Accessibility links

Yevropa Berlege xärbi köçlären kötkännän küpkä tizräk oyıştıra


Yevropa Berlege xärbi qanatın kötelgännän tizräk oyıştıra ,kiñäytä başladı . Ul bıyıl başlarında berençe märtäbä Makedonyada tınıçlıq köçläre urnaştırğannan soñ iyün ayında Kongoğa xärbilär cibärde. Yevropa berlege äğzası Niederland, Moldovada tınıçlıq kileşüen yaqlau mäqsatında berlek ğäskärilären cibärü täqdime kertte.

Bu aralarda simvolik küreneş, ğälicänäp qılanış-jestlar artıp kitte şikelle möxtäräm tıñlauçılar. Prezident Bush Ğıraq suğışı berektäşe Britaniä premiere T.Blairnı bugen Aqyortta zurlap qabul itä, atna başında şulayuq suğış berektäşe İtalia premiere Silvio Berlusconi Texastağı utarda qunaq bulaçaq. Suğışqa qarşı bulğan Fransiä citäkçese Chiraq yäki Germaniä kanslerı Schrödergä oval ofistä qabul, räsmi aş däğväte, Camp david , yäki Texastta qunu qunaq bulular qaralmağan älbättä. Amerika citäkçese dusların şulay qunaq itep ikençelärenä kündermä cibärä , Fransiädä yılsayın zur xärbi parat belän qotlanğan Bastil könendä ( ul 14nçe iyüldä ide) küzgä ışanmaslıq yañalıq bar ide. Küktä oçqıçlar Fransiäneñ trikolor, zängär , aq qızıl tötennären çığarıp oçqanda cirdä cäyeüle , kavaleriä häm matorlı köçlärdän torğan ozın kolonnnanıñ başında kem dä kem Germaniä generaleneñ jiptä basıp toruı küplärne şaqqattırğandır. Fransiäneñ Bastil könendä xärbi paratnıñ başında Yevropa Berlege xärbi köçläre bülege häm anıñ citäkçese alman generaleneñ buluı älbättä bik zur simvol köçenä iä. Yıllarça söylängän yevropa köçläre nixayät oyıştı .Alar 300keşelek kontingentnı mart ayında Makedoniägä cibärde. 6aylıq möddät Makedoniä prezidentı Traykowskinıñ üteneçenä esasän 3 ay tağı ozaytılaçaq dip kötelä. Makedoniädä älege waqıtta tınıçlıq xökem sörä.Ä menä iyün ayında sivil suğış barğan Kongo-Buniağa qaynar noqtağa yevropa berlege xärbilären cibärü kötelmägän eş buldı.Ayruça Makedoniädä alar NATOnıñ qoralların qullansa , Buniada alar üz qoralları belän kitte. Ämma şunı da äytergä kiräk Kongoda operatsiälärne başlıça fransuzlar alıp bara.Anda Yevropa Berlege digän tamğa suğılsa da , küp närsä fransuzlar qulında . Bu atnada İminlek vä Xezmättäşlek öçen Yevropa Oyışmasınıñ älege citäkçese Niederland ,Moldova xakimiätläre belän rusça söyläşüçe Transdniester töbäge arasında ireşelgän kileşüne nığıtu mäqsatında anda Yevropa Berlege xärbilären cibärüne täqdim itte. Mäsälä 22nçe iyüldä Berlekneñ säyäsät vä iminlek komitetında qarala.Komitet citäkçese Maurizio Melani qarar birelmägän , ayruça Russiäneñ Moldovada mänfäğätläre buluı da onıtılmasqa tieş dip äytkän. Diplomatlar Russiä küptännän birle anda ğäskär tota , Berlek xärbiläre Mäskäüne üpkälätmiçä genä urnaştırılırğa tieş dip söyli . Londonda urnaşqan Yevropa Reformaları öçen Üzäktä säyäsi analitik Heather Grabbe andıy potensial missiäneñ ähämiäten kimetep bulmıy di Grabbe(audio) Yevropa Berlegeneñ kürşelärenä qarata säyäsäte çınlap ta ähämiätle ,çönki Berlek üzeneñ kürşeläre belän eş itkändä ike möhim mäsälä bar. Berençe mäsälä ul nindi däräcädä andıy eşlärgä qatnaşırğa teli -pre-emtiv höcümnär oyıştıraçaqmı häm nigezdä Balkanda yasağan xataların qabatlamas mikän ? İkençe mäsälä di Grabb, Berlek köç qullanırğa telär mikän.Ul Ğıraqqa qarata köç qullanudağı fiker ayırmalıqların xäterlätä.Şulay da analitik äğzalar üz täsir sferası belän bäyle bulsa konsensusqa ireşä di. Urtaq xärbi operatsiälär , urtaq säyäsät berlek äğzalarınıñ suverenlegen yuqqa çığaraçaq dip uylauçılar yuq tügel Brüsseldä Yevropa säyäsäten tikşerü üzägendä eşläwçe xärbi analitik Marc Houben fälsäfi noqtadan qarap bolay dip söyli : Rönesans däwrendä politik teoriäläre belän mäşhür bulğan Niccolo Machiavelli täsirle köçle bulu öçen xakimiät ber qulda ğına tuplanırğa tieş dip äytkän ide. Ämma ul 25 modern demokratik däwlättän torğan Yevropa Berlege öçen telängän närsä tügel di. Houben(audio) Minemçä bezneñ tarixi wazıyfabız –bälkim akademik , yäki intellektual noqtadan qarağanda Machiavellinıñ yalğış buluın isbatlau. Yevropa Berlege uñışlı täsirle bulırğa teli ikän , kiñ xakimiätne ber qulğa tapşırmasqa tieş . Houben xaqlı ämma anıñ fikerläre Brüssel bürokratlarına oşap betmäs

färidä xämit, praga
XS
SM
MD
LG