Accessibility links

Кайнар хәбәр

İnalif İnternetta taralırmı?


Bu könnärdä genä latin temasına bäyle tağın ber qızıqlı oçraşu uzdı. Anda cıyıluçılar tatar tele öçen latin nigezendä yaña imla täqdim ittelär. Yaña täqdim belän çığuçılar arasında Tarix institutı direktorı, Tatarstan prezidentı kiñäşçese Rafael Xäkimov, Ministrlar Kabinetınıñ respublika xalıqları tellären üsterü bülege citäkçese Kim Miñnullin, Tel, ädäbiyat häm sänğät institutı direktorı Nurmöxämmät Xisamov, ğalimnär Fähimä Xisamova, İskändär Ğiläcev, Cäwdät Söläymanov, Bötendönya tatar kongressı räise Rinat Zakirov, Tatmedia agentılığıñ general direktorı Marat Moratov, İntertat.ru internet gäciteneñ redaktorı Yuriy Şevçuk häm başqalar bar. Alar üzläreneñ imlaların barlıq İnternet qullanuçılarına qullanıp qararğa täqdim itälär. Şunısın da äytergä kiräk, bu proyekt nindider räsmi qabul itelgän variant tügel, ul barı tik törle illärdäge qullanuçılarnıñ aralashuın ciñeläytergä dip ber törkem tarafınnan äzerlängän närsä. İnalifnıñ Yañalif-2 imlasınnan qayber ayırmalıqları turında Qazan däwlät universitetınıñ tatar tele kafedrası citäkçese, professor Fähimä Xisamova bolay dide.

Bezneñ variant räsmi qabul itelgän imladan ällä ni ayırılmıy, barı tik İnternetta qullanır öçen caylaştırılğan ğına. Latinda da kirildağıça qalğan Ä, Ö, Ü tatar xärefläre urınına, bez alarnı A’, O’, Y’ räweşendä yazarğa täqdim itäbez. Şulay uq Ш, Ч kebek xäreflärne bez ingliz telendäge kebek ikeşär xäref belän yazabız – SH, CH itep. Şulay uq tağın berniçä şundıyraq ayırımlıqlar bar. Läkin minemçä, bezneñ imla qullanu öçen bik caylı häm kompyuter qullanuçılar bezneñ variantnı xuplarlar dip ömetlänäm

Şunısın da äytergä kiräk, İnalif imlasın täqdim itüçelär latin grafikasında tatar teleneñ yış häm kiñ qullanılmağanın xäzerge imlanıñ törek kodirovkasında eşläwe, standart klaviaturada barlıq tatar xärefläreneñ bulmawı belän añlatalar. Şuña da yaña täqdim itkän variantta alar standart kompyuter klaviaturasında ğına qullanılğan xäref häm simvollar belän eş itälär. Älege imla proyektı belän İnternetta tanışıp bula. İşetkänegezçä, proyektnı täqdim itüçelär kompyuter qullanuçıları arasında üzläreneñ imlalarınıñ kiñ taraluında şiklänmilär. Xäyer, bu fikerne xuplamawçılar da bar. Tatnetta, yäğni tatar İnternetında bu xaqta söyläşü, fikerläşü inde başlanıp ta kitkän. Mäsälän, Tatarskaya gazeta bitlärendä bu imla İnternet belän bik siräk qullana torğan keşelär tarafınnan äzerlängän, ul tatar imlasın ingliz asılına kertep bezneñ grafikanı kimsetä, tatar telen latin grafikasına qaytarunı totqarlarğa mömkin digän fikerlär dä yañğırıy. Qayber xäreflärne başqa törle itep yazarğa täqdim itüçelär dä yuq tügel monda. Ğomumän alğanda, älege imla qullanuçılarnı bitaraf qaldırmadı, kiresençä, üze xaqında fikerläşü, söyläşüne başlap cibärde.

Gölnaz İlgizär

XS
SM
MD
LG