Taiwan başqalasında oppozitsiä prezident saylawlarınıñ näticälärenä rizasızlıq belderä

Saylaw näticäläre Taiwannıñ xäzerge prezidentı Çen Şui-Biannıñ 50.1% tawış belän ciñgänen kürsätä. Anıñ köndäşe Lien Çan öçen xalıqnıñ 49.9%tı tawış birgän. İke namzät öçen birelgän tawışlarnıñ ayırması – yaqınça 30 meñ. Comğa könne prezident Çen häm vice-prezident Annette Lu''ğa alar açıq maşinada barğanda höcüm yasaldı. İl citäkçeläre ciñelçä yaralandı. Höcümne oyıştıruçılar äle dä bilgesez qala. Bügen saylaw näticälären yuq itüne taläp itep uramnarğa çıqqan oppozitsiäneñ ber wäkile – tawış birü ğadel tügel ide, dip belderde: "Bez qanäğät tügel. Tawışlarnı sanaw – ğadel tügel ide häm ul höcüm dä – uydırma, " dide oppozitsiä wäkile. Oppozitsiä, höcüm prezident Çenğa östämä simpatiä häm tawışlar kiterde, dip sanıy. Anıñ köndäşe Lien Çan 330 meñgä yaqın saylaw bülletene yalğan ide, dip belderä. Taiwannıñ yuğarı mäxkämäse böten saylaw tartmaların yozaqqa yaptı, ämma tawışlarnı yañadan saylaw turında qarar qabul itmäde. Taiwan xalqı kiçä şulay uq referendumda "saqlanu ölkäsen üsterü kiräkme" digän sorawğa da cawap birergä tieş ide. Ämma refendumda xalıqnıñ 50%tan äzräge qatnaşuı säbäple tawış birü näticäsez buldı. ReferEndumnı prezident Çen oyıştırdı, şuşı adımı belän prezident Qıtay belän mönäsäbätlären tağın da qatlawlandırdı, digän farazlar bar. Pekin Universitetı professorı Niu Jun süzlärençä, Çennıñ yañadan prezident itep saylanuı Taipei belän Pekin arasındağı mönäsäbätlärgä tağın kierenkelek östiäçäk: "Ägär dä Çen Şui-bian çınnan da Taiwannıñ yaña citäkçese bulsa – bu ike yaq arasındağı mönäsäbätlärneñ qatlawlanuına kiteräçäk, häm Qıtay xökümäteneñ Taiwannıñ bäysezlekkä taba yasağan adımnarına qarşı çaralarnı tizlätäçägen añlataçaq, " dide Pekin Universitetı professorı. Qıtayda, Çen barıber alğa taba Taiwannıñ bäysezlege turında referendum uzdırır, digän qurqular bar. Elek Pekin ägär dä Taipei bäysezlekkä omtılsa - aña suğış belän yanağan ide. Alsu Qormaş