Bu atnada AQŞ prezidentı George Bush Ğiraqta 30nçı iyündä xakimiätne üz qulına alaçaq küçe çorı xökümäten oyıştıruda Waşingtonnı Ğiraqta BMO ilçese Laxdar Brahimiğa tayanaçağın belderde. Buş ğiraqlılarğa ğinwarda ütäçäk saylawlarnı oyıştıruda kiñäşlär belän yardäm itüçe Carina Perelli citäkçelegendäge BMO törkemen dä telgä aldı. Buşnıñ belderüe Ğiraqtağı säyäsi reforma eşlärendä BMOnıñ alğı safqa çığaruıluın kürsätsä dä, BMO räsmiläre üz tırışlıqlarınıñ näticäle bulaçağına äle bik ük ışanıp betmi.
Sişämbe könne BMO general'' sekretare Kofi Annan Ğiraqta iminlek citmäwgä borçılu belderep BMO xezmätkärläreneñ yaqın kiläçäktä anda küpsanda qaytarılu mömkinlegen kire qaqtı. Brahiminıñ çärşämbedäge belderüe Annannıqınnan ömetleräk ide. Ämma ul AQŞ citäkçelegendäge koalitsiäne kisken tänqitläp çıqtı.
Bağdadtağı matbuğat oçraşuında Brahimi küçeş xökümäten 30-nçı iyüngä qädär oyıştıru mömkinlegenä ömet belderde:
AUDİO: Bez anı premyer ministr citäkçelegendäge, namuslı, açıq häm belemle ğiraq ir-atlarınnan häm xatın-qızlarınnan torğan xökümät dip küzallıybız. Anda däwlätne citäkläwçe prezident häm ike vitse prezident ta bulaçaq.
Näticädä AQŞ bilgeläp quyğan Ğiraq İdarä Şurası taratılırğa mömkin. BMO räsmiläre äytüençä, İdarä Şurasın küçeş xökümätenä kiñäşlär birep toruçı kiñäş cıyını almaştırırğa mömkin. Brahimi bu plannarnıñ kübeseneñ ğiraqlılar arasında kiñ yaqlaw tabuı häm iminlekneñ yaxşıruı zarur dide.
Brahimi süzlärençä, anıñ belän söyläşkän qayber ğiraqlılar milli berläşü häm tatulıq öçen zur ilküläm konferensiä ütkärü kiräklege turında äytkän. Bu konferensiäne xakimiät ğiraqlılarğa tapşırılğannan soñ oyıştırırğa mömkin bulır ide häm ul ğinwar saylawlarına qädär küçe xökümäte belän bergä eşliäçäk kiñäş cıyının saylap quyar ide di Brahimi.
BMO ilçesenä küp kenä ğiraqlılar Koalitsion küçeş xakimiätläreneñ Baath partiäse belän bergä möhim wazıyfalardan professionallarnı da töşerüenä häm mondıy oçraqlarnı küzdän kiçermäwenä rizasızlıq beldergän. Brahimi meñnärçä totqınnar mäs''äläsen dä tiz arada çişü kiräk di:
AUDİO: Totqınnar yış qına bernindi ğäyepläwsez yäki xökemsez yabıp totıla. yä alarğa ğäyepläw belderergä, yä azat itärgä kiräk häm ğailä äğzalarına, advokatlarına alar belän oçraşu mömkinlege birü kiräk. Elekke xärbilär mäs''äläsenä da iğtibar zarur.
Bu atna axırında Brahimi BMO baş idaräsenä qaytıp general'' sekretar Kofi Annan häm İminlek Şurası belän söyläşergä cıyına. Soñraq ul Ğiraqqa qaytıp tağın kiñäşläşülär ütkärerep plannarnı tämamlarğa tieş.
BMO üzeneñ täğäyen planı belän tanıştırğannan soñ AQŞ waqıtlı xökümätne tanu häm BMOnıñ rolen bilgeläw turında rezolütsiä täqdim itär dip kötelä. Ul rezolütsiädä AQŞ citäkçelegendäge xalıqara köçlärgä 30-nçı iyünnnän soñ iminlek saqlaw yöklänäçäk.
BMO İminlek Şurası prezidentı, Germaniä ilçese Gunter Pleuger Brahiminıñ role turında bolay dip belderde:
AUDİO: Älbättä keşelär Brahimiğa qarıy, çönki ul xäzerge xäldän 30-nçı iyüngä küçü öçen çişeleş tabuğa berqädär ömet birä. Häm bu bik möhim, çönki härkem 30nçı iyündä xakimiätneñ ğiraqlılarğa tapşırıluın teli. Ämma kemgä tapşırırğa ikäne bik sur soraw astında. Häm Brahimi Ğiraqta şundıy küçeş xökümäten oyıştıru yulın tabarğa tırışar.
Pleuger äytüençä, qıyınlıqlarğa qaramastan, xakimiätne tapşıru könen kiçekterü mäs''äläse qaralmıy.
Küp kenä möhim illär, mäs''älän Paqstan, AQŞ BMOğa bilgele häm bäysez rol birmi torıp Ğiraqta yardäm itärgä aşıqmawın kürsätte. Alar AQŞ citäkçelegendäge koalitsion köçlärneñ anda okkupatsion ğäskär rolennän baş tartuın taläp itä.
