Accessibility links

Кайнар хәбәр

Rusiädä prezident saylawları ütte: näticälär kötelgänçä


Qazanda kiçke 9 tulıp, Rusiäneñ könbatışında, Kaliningrad ölkäsendä soñğı tawış birü urınnarı yabılğaç, Üzäk saylaw komissiä räise Aleksandr Veşnyäkov turı efirda berençe näticälärne iğlan itte. Könçığış töbäklärdä birelgän tawışlarnı sanaw näticäsendä berençe urında 66-yarım protsent belän ğämäldäge prezident Vladimir Putin bara. İkençe urında bik nıq qalışıp, 14 protsent çaması belän komunist Nikolay Xaritonov. Öçençe-dürtençe urınnarda 5 protsent çaması belän Sergei Glaziev belän İrina Xakamada. LDPR wäkile Oleg Malışkinnıñ 3, Sergei Moronovnıñ 1 protsent çaması. "Barısına da qarşı" digän namzät 4 protsenttan artıq cıyğan. Äytkänemçä, bu nätiäclär Rusiäneñ könçığışınnan, yağni, bülletennärneñ yaqınça 15 protsentı eşkärtelgännän soñ. Läkin, axır näticä monnan ällä ni ayırılmas sıman, xärxäldä, bar Rusiä buylap cıyılğan exit-pool näticäläre şul uq sannar kürsätä. Şulay itep Vladimir Putin yaqınça 70 protsent çaması belän qabat prezident bulıp saylana.

Xäyer, ğämäldäge ilbaşınıñ tağın ber möddätkä prezident bulıp saylanaçağında, xättä anıñ 5 köndäşe arasında da şiklänüçe yuq ide. Moña Putin üze dä şiklänmäde bulsa kiräk. Şul säbäpleder saylawlar näticälären kötep tormıyça xökümätne alıştırıp quydı. Köndäşläreneñ turı efirda debatlar ütkärü täqdimen dä, küräseñ, buşqa waqıt äräm itü, dipter inde, kire qaqtı. Döres, aña bu debatlarnıñ kiräge dä yuq ide. Däwlät qaramağında bulğan televidenie, bolay da, töp namzätneñ izge ğämällären daimi kürsätep tordı, başqa namzätlärgä birelgän waqıt çağıştırmaslıq däräcädä azraq ide. Köndäşlär, şul isäptän İrina Xakamada, bu tigezsezlek uñayınnan mäxkämägä möräcägät itep qaradı. Tik bu möräcägätneñ qänäğätländerelü ixtimalına alar üzläre dä ışanmıy. Saylaw aldı kampaniäse waqıtında köndäşlären telgä dä almağan Putin, nixayät tawış birü könendä, iskä töşerep, alarğa üzeneñ ixtiramın belderde:

Audio (Putin)

Şulay itep, Rusiä xalqı tağın 4 yılğa yaña, iske prezidentın sayladı. Döresen äytkändä, monı çın mäğnädä saylaw dip äytergä tel äylänmi. Älege fikerne yäkşämbedä Quşma Ştatlar däwlät sekretare Colin Powell da belderde. Fox New telekanılda çığış yasap, Powell, Rusiäneñ mäglümät çaralarında qalğan 5 namzätkä Putin belän ber däräcädä mömkinlek birelmäde, xalıqara cämägätçelek bu saylawlarnı "tulı demokratiä" dip tanıy almıy dide.

İnde Tatarstanğa kilsäk, bügen anda Rusiä prezidentı belän berrättän Respublikanıñ yaña Däwlät Şurasın sayladılar. Bu saylawlar berençe tapqır yaña sistema nigezendä ütte: Parlamentnıñ yartısı ber mandatlı okruglardan, ikençe yartısı – partiä isemleklärennän saylandı. Qazanda tawış birüneñ niçek baruwın bezneñ xäbärçebez Bikä Timerova küzätte. Xäzer süzne aña biräm.

Ali Gilmi, Praga
XS
SM
MD
LG