Accessibility links

Кайнар хәбәр

Berläşkän Millätlär Ğiraqtağı saylawlarnı tiz, läkin yaxşı itep äzerläp ütkärergä kiräk dip isäpli


Berläşkän Millätlärneñ irekle saylawlar ütkärü öçen tieşle şartlar bulu-bulmawın tikşerü maqsatı belän Ğiraqqa kilgän maxsus wäkile Laxdar Brahimi atnakiç Näcäf şähärendä şığıy ğäräplärneñ baş ayatollası Ğali äl-Sistani belän oçraştı. BMO general'' sekretare Kofi Annan şunnan soñ belderü belän çıqtı, häm ul anda, Ğiraq xalqında ildä turı saylawlar ütkärüne yaqlaw fikere nığıp kilä, ämma här tawış birü yaxşı itep oyıştırılırğa tieş dip belderä.

Ser tügel, Ğiraqta mömkin qädär tizräk turı saylawlar ütkärüne berençe çiratta näq menä ildäge şığıylar yaqlıy, xörmätle tıñlawçılar. Alar monı xätta Ğiraqtağı xakimiat amerikannardan cirle idarägä küçkänçe ük oyıştırğa teli, yäğni şığıy wäkilläre fikerençä, 1-nçe yülgä bilgelängän şuşı küçeş, xäzerge Waqıtlı idarä şurasınnan bar xalıq tarafınnan irekle saylawlarda bilgelängän yaña xakimiatkä bulırğa tieş. Tawış birü öçen şartlar Ğiraqta älegä yuq, bu ölkädä bik aşıqmasqa kiräk dip uylağan Waşington isä şığıylarnı üz qaraşına künderä almağaç, şuşı mäs''äläne urında tikşerü öçen ilgä Berläşkän Millätlär wäkillegen çaqırğan ide. Anıñ citäkçese Laxdar Brahimi atnakiç töp şığıy yulbaşçısı baş ayatolla Ğali äl-Sistani belän oçraştı, aña qädär ul Ğiraqtağı başqa säyäsi wä dini törkem wäkillären dä kürep söyläşkän ide. Comğa könne Brahimi Bagdadta matbuğat oçraşuı ütkärde häm anda Ğiraqtağı säyäsi dairälärgä, irekle saylawlar şuşı yıl azağına taba yäisä kiläse yıl başlarında ütkärelä ala digän fikeren citkerde. Waqıt yağınnan qarağanda ul urtalıqnı aldı diärgä bula, şığıylar saylawlarnı inde aldağı aylarda uq ütkärüne yaqlasa, amerikannar häm alar fikerenä quşılğan körd wä sönni ğäräp törkemnäre tawış birüne kiläse yıl urtalarına planlaştırğan ide. Ä inde Brahimi äytkännärneñ eçtälegenä kilgändä, ul asılda Waşington qaraşın yaqlıy bulıp çığa. Xakimiat amerikannardan cirle idarägä küçkänçe Ğiraqta tieşle itep äzerlängän saylawlarnı ütkärep bulmayaçaq. Ayırım alğanda Brahimi bolay dip belderde:

Audio, Lahdar Brahimi

"Uylawımça, biredä härkem dä saylawlarnıñ ifrat ta möhim buluı belän kileşä, läkin şul saylawlarnı ışanıçlı itep ütkärü dä bik möhim häm saylawlar waqıtı da şuşı taläptän çığıp bilgelänergä tieş" di Berläşkän Millätlärneñ Ğiraqqa cibärelgän maxsus wäkile Laxdar Brahimi. Anıñ ildäge törle säyäsi citäkçelär belän söyläşülärendä qatnaşqan räsmi şäxeslär äytüwençä, ul här tarafnı da üz poçmağınnan urtalıqqa taba etärergä tırışa. Zamanında Aljirnıñ tışqı eşlär ministrı bulıp eşlägän, ä älegä qädär Berläşkän Millätlärneñ iñ qatlawlı çorda Äfğanstandağı maxsus wäkile eşen başqarğan Brahimi täcribäle diplomat bularaq ta, çığışı belän üze ğäräp bularaq ta Ğiraq räsmiläre häm säyäsi ähelläre arasında şaqtıy abruylı sanala. İnde äytelgänçä, atnakiç ul Näcäftä baş ayatolla äl-Sistani belän 2 yarım säğät buyı söyläşülär alıp bardı, anıñ şul oçraşuda qatnaşqan matbuğat wäkile Äxmät Fäwzi soñraq, saylawlarnıñ 30-nçı yüngä qädär ütüe mömkin tügel kebek kürende dip belderde. Fäwzi süzlärenä qarağanda, şığıylarnıñ baş ayatollası Brahimi dälillären qabul itep alğan, läkin älegä üz qaraşınıñ üzgärü-üzgärmäwe turında berni dä äytmägän. Ä inde amerikannar Ğiraqtağı xakimiatne kemgä tapşıraçaq digän sorawğa Berläşkän Millätlärneñ maxsus wäkile bolay dip cawap birä:

Audio, Laxdar Brahimi

"Min belgän berdänber närsä älegä şul, bez biredä nindider ber waqıtlı, üz eşen ozaq alıp barmıy torğan häm ällä ni zur wäkalätlärgä iä bulmağan närsä turında süz alıp barabız, läkin döresen genä äytkändä, min äle nindi dä bulsa anıq ber qararğa kilmädem" dip belderä Laxdar Brahimi. Fivral azağına qädär ul BMOnıñ general'' sekretare Kofi Annan öçen Ğiraqtağı wäzğiat turında maxsus xisap äzerlärgä tieş.

Kärim Kamal, Praga
XS
SM
MD
LG