Accessibility links

Кайнар хәбәр

AQŞ tizdän BMO İminlek Şurasına Ğiraqqa qarşı çikläwlärne beterü turında rezolütsiä proyektın täqdim itäçäk


AQŞ räsmiläre tizdän BMO İminlek Şurasına Ğiraqqa qarşı çikläwlärne beterü turında resolütsiä proyektı täqdim iteläçägen belderde. Waşington şulay uq Säddam xakimiäte inde bette dip üzeneñ Ğiraqqa qaşrı çikläwlär qanunınıñ tuqtatılıp toraçağın iğlan itte. Ämma İminlek Şurasınıñ daimi äğzaları bulğan Fransiä belän Russiä çiklär barı tik Ğiraqta küpläp üterü qoralları bulmawı raslanğannan soñ ğına beterelä ala digän pozitsiädä tora.

Soñğı arada AQŞ prezidentı George Bush häm başqa amerikan räsmire Ğiraqta wäzğiät üzgärde dip BMO İminlek Şurasına Bağdadqa qarşı çikläwlärne beterü turında yaña rezolütsiä täqdim iteläçäge turında äytep kilgän ide. Çärşämbe könne Waşingtonda İspaniä premyer-ministrı Jose Maria Aznar belän oçraşudan soñ Bush Ğiraqtağı elekke xakimiät cimerelde, çista namuslı ber genä däwlät tä bu çikläwlärneñ Ğiraq xalqınıñ ömetlären totqarlaw öçen qullanıluın yaqlıy almıy dip äytte. Kiçä BMO general’ sekretare Kofi Annan belän oçraşqannan soñ AQŞ däwlät sekretare Colin Powell resolütsiä bu atnada täqdim iteler dip kötelä dide. Buş administratsiäse wäkilläre äytüençä, resolütsiä proyektı İminlek Şurası äğzalarına bu comğada, yäki düşämbe taratılır dip kötelä. Powell yaña rezolütsiäneñ maqsatı xalıqara cämäğätçelekne berläşterü dip belderde:

AUDİO: Minemçä bu resolütsiägä härkem quşıla alaçaq häm bu rezolütsiä general’ sekretar’gä dä, Berläşkän Millätlär Oyışmasına da prezident Bush äytkän möhim rol’ne biräçäk.

Bush berniçä märtäbä BMOğa Ğiraqnı tözekländerüdä rol’ bireläçäge turında äytkän ide. Ämma küplär anıñ bu belderüläre BMOnıñ Ğiraqtağı role humanitar wazıyfalar belän genä çiklänäçägen añlata dip isäpli. Powell älegä bu rezolütsiä turında täfsilleräk mäğlümät birüdän tıyılıp qaldı. Ul İminlek Şurasında Ğiraq suğışına qarşı çıqqan Germaniä, Fransiä, Russiä häm Qıtaynı bezneñ barlıq duslarıbız dip atap alar belän yaña rezolütsiä qabul itü öçen eşçänlek alıp barıluın belderde:

AUDİO: Ütkändäge ütkändä qala. Bez xäzer suğış turında söyläşmibes, tınıçlıq turında, ömet turında söyläşäbez. Ğiraq xalqına yardäm itü turında söyläşäbez. Häm bu rezolütsiäneñ berdän-ber maqsatı Ğiraq xalqına üzläreneñ häm balalarınıñ tormışın yaxşırtırğa yardäm itü.

AQŞ finans ministrı John Snow Amerikanıñ Ğiraqqa qarşı çikläwlär qanunınıñ tuqtatılıp toraçağın iğlan itte. Bu Amerikan watandaşlarına Ğiraqqa ayına 500 dollar külämendä humanitar yardäm cibärü mömkinlege biräçäk. Prezident bu çikläwlärne tuqtatıp qına tora ala, alarnı tulısınça ğämäldän çığaru öçen Kongress qararı kiräk bulaçaq.

BMO İminlek Şurasında daimi äğza bulğan Russiä belän Fransiä isä älegä ğiraqqa qarşı xalıqara çikläwlärneñ beterelüe belän kileşmi. Bu ike il barı tik BMO qoral tikşerüçeläre üz eşlären tämamlap Ğiraqta küpläp üterü qoralları bulmawın ralsağannan soñ ğına çikläwlär beterelä ala dip belderde. Älegä alar üz täqdimnäre belän çıqtı. Russiä Ğiraqnıñ yaña xökümäte oyışqançığa qädär moñarçı eşläp kilgän neft’ öçen azıq tölek programmasın BMO General’ sekretare Kofi Annan citäkçelegendä däwam itärgä kiräk dip isäpli. Fransiä AQŞ häm BMO qoral tikşerüçeläre Ğiraqta küpläp üterü qoralları yuqlığın raslağançığa qädär çikläwlär tuqtatılıp qına torsın, tulısınça ğämäldän çığarılmasın digän täqdim yasadı.

Quşma Ştatlar xäzer üz proyektınıñ xuplanuına ireşü öçen diplomatik eşçänlek başlap cibärde. Däwlät sekretareneñ yardämçese Kim Holmes bügen Mäskäwdä Russiä tışqı eşlär ministrı urınbasarı Yuriy Fedorov belän oçraştı. Holmes üzeneñ şul uq maqsattağı söyläşülären Germaniädä däwam itä. Däwlät sekretare urınbasarı Richard Armitage da xäzerge waqıtta BMO İminlek Şurasında räislek itüçe Paqstan säfärendä Ğiraq mäs’äläsen qayğırta.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG