Accessibility links

Кайнар хәбәр

AQŞta bäysez komisiä, Bush ta Clinton da Bin Laden qurqınıçına tieşle iqtibarnı birmäde dip belderde


AQŞ kongresı 11sintäber höcümenä säbäp bulğan xatalarnı tikşerü öçen 10äğzadan torğan mäxsus komisiä oyıştırdı.Kiçäge tıñlawlarda qatnaşqan däwlät sekretarı C.Powell häm saqlamu ministırı D.Rumsfeld süzlärenä qarağanda, AQŞ bin Ladennı ütergän dä bulsa ide, 11nçe Sintäber höcümen tuqtata almas ide. Prezident G.Bush, eleke kiñäşçeseneñ ilbaşı al Qaida qurqınıçın inqär itte digän ğäyepläwen kire qaqtı.

Bu könnärdä ağımdağı häm ütkändäge administratsiä wäkilläre 11nçe sintäber waqıyğäsen tikşergän bäysez komisiä aldında çığışlar yasıy . Kiçä däwlät sekretarı C.Powell şulayuq anıñ Clinton administratsiäsendäge kollegası M.Albright, saqlanu ministırı Rumsfeld häm eleke administratsiädäge kollegası Cohen çığış yasawçılar arasında ide. C.Powell Bush administratsiäseneñ 11nçe sintäberdän elek terrorğa qarşı mönäsäbäten yaqlap söyläde Kollegası M.Albrigt isä Clinton däwrendä alıp barılğan säyäsätne Bush xökümäte däwam ittermäde digän qızğanıç belderde.Aylardan birle 11nçe sintäber höcümennän eleke xällär belän tanışqan,räsmilär belän intervyular ütkärgän bäysez komisiäneñ kiçä iğlan itkän ike xisapta här ike administratsiä dä al Qaidağa qarşı xärbi çaralar qullanası urınğa diplomatiä strategiäsen sayladı dip ğäyeplänä. Clinton administratsiäse niçä märtäbä bin ladennnı qulğa alu yäki üterü forsatın qaçırdı dip äytelsä, Bush administratsiäse dä säwdä üzäge häm pentagonğa oçqıçlar kilep bärelgänçe al Qaidağa potensiäl häcüm planlaştırmawda ğäyeplänä.Panel äğzası Nebrasqanıñ eleke senatorı Bob Kerry 90nçe yıllarda al Qaida AQŞnıñ çittäge hädäflärenä höcümnär oyıştırsa da administratsiäneñ bersä dä terror törkemen tuqtatu öçen agressiv çarlar kürmäde dide Kerry(audio) Alar Suğut Ğäräbständä Xobar manarasında oçuçılarıbıznı üterde. Könçığış Afrikadağı binalarıbızğa höcüm itte.Alar Yemendä USS Cole ğa(dingezçelärebezgä) höcüm itte. Añlamadım, ni öçen xärbilärgä zur rol birelmäde äle dä añlap citmim . Tıñlawlar prezident saylawlarına 7 ay kebek qısqa waqıt qalğanda ütkärelä.Älbättä ildäge säyäsi atmosferanı qızdıra.G.Bush üzen suğış prezidentı dip atasa da, köndäşe demokrat senator John Kerry Bush säyäsäte ,ilneñ terrorğa qarşı suğışu säläten zäğiflätte dip äytä. Elek aqyortta kontrterrorizm eşläre öçen cawaplı yuğarı däräcädäge xezmätkär Richard Clarke Bush 11sintäberdän soñ al Qaidağa qarağanda Ğıraq, Saddam belän kübräk mäşgül buldı dip belderde. Kiçä G.Bush(audio) terrorçılarnıñ NY şährenä häcüm oyıştıraçağı turında berär mäğlümät bulsa ide bez çaralar kürgän bulır idek dip belderde. Bu G.Bushnıñ Clark tänqitına berençe cawabı buldı.Panelneñ berençe xisabında bolay dielgän:,11nçe sintäberdän elek administratsiä , AQŞ Äfganstanda Taliban rejimı, kileşelgäneçä bin Ladennı quıp çığarmasa rejimnı bärep töşerü turında kileşkän ide .. Däwlät sekretarı C.Powell kiçä bolay dip äytte(audio) Prezident Bush Talibannıñ al Qaidağa sıyınu urını birüenä nıq borçılğan ide.Ämma ul bezneñ küzdä totqan diplomatik yul xaritasın ğämälgä quyunıñ qıyın bulaçağın belä ide.Deputatlar eşkä quyılıp qatmarlı regional mäsälälärne küzdän kiçerde.Bez Al Qaidanı Äfganstannan çığaru öçen xärbi köç bigräk tä cir öste köçläreneñ kiräklegen bik irtä añladıq Ämma Waşingtonda 11nçe sintäberdän elek xärbi operatsiä öçen söyösi yaqlaw yuq ide.Clark häm Clinton administratsiäse qayber räsmiläre Bush Al Qaida turındağı kisätülärgä ciddi mönäsäbät kürsätmäde dip äytsälär dä ,Albright öleşçä kollegası Powelnı yaqlap çığıp 11nçe sintäberdän elek Äfganstanğa basıp kerü turında beräw dä ciddi itep uylamadı dide Albright(audio) bu minem şäxsi qaraş:-11nçe sintäberdän elek Äfganstanğa kerü öçen beräwne künderü qıyın bulır ide. al Qaidanın tudırğan qurqınıçnı añlaw öçen,qızğanıçqa qarşı 11nçe sintäber kebek mega şok kiräk buldı. dip söyläde. Här ike administratsiä räsmiläre berberesenä höcümnär yasasada, berbersen yaqlap ta çıqtı.Komisiä xisabında 90nçe yıllarda Clinton administratsiäsenä bin Ladennı üterü öçen bik yaxşı şanslar bulğan id,ämma alar qullanmadı dip yazılğan. saqlanu ministırı Rumsfeld kiçäge tıñlawda 11nçe sintäberden elek bin Laden qulğa alınsa yäki üterelsä ide , beläm beräw dä ışanmas ämma bu 11nçe sintäberne tuqtatmas ide dip äytte. Clinton waqıtnda saqlanu ministırı bulıp torğan Cohen , bez bin ladennı üterergä telädek ,ämma bu eşne başqara almasaq , anıñ abruyın ğına kütärerbez dip uyladıq dide. tıñlawlar bügen dä däwam itte.

färidä xämit,praga
XS
SM
MD
LG