Accessibility links

Кайнар хәбәр

İspaniä artınnan Ğiraqtan üz ğäskärlären Honduras ta çığaraçağın xäbär itte


Ispaniädäge yaña xökümätneñ Ğiraqtan üz ğäskärlären çığaruı başqa illärgä dä tä''sir itä - xärbilären Ğiraqtan kire qaytaru niäte turında Üzäk Amerikadağı Honduras ta iğlan itte. Quşma Ştatlar belän bergä Ğiraqtağı Könbatış berektäşlegen täşkil itkän başqa illär isä älegä ilne taşlap kitärgä cıyınmawın äytä.

İspaniägä iärep Honduras prezidentı Ricardo Maduro da düşämbe könne, üz ileneñ Ğiraqtağı 368 ğäskärien waqıtınnan alda kire qaytaraçağın belderde.

Audio, Ricardo Maduro

"Min berektäşlektäge häm bezgä dus bulğan illärgä, Honduras ğäskärlären Ğiraqtan kire qaytaru turında qararğa kilüemne xäbär ittem" di prezident Maduro. Ğiraqtağı Honduras xärbiläre şuşı ildän yülneñ 1-e tirälärendä genä kitärgä tieş ide. Tögäl waqıt äytelmäsä dä, xäzer inde bu küpkä irtäräk bulaçaq dip kötelä. Honduras üzeneñ şuşı belderüen İspaniädäge yaña premyer-ministr Jose Louis Rodriguez Zapatero, "İspaniä Ğiraqtağı ğäskärlären çığara" dip äytüennän soñ yasadı. Anıñ xökümätendäge saqlanu ministrı Jose Bono, andağı 1300 ispan xärbie ilgä aldağı 6 atna eçendä qaytarlıçaq dide. İspaniäneñ yaña sotsialist xökümäte monı uzğan ayda ütkän saylawlar aldınnan wäğdä itkän ide, xäzer inde premyer Zapatero şul yöklämäsen ütäw kiräklege turında belderä. Sotsialistlar asılda ispan ğäskärilären Ğiraqta qaldıru ixtimalın da kire qaqmadı, läkin monıñ şartı itep, andağı citäkçelekne amerikannardan Berläşkän Millätlärgä küçerüne quyğan ide. Läkin xäzer inde monıñ tormışqa aşuı ikele kürenä. Quşma Ştatlar prezidentı George Bush telefon aşa Zapateroğa, ispan ğäskärlären çığaru uñayınnan üzeneñ ükeneçen belderep anı, "Ğiraqtağı terrorçılar häm ireklek doşmannarı küñelen kürerlek ğämällärdän totılıp toruğa" çaqırdı. İspaniä xärbiläre Ğiraqnıñ könyaq häm üzäk töbäklärendä, poläklär citäklägän ğäskäri zonada urnaşqan ide. Alar belän bergä anda Honduras köçläre dä xezmät itte. Bügen, höcüm yasalğan oçraqta üzeneñ 450 keşelek bulışu törkemen çığaru ixtimalı turında Thailand ta belderde. İlneñ premyer-ministrı Taksin Şinawatra, "ul anda suğışlar öçen cibärelmäde, ägär dä yaralanuçılar yäisä ülüçelär bulsa, min alarnı anda qaldırmayaçaqmın" dide. Läkin Ğiraqta üz ğäskärlären totqan başqa illär - Britaniä, Pol''şa, Ukraina, Australiä, İtaliä, Bolğarstan, Romaniä kebek däwlätlär - üzläreneñ Ğiraqtağı yöklämälären elekkeçä ütiäçägen belderä. İspannar belän bergä Ğiraqta, Hondurastan tış, El-Salvador häm Dominikan respublikası xärbiläre dä bar ide, şuşı ike ilneñ citäkçelege älegä, alar Ğiraqta aldan qaralğança, yül başına qädär qalaçaq dip äytte. Şuşı ay başında Näcäf şähäre tirälärendä 19 yäşlek ber Salvador ğäskärie üterelgäç, ilneñ sulçı oppozitsiäse xökümättän, andağı xärbilärne kiçekmästän kire Salvadorğa qaytarunı taläp itkän ide. İspaniä häm Latin Amerikası illärennän kilgän xärbilär Ğiraqnıñ näq menä şul Näcäf şähäre tirälärendä urnaşqan. Soñğı aralarda şuşı qala, amerikan köçläre häm andağı şığıy radikalları arasında barğan bäreleşlär belän tanıldı. Xäzerge waqıtta Näcäf yanında 2 meñ yarım amerikan ğäskärie tuplanğan. Anda suğışlar älegä tuqtasa da, amerikannarnıñ üzlärenä qarşı qorallı köräş alıp barğan Moqtada äl-Sadr köçläre belän qarşılığı däwam itä. äl-Sadr kiçä, İspaniä xökümäte üz köçlären Ğiraqtan çığaruın iğlan itkäç, üz tarafdarların ispan xärbilärenä höcümnären tuqtatuğa öndäde.

Kärim Kamal, Praga
XS
SM
MD
LG