Radikal şığı ruxanisı Muqtada al Sadrnıñ qorallı taraftarları belän atna azağında bulıp alğan bäreleşlärdä in kimendä koalitsiäneñ 9 xärbiä, 50läp ğıraqlı üterelde. AQŞ prezidentı G.Bush köç qullanu Amerikanı Ğıraqta demokratiä urnaştırudan vazkiçermiäçäk dide (audio)
Ğıraqta ireklek wä demokratiä urnaşuın telämäwçelär köç qullanu häm terror aktları aşa bezneñ teläkne kimetergä teli. Bu bezneñ genä tügel,ä koalitsiä köçläreneñ häm Ğıraq xalqınıñ teläge
Ğıraq mäxkämäse şığı citäkçese Abdul macid al Xoeinı üterü eşendä qatnaşuda ğäyepläp, al Sadrnı qulğa alu qararı çığarğan. AQŞ häm koalitsion köçlär başqa törle xäräkät itep sonğı köç qullanularnı buldırmıy qala alır ideme.Brooking İnstitutında eşläwçe xärbi mäsälälär belgeçe Michael O''Hanlon qaraşınça okupatsion köç ällä ni eşli almas ide .AQŞ qorallı suğışçılarnı qanunsız dip iğlan itsä dä, ul alarnı üze qoralsızlandırırğa ,atna azağındağı kebek köç qullanularğa säbäp bulırğa telämäde. Quşma Ştatları suğışçılardan qorallarığıznı biregez dip taläp itäse urınğa bu keşelärne aqrınlap Ğıraq iminlek köçlärenä quşu yulın sayladı.O''hanlon süzlärençä(audio)
xalıqnı qoralsızlandırğanda sin nigezdä alardan üzlären saqlıyaçaq häm bälkim dä xakimiätkä kilergä yardäm itäçäk närsäne taläp itäsen. Bu sivil suğışqa alıp baraçaq in qurqınıçlı närsä . Şunlıqtan min bu eşne äle genä eşlärgä qarar birgän AQŞ häm koalitsion xakimiätlärne tänqitlämim.
O ''hanlon al Sadr yardämçese Mustafa al Yaqubinıñ ütkän atnada al Xoei cinayätenä qatnaşı säbäple qulğa alınuı hevefle dip äytte Häm ul 1993nçe yılda BMO tınıçlıq ğäskäriläreneñ ber öleşe bularaq Somaliäğa kilgän amerikan xärbiläre, ğıysyançılar citäkçese Farrah Aididnı ezli başlağaç qanlı qorallı qarşılıq kürsätügä säbäp bulğan ide xäterlätte. Qulğa alu Ğıraqta da şuluq näticägä alıp bardı .O''Hanlon süzlärençä,bu tör eşkä kereşü qurqınıçlı, konfrontatsiägä säbäp bulasın.min moñı xata dip äytmim , bu tär reaksiä bulu ixtimalän küzdä totırğa kiräk ide .
Däwlät Departamentı häm Saqlanu ministırlığında elek küzläw analitığı bulıp eşlägän Anthony Cordesman radiobızğa birgän ängämädä tönyaqta kördlärne küzdä totmağanda , ğıraqlılarnıñ bik azı koalitsiä xärbilärenä irekländerüçe dip qarıy dide. Sonğı fiker beleşülär ğıraq şığılarınıñ öçtän ber öleşeneñ intervensiä, okupatsiägä qarşı buluın kürsätsä, başqa ber fiker beleşü şığılarnıñ 12%nıñ okupatsion köçlärgä qarşı suğışunı , çit il xärbiläreneñ çığıp kitüen yaqlawın kürsätä. Cordesman şundıy doşmança mönäsäbät kürsätkän urınğa ğäskär cibärü xärbi yaqtan qarağanda mömkin tügel di . Ul al Sadr söylägän genä möddätçe aña qağılmaw in xäyerlese bulır ide digän qaraşta. Cordesman koalitsion köçlärneñ al Sadrnı elegeräk qulğa alırğa tırışuı faydasız bulır ,, çönki başqa şığı citäkçese anıñ urınıñ alır ide, yäki Sadrnı qulğa alu buldırırğa telämägän köç qullanuğa kiterer ide dip söyli. Cordesman (audio) çınbarlıqta problema anıñ AQŞqa qarşı buluına qarağanda kübräk waqıt belän bäylängän.30-nçe iyün yaqınlaşuı belän Ğıraqta keşelär fundamental xakimiät köräşenä kereşte . Al Sadr şığılar arasında citäkçel rol teli. Ul üzenä koalitsiä oyıştırırğa tırışqan xökümättän bäyle bulmağan rol alırğa teli dip söyli Cordesman.
Ğıraqtağı problemalarnıñ kübese , koalitsiäneñ intervensiädän sonğı wazğiätkä äzer bulmawı säbäple kilep çıqtı, Bu turıda Cordesman(audio)
ägär dä bez Saddamnı bärep töşergännän soñ şunduq iminlekne tämin itkän bulsa idek, ilne tözekländerüdä säyäsi wä iqtisadi aspektlar küpkä ciñelleräk bulır ide.Yözlärçä million , bälkim dä milliard dolar ekonomiälägän bulır Yözlärçä, bälkim dä meñnnärçä keşeneñ tormışın saqlap qalır häm koalitsiä eşçänlege öçen nığıraq nigez salğan bulır idek dip äytte.
Cordesman AQŞları Ğıraqta suğış häm suğıştan sonğı xällärgä äzerlekle bulmağan öçen finans häm keşe yuğaltuları däwam itäçäk dip kötergä kiräk digän qaraşta
färidä xämit,praga
färidä xämit,praga