Ğiraqta eş alıp baruçı BMO törkemnärenä töp qıyınlıq – anda iminlekneñ citmäwe. Näticädä alar telägän urınnarına bara almıy. Brahimi törkeme berniçä şähärdä söyläşülär ütkärergä planlaştırğan bulsa da, Bağdada belän Mosuldan arı kitä almadı.
Naif Aqmal, Praga.
Sişämbe könne BMO general'' sekretare Kofi Annan Ğiraqta iminlek citmäwgä borçılu belderep BMO xezmätkärläreneñ yaqın kiläçäktä anda küpsanda qaytarılu mömkinlegen kire qaqtı. Brahiminıñ çärşämbedäge belderüe Annannıqınnan ömetleräk ide. Ämma ul AQŞ citäkçelegendäge koalitsiäne kisken tänqitläp çıqtı.
Bağdadtağı matbuğat oçraşuında Brahimi küçeş xökümäten 30-nçı iyüngä qädär oyıştıru mömkinlegenä ömet belderde:
AUDİO: Bez anı premyer ministr citäkçelegendäge, namuslı, açıq häm belemle ğiraq ir-atlarınnan häm xatın-qızlarınnan torğan xökümät dip küzallıybız. Anda däwlätne citäkläwçe prezident häm ike vitse prezident ta bulaçaq.
Näticädä AQŞ bilgeläp quyğan Ğiraq İdarä Şurası taratılırğa mömkin. BMO räsmiläre äytüençä, İdarä Şurasın küçeş xökümätenä kiñäşlär birep toruçı kiñäş cıyını almaştırırğa mömkin. Brahimi bu plannarnıñ kübeseneñ ğiraqlılar arasında kiñ yaqlaw tabuı häm iminlekneñ yaxşıruı zarur dide.
Brahimi süzlärençä, anıñ belän söyläşkän qayber ğiraqlılar milli berläşü häm tatulıq öçen zur ilküläm konferensiä ütkärü kiräklege turında äytkän. Bu konferensiäne xakimiät ğiraqlılarğa tapşırılğannan soñ oyıştırırğa mömkin bulır ide häm ul ğinwar saylawlarına qädär küçe xökümäte belän bergä eşliäçäk kiñäş cıyının saylap quyar ide di Brahimi.
BMO ilçesenä küp kenä ğiraqlılar Koalitsion küçeş xakimiätläreneñ Baath partiäse belän bergä möhim wazıyfalardan professionallarnı da töşerüenä häm mondıy oçraqlarnı küzdän kiçermäwenä rizasızlıq beldergän. Brahimi meñnärçä totqınnar mäs''äläsen dä tiz arada çişü kiräk di:
AUDİO: Totqınnar yış qına bernindi ğäyepläwsez yäki xökemsez yabıp totıla. yä alarğa ğäyepläw belderergä, yä azat itärgä kiräk häm ğailä äğzalarına, advokatlarına alar belän oçraşu mömkinlege birü kiräk. Elekke xärbilär mäs''äläsenä da iğtibar zarur.
Bu atna axırında Brahimi BMO baş idaräsenä qaytıp general'' sekretar Kofi Annan häm İminlek Şurası belän söyläşergä cıyına. Soñraq ul Ğiraqqa qaytıp tağın kiñäşläşülär ütkärerep plannarnı tämamlarğa tieş.
BMO üzeneñ täğäyen planı belän tanıştırğannan soñ AQŞ waqıtlı xökümätne tanu häm BMOnıñ rolen bilgeläw turında rezolütsiä täqdim itär dip kötelä. Ul rezolütsiädä AQŞ citäkçelegendäge xalıqara köçlärgä 30-nçı iyünnnän soñ iminlek saqlaw yöklänäçäk.
BMO İminlek Şurası prezidentı, Germaniä ilçese Gunter Pleuger Brahiminıñ role turında bolay dip belderde:
AUDİO: Älbättä keşelär Brahimiğa qarıy, çönki ul xäzerge xäldän 30-nçı iyüngä küçü öçen çişeleş tabuğa berqädär ömet birä. Häm bu bik möhim, çönki härkem 30nçı iyündä xakimiätneñ ğiraqlılarğa tapşırıluın teli. Ämma kemgä tapşırırğa ikäne bik sur soraw astında. Häm Brahimi Ğiraqta şundıy küçeş xökümäten oyıştıru yulın tabarğa tırışar.
Pleuger äytüençä, qıyınlıqlarğa qaramastan, xakimiätne tapşıru könen kiçekterü mäs''äläse qaralmıy.
Küp kenä möhim illär, mäs''älän Paqstan, AQŞ BMOğa bilgele häm bäysez rol birmi torıp Ğiraqta yardäm itärgä aşıqmawın kürsätte. Alar AQŞ citäkçelegendäge koalitsion köçlärneñ anda okkupatsion ğäskär rolennän baş tartuın taläp itä.
Ğiraqta eş alıp baruçı BMO törkemnärenä töp qıyınlıq – anda iminlekneñ citmäwe. Näticädä alar telägän urınnarına bara almıy. Brahimi törkeme berniçä şähärdä söyläşülär ütkärergä planlaştırğan bulsa da, Bağdada belän Mosuldan arı kitä almadı.
Naif Aqmal, Praga.