Bilgele bulğança, soñğı yıllarda Räsäyneñ törle töbäklärendä yäşäwçe millättäşlärebez Qazanğa kilep konsertlar oyıştıra başladılar. Ästerxan, Mordoviä tatarları çığışların Qazan xalqı äle dä iskä alıp söyli. Çönki Tatarstannan çittäge millättäşlärebezneñ cır-iyüllärendä üzgä, tatar xalqı küñelenä yatışlı çalımnar bar. Alar küp oçraqta zamanında ata-babalarıbız başqarğan, tatar küñelenä tansıq bulğan, sağındırğan xalıq cırların başqaralar. Tatarstan xalqı küptän onıtqan awlaq öy, yözek salış kebek milli uyınnarnı küñellärdä yañartalar. Çuwaşiä respublikası tatarları da üz cır-iyülläre belän Qazan xalqın uyatıp cibärgändäy buldı.
Bügenge köndä Çuwaşiädä 40 meñ çaması tatar yäşi. Ayıruça tatarlar Batır, Komsomol, Kozlovka rayonnarında şaqtıy. Alarda çuaşlar räxätlänep tatarça, ä tatarlar çuaşça söyläşä. Bu duslıq xätta säxnä dä kürende. Çuaşlarnıñ “Suyar” törkeme tatar biüen bik osta başqardı. Tamaşaçı alarnı alqışlarğa kümep qabat säxnägä çaqırdı. Ämma küräseñ tatarlarnı uzıp kitü yaxşı bulmas, qunaq bulsañ tıynaq bul dip alar kire çıqmadılar.
Äytergä kiräk, Çuwaşiä belän Qazan arası yulı älläni yıraq tügel, şul säbäptänder elemtälär özelmi. Tatar balaları mäktäpne tämamlağaç kübese Tatarstannıñ yuğarı uqu yortlarına uqırğa kerä häm şuşında uq urnaşıp ta qalalar. «Watanım Tatarstan» gäcite baş möxärrire Miñnazıym Säfärov, «Sälät» fondı citäkçese Cäwdät Söläymanov, kongressta yaqın häm yıraq çit il tatarları belän eşläwçe bülek citäkçese Damir Ğismetdin şundıylarnıñ berniçäse genä. Ämma tatarlar öçen başqarğan eşläre şaqtıy. Konsertta da Çuwaşiädän çıqqan bilgele keşelär küp ide. Tağın şunısın äytü kiräk, Çuwaşiädäge millättäşlärebez alar şaqtıy tırış, xezmät söyüçän. Qazan bazarlarındağı itneñ 80 protsentı Çuwaşiäneñ Şığırdan awılındağı millättäşlärebezneke. Şul uq waqıtta alar Çuwaşiädä dä, Tatarstanda da eş belän genä tügel ä cır belän dä bilgele.
Konsertta Çuwaşiä tatarlarına ğına xas cır-biyüllärne dä işetergä mömkin buldı. Bilgele bulğança biredä mişärlär yäşi. Şuña Urmay mişärläre biyu, yegetlärne cirle dialektta «laçınnar» dip söylägän şiğerlär Qazan xalqına bälki beraz añlaşılıp ta citmägänder. Tağın şunısın äytergä kiräk, biredä şaqtıy küp ansambl'lär oyışqan. Alarnıñ kübesendä balalar yöri. Dimäk Çuwaşiädäge millättäşlärebezneñ kiläçäge bar, yäş buın üsep kilä.
Landış Xarrasova.
