Accessibility links

Кайнар хәбәр

Yukostağı tikşerülär artında ni tora?


Russiäneñ ikençe iñ ere neft'' şirkäte Yukosnıñ finans eşlären tikşerülär däwam itä. Uzğan atna axırında Yukosnıñ töp binasında tentülär 17 säğät däwam itkän ide. Kiçä baş prokuratura Salım ministrlığınnan Yukos turında kübräk mäğlümät birüne soradı. Yukosnıñ başqarma mödire Mixail Xodorkovskiy bu tikşerülärneñ artında säyäsät yata dip belderde häm monıñ Russiä iqtisadına zur yuğaltular kiterü mömkinlege turında kisätte. Küp kenä küzätülär Yukosqa höcümne Russiädäge saylaw aldı kampaniäse belän bäyläp qarıy.

Yukos citäkçese Mixail Xodorkobskiynıñ çärşämbe könne Quşma Ştatlardağı eşlekle säfärennän qaytıp töşüenä baş prokuratura salım ministrlığınnan Yukosnıñ salımnarnı niçek tüläwe turında mäğlümät birüne soradı. Xodorkovskiy Mäskäw hawa alında uq Yukostağı tikşerülär eşmäkärlekkä säyäsi tışqınu bar digän qurqu uyataçaq häm tışqı investitsiälärne Russiädän çitläşteräçäk dip kisätte.

Xodorkovskiy äytüençä, bu tikşerülär Russiä iqtisadına milliarlarça häm xätta distälärçä milliard dollar zıyan kiterergä mömkin.

2 atna elek Yukos belän bäyle Menatep finans törkeme citäkçese Platon Lebedev 1994 yılda 280 million dollarlıq däwlät aksiälären üzläşterü ğäyepläwläre nigezendä qulğa alınğan ide. Yukos aksiäläreneñ zur öleşen kontrol''dä totuçı Lebedevqa qarşı bu ğämälne küzätüçelär şunda uq Russiäneñ iñ zur bayı Xodorkovskiyğa orım bularaq bäyäläde. Yukosqa turıdan turı höcümnär isä soñraq başlandı.

Xakimiätlärneñ bu ğämälläre näticäsendä Yukosnıñ bazar qimmäte 20 protsentqa yäğni 5 yarım milliard dollarğa kimede.

Uzğan atnada Xisap Palatası başlığı Sergey Stepaşin başqa ber mäğlüm olligarx Roman Abramoviçnı 300 million dollar salımnarnı yäşerep qaluda ğäyeplägän ide.

Soñğı arada oligarxlarğa qarşı başlanğan bu höcümnär 90-nçı yıllardağı ğädelsez xosusıylaştıru näticäläre xäzer yañadan qaralırğa mömkin digän fikerlärgä dä säbäp buldı. Bu atna başında Kreml''neñ iqtisadıy kiñäşçese Andrey İllarionov, ägär dä xäzer xosusıylaştıru näticälären yañadan qawawnı başlasaq, monı tuqtatıp bulmayaçaq häm bu watandaşlar suğışına kiterep çığarırğa mömkin dip belderde.

Küzätüçelär Yukostağı tikşerülär häm Menatep citäkçesen totqarlaw öçen kürsätmä Krem''dän birelgän dip isäpli. Kup kenä belgeçlär fikerençä, Russiädä mondıy ğämällär Putinnıñ xuplawınnan başqa eşlänä almdıy. Bu uñaydan törle farazlar kiterelä. Mäs''älän qayberäwlär Putin monı oligarxlarğa qarşı köräş dulqınında saylawlarda çiñep çığu öçen maxsus oyıştıra dip isäpli. Bıltır cämäğätçelek fikeren beleşü üzäge ütkärgän tikşerenü näticälärenä qarağanda, Russiä xalqınıñ yartısı Oligarxlarnı küralmıy, alarğa näfrät belderä.

İkençe beräwlär moña Kreml''däge törle törkemnär arasındağı köräş çağılışı itep qarıy. Alar fikerençä, Peterburdan kilgän çekistlar Berdäm Russiä öçen oligarxlardan kilgän açqalarnıñ Prezident idaräse başlığı Aleksand Voloşin häm anıñ urınbasarı kontrolendä buluı belän kileşmiçä bäleşne üzlärençä bülergä teli.

Öçençe fikergä qarağanda, bu köç strukturalarınıñ Yukos citäkçese Xodorkovskiydan rişwät taläp itü öçen şantaj asulı.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG