Accessibility links

Кайнар хәбәр

İzrail premyer-ministrı fälästin cirlären basıp alu yähüd däwlätenä berdä kiräk tügel dip belderä


Xalıqara xällärgä bağışlanğan yazmalarnı bügen Yaqın Könçığıştağı täräqqiattän başlıybız, xörmätle tıñlawçılar. İzrail premyer-ministrı Ariel Şaron üz partiäsennän ük işetelgän qatı tänqitkä qaramastan, Quşma Ştatlar täqdim itkän "solıx yulı" planın qabul itüwe turında belderde. Ul, fälästin cirlären basıp alıp toru betärgä tieş dip belderä.

Amerikannarnıñ Yaqın Könçığışta solıx urnaştıru maqsatında täqdim itkän yaña solıx planın yaqlap, İzrail premyer-ministrı "öç yarım million fälästinle belän idarä itüne bilgesez ber waqıtqa suzıp bulmıy" dip belderde. İzrail parlamentı, knesset utırışında yasağan çığışında, üze citäklägän Likud partiäse deputatlarına möräcäğät itep Ariel Şaron, sez älbättä bu süzne yaratmassız, läkin xäzerge närsä ul basıp alu bulıp tora, 3 yarım million fälästinlene şulay totu İzrail häm anıñ iqtisadı öçen dä, fälästinlelärneñ üzläre öçen dä naçar närsä digän süzlär äytte. Anıñ fikerençä, İzrail şuşı xälne üz iminlegenä zian kitermi genä beterergä tieş. Şaron citäklägän uñçı xökümät uzğan yäkşämbedä, "solıx yulı" dip atalğan soñğı plannı nihayät yaqlawın beldergän ide. Bu beryaqtan, fälästinlelär belän aralaşuğa yaña köçle etärgeç birsä, ikençe yaqtan, İzrailneñ ğäräplär qarşında çigenüwenä qarşı çıqqan uñçı yähüdilär yağınnan xökümätne tänqitläwne arttırdı. Alar premyer-ministr Şaronnıñ Quşma Ştatlar täqdim itkän "solıx yulın" qabul itüwen, ilne hälakätkä iltäçäk ber ğämäl itep kürä. Xökümät üze dä bu mäs''älädä berdäm tügel, anda premyernı barı tik 12 ministr ğına yaqlap çıqtı, 7-se qarşı ide, ä 4 ministr tawış birüdän totılıp qaldı. Moñardan tış İzrail yağı, amerikannarnıñ yaña planın ğämälgä quyunı qayber şartlar belän bäylärgä teli, fälästinlelär isä anıñ niçek bar şulay qabul itelüwen yaqlıy. Alar "solıx yulın" yaña şartlar belän çikläw, anı ğämälgä quyunı tağın da kiçekterä, xätta uñışsızlıqqa kiterä ala dip qurqa. İkençe yaqtan Ariel Şaronğa köçle basım anıñ üz partiäsennän dä yasala. Knesset utırışı barışında Likud deputatı Michael Ratzon, "tämüğ yulı da izge niyätlär belän tüşälgän, yaña solıx planı İzrailneñ fälästin terrorına birelüwen añlata" dip belderde. Başqa ber deputat, elekke tışqı eşlär ministrı David Levy fikerençä, "solıx yulı" yähüd däwläteneñ yäşäp qaluwın, anıñ kiläçägen şik astına quya. Häm Likud wäkilläreneñ küpçelege şul fiker belän kileşä. Älege wäzğiattän kürenä ki, İzrail xökümätenä yaña solıx planın ğämälgä quyu awır bulaçaq. Şaron üze dä Waşington täqdimenä telär-telämäs kenä kileşüwenä basım yasıy, knesset utırışında ul, "uñışqa ireşerbezme, min monı älegä äytä almıym, läkin min İzrail öçen monıñ möhim buluwı säbäple, diplomatik kileşügä ireşü öçen teläsä nindi tırışlıqnı yasarğa äzer toram" dip belderde. Fälästinlelärgä qarata radikal'' qaraşlarda torğan yähüd deputatlarına ul ğadi ber soraw ğına birde. "Bügenge köndä 1 million 800 meñ fälästinlene törle xalıqara oyışmalar tuqlandırıp tora, sez monı üz östegezgä alırğa rizamı? Moña aqçanı qaydan alaçaqbız?" dip soradı solıx planına qarşı çıqqan deputatlardan İzrail premyer-ministrı Ariel Şaron. Bu atnada anıñ yaña fälästin premyer-ministrı Mäxmüd Abbas belän oçraşuwı uzarğa tieş, başta monı çärşämbedä bulır dip uylağannar ide, xäzer inde, yaqlar aldağı berniçä köndä oçraşa ala digän xäbärlär kürende. Soñraq Şaron häm Abbas amerikan prezidentı Bush belän dä küreşäçäk dip belderelä.

Kärim Kamal, Praga
XS
SM
MD
LG