Maqäläneñ aftorı Daniel McLaughlinneñ yazuına qarağanda, Ayratnıñ enise Äminä Xasanova ulining Russiä törmälärendä utırıp çıqqanı säbäple ul andağı şartlarnı belä, törmälärdäge räximsezlek häm xastalıqlar säbäple küpkenä totqınnar ülä dip äytkän. Äminä xanımnıñ süzlärençä, Afğanistannan Guantanamo lagerına alıp kitelgän ulınıñ xatında yazuınça, üze telämsä dä, anı Russiägä qaytarırğa ciınalar ikän. Äminä xanım tağı bolay digän " Min anı 4-5 yıl kürmägän bulsam da Russiä törmälärennän qurqam häm ul bulğan cirendä qalsa yaxşıraq dip uylıym. Älbättä min anıñ turında qayğırtam , läkin, Russiä törmäläre cäxännämnän dä yamanıraq. Russiäneñ ölkän räsmise AQŞ 8 Russiä vatandaşın xökemgä tartıluları öçen Russiägä tapşıraçaq dip kötäm dip uzğan atnada belderde. 42 ildän 600dän küberäk keşe xökemgä tartılmıyça Guantanamada totıla. Xasanovanıñ süzlärençä, ulı 1999-nçe yılda, Tatarstanda militisä anı qulğa alırğa kilgäç Afğanistanğa qaçqan. Bu prezident saylaularınan alda häm federal köçlär Çeçnägä kergäç möselmannarnı qısunı küz aldında totqan politik motivlar säbäple eşlängän. Ayrat Afğanistanğa kergäç Taliban anı qulğa alıp qatı qıynağan häm 2001-nçe yılda AQŞ häm berektäşläre Afğanistanğa kerep, Taliban rejimın cimergännän soñ ğına irekkä çığarılğan. Ämina xanım şunnan şoñ ulı öygä qaytır dip ömetlängänen, läkin, ule urnın anıñ AQŞ xakimiätläre tarafınan senzuralanğan Guantanamodan yazılğan bernicä xat qına alğanın äytkän. Ayrat " azıq-tölek yaxşı, möğämälä dä naçar tügel , Min Russiä törmäsendä utırıp çıqtım. Anıñ belän çağıştırğanda Guantanamo sanatorium" dip yazğan. Uzğan cäydän başlap xatlar tuqtalğan häm Ämina xanımnıñ yağan xatları da kire qaytqan. 1999-nçe yılda militsiä, Çallı mäçetendä ruslarğa qarşı köç qullanırğa çaqırğan väğäzlär säbäple Vahitov häm mäscet belän bäyläneşe bulğan tağı da berniçä keşene ezärlekli başlağan. Ayrat Vahitov Russiägä tapşırılğan xäldä, anıñ çikne röxsätsez ütkäne öçen 3 yılğa qädäre törmä cazasına xökem itelüe mömkin. Läkin, Äminä Xasanovanıñ süzlärençä, ani küpme teläsälär, şul xätle törmädä tota alaçaqlar , bu politik mäsälä.
Färit İdelle, Praga
Färit İdelle, Praga