Accessibility links

Кайнар хәбәр

Keşe xoquqları oyışmaları Çeçnä häm İnguşetiädäge wazğiätkä borçılğan urtaq belderü belän çıqtılar


Xalıqara cämağätçelek Çeçnä häm kürşese İnguşetiädä keşe xoquqların bozunı dävam itüenä qarata kiçekmiçä çaralar kürergä tieş. Bu xaqta Human Rights Watch, Amnesty İnternational, Cäberlävneñ Qorbannarına Yardäm öçen Meditsina Fondı häm Memorial Keşe Xoquqları Üzägeneñ Pänceşämbe könne Mäskävdä iğlan itelgän urtaq belderüendä äytelgän.

Keşe Xoquqların yaqlauçı bu oyışmalar soñğı vaqıtlarda Çeçnädä häm İnguşetiädä keşelärneñ ezsez yuğaluı, üterülär häm tınıç xalıqqa höcümnär turındağı dokumentlarnı iğlan ittelär. Alarnıñ urtaq belderüe, BMOnıñ Keşe Xoquqları komissiäsendä Çeçnä xaqında rezolutisä proyektın täqdim itü öçen möddätneñ tulır aldında toruı säbäple iğlan itelde. Human Rights Watch Oyışmasınıñ Mäskäv bülege citäkçese Anna Naystat urtaq belderü taratılğanda yasağan çığışında Çeçnädä keşe xoquqlarınıñ bozıluı İnguşetiägä tarala häm andağı totnaqlıqnı qaqşatu qurqınıçı bar dip belderde. Russiäneñ regionda vazğiät normallaşa digän belderüläre xalıqara cämağätçelekne yalğış fikergä kertmäskä tieş. Çeçnä häm İnguşetiä turındağı rezolutsiä , andağı başbaştaqlıqnı tutqatırğa kiräk digän işarä cibärergä tieş dip belderde Anna xanım. Soñğı öç ayda federal köçlär, iminlek xezmätläre, Axmed Qadırov citäklägän Mäskäv yaqlı Çeçen köçläre häm çeçen köräşçeläre, Çeçnäneñ törle töbäklärendä , qanunsız qulğa alular, eskäncä, üterä häm qulğa alınğan keşelärneñ ezsez yuğaluı kebek keşe xoquqların bozğan cinayätlär eşlädelär. Şuluq küreneşlär xäzer İnguşetiädä dä arttı. Çeçnädä bulğanı kebek İnguşetiädä dä monıñ öçen cavaplılar cazalandırılmıy. Çeçnädä köç qullanu dävam itsä dä, federal häm Çeçnä xakimiätläre İnguşetiädä çadır lagerlarında yäşävçelärgä Çeçnägä qaytuları öçen basım yasıylar häm lagerlarnı yabalar. İnguşetiädän qaytuçılarğa kürsätelä torğan toraq häm humanitar yardäm xalıqara standartlarğa turı kilmi. Naystatnıñ süzlärençä, xökümät häm kisätü häm qızıqsındıru yulı belän qaçaqlarnıñ kire qaytuların buldıru säyäsäten alıp bara. Alarnıñ iminlek turındağı nigezle borçıluların iğtibarsız qaldıra. Şuşı urtaq belderüdä äytep kitelgän keşe xoquqların bozu vaqiğälären ispatlağan qayber misallar kiterelgän. Bu misallarnı www.hrw.org säxifäsendä uqıy alasız.

Färit İdelle. Praga.
XS
SM
MD
LG