplibez. Härbez wäzğiät üzenä ber cawap taläp itäçäk. Berençedän, bez xäzer Ğiraqta, häm Süriägä bäyle ikençe mäs’älä – bez annan xezmättäşlek kötäbez. Häm bez xezmättäşlek bulır dip ömetlänäbez.

Quşma Ştatlardağı Süriä ilçese urınbasarı İmad Mustafa Damasknıñ Ğiraq räsmilären sıyındıruı turındağı ğäyepläwlärne kire qaqtı häm Ğiraqnıñ Süriä belän çiklären saqlaw öçen AQŞ xärbiläre cawaplı dide.

AQŞ däwlät sekretare Powell da BBC televideniesenä interviewda Süriägä şundıy uq yanawlar belän çıqqan ide. Saqlanu ministrı Rumsfeld isä Amerikanıñ CBS televideniesenä Süriä çınnan da elekke Ğiraq xakimiäte wäkillären sıyındıra dip belderde.

Bü könnärdä Yaqın Könçığışta eş säfäre belän yörüçe Fransiä tışqı eşlär ministrı Dominique de Villepin Waşingtonnıñ yanawlarına şunda uq qarşı çıqrı. Xäzer Süriägä basım yasar waqıt tügel, dönya cämäğätçelege xäzer töp iğtibarnı Ğiraqnı tözekländerügä häm Yaqın Könçığışta tınıçlıq urnaştırunı yañartuğa yünältergä tieş dide Villepin. Rumsdeld isä Villepin süzlärenä cawap bularaq, Parijnı çınbarlıqqa küz yomuda häm yalğan eçendä yäşäwdä ğäyepläde.

Qahirädä Ğäräp Ligası sekretare Amr Mussa Quşma Ştatlarnıñ Süriägä yanawları barı tik Yaqın Könçığıştağı wäzğiätne tağın da qızdıraçaq qına dip belderde.

Rumsfeld mondıy belderülär Ğiraqtağı çınbarlıqnı isäpkä almıy dip cawap birde. Ğiraqta koalitsiä köçläre Süriädän kergän keşelär belän bäreleşä dide Rumsfeld:

AUDİO: Bez keşelärneñ aftobuslarğa töyälep Süriädän Ğiraqqa kilülären kürdek. Alarnıñ qayberlären tuqtattıq. Kürep alğannarın tuqtatıp kire borıp cibärdek. Qayberlären totıp äsirlär lagerlarena yaptıq.

Rumsfeld Badadta koalitsiä köçlärenä qarşı Süriä watandaşları da suğışa dide.

Yäkşämbe könne AQŞ xärbiläre Bağdad xastaxanäsen saqlawçı Amerikan ğäskärien atıp ütergän keşe Süriä tanıqlığına iä dip belderde.

AQŞ Ğiraqta uñışlı xärbi operatsiä ütkärgännän soñ Waşington terrorçılıqnı yaqlawda häm küpläp üterü qorallarına iä buluda ğäyeplänüçe başqa däwlätlärgä - İran yäki Süriägä dä höcüm itärgä mömkin digän süzlär yışraq işetelä başladı. Ämma comğa könne däwlät sekretare Powell Waşington Ğiraq suğışı tämamlanğannan soñ höcüm itärgä telägän illär isemlege yuq digän belderü yasadı.

Bügen Bahreynda Britaniä tışqı eşlär ministrı Jack Straw bolay dip belderde:

AUDİO: Süriälelär cawap birergä tieşle möhim sorawlar bar. Ämma isemlektä çiratta Süriä toramı digän sorawğa bez açıq itep yuq dip cawap birdek. Andıy çirattağılar isemlege yuq.

Şulay da, Bushnıñ yäkşämbedäge çışınnan añlaşıluınça, Waşington Ğiraq misalı başqalar öçen sabaq bulır dip ömetlänä.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG