Accessibility links

Кайнар хәбәр

Toqınnarnı cäberlägän amerikan soldatlarınıñ berse östennän xökem protsesı19 Mayda başlana


Ğıraqta Abu Ghraib törmäsendäge totqınnnarnı ezärlekläwdä ğäyeplängän 7 xärbineñ berse Jeremy Sivits 19nçe mayda xärbi mäxkämä aldına çığarıla. Sivitskä bireläçäk in awır caza : ber yıl törmä häm mäğaşınıñ öçtän ikesen qısqartu.Qayberäwlär, Sivits häm başqa saqçılar, yuğarı däräcädä qabul itelgän säyäsätneñ gönax täkäläre tügel mikän digän soraw quya.

AQŞ saqlanu ministırlığı 19nçe mayda sergant Jeremi Sivits östennän Bagdadtta xärbi mäxkämädä xökem protsesı başlana dip belderde.Mäxkämä Bagdadta koalitsiä köçläre başkavartirası urnaşqan ''yäşel zona'' dip yöretelgän şähärneñ nıq saqlanğan öleşendäge binada başlana. Brigadir general Mark Kimmit Sivitskä törle ğäyepläwlär quyıla.Aña ber yıl törmä , xärbi däräcäsen kimetü xezmät xaqın qısqartu häm xurlıqlı räweştä xärbi xezmättän quu kebek cazalar birelä ala dip söyläde. Kimmit süzlärençä Jeremi Sivitskä totqınnar häm üzennän tübänräklärgä naçar möğämälä kürsätüdä süz berläşterü , totqınnarnı ezärlekläw, saqlaw wazıyfasın başqarmaw kebek ğäyepläwlär quyıla. .Ütkän atnada Ğıraq törmälärendäge xällärne kürsätkän foto räsemnäneñ basılıp çığuı xalıqara cämäğätçelektä näfrät, açuğa säbäp buldı. Hänäre mexanik bulğan Sivits Abu Ghraib törmäsendä küp kenä räsemnärne töşerüdä ğäyeplänä. Sivitsnıñ xärbi advokatı bulaçaq, anıñ şulayuq sivil advokatı buluı da ixtimal. Ul mäxkämädä ber xärbi xakim yäki 3 ölkän xärbi ofitserdan torğan şuranı saylaw xoquqına iä.. Sivits ğäyeplängän 7 xärbidän berse bulsa da, ul bu eştä ällä ni ähämiätle keşe kebek kürenmi. Çönki qalğannarı awırıraq cazalar birgän yuğarıraq xärbi mäxkämä aldına çığarıla. Şulay da berençe protsess ikençeläre öçen ürnäk bulaçaq. Amerikan räsmiläre, Waşingtonnıñ Ğıraqtağı missiäsen zäğiflätä, G.Bushnıñ yañadan saylanu mömkinçelegen kimetä alğan bu cancal öçen cawaplılarnı xökemgä tartu eşenä bik ciddi qarıy. Ämma mäxkämä ğıraqlılarnıñ küpçelegen qänäğätländermiäçäk. Ğıysyançı şığı ruxanise Muqtada al Sadr , ägär dä ezärlekläwçelär bäysez mäxkämädä xökemgä tartılmasa üç alu bulaçaq dip yanadı.Bagdadta yäşäwçe Möxämäd Fadxil küp kenä ğıraqlılar kebek Reutergä (audio) alar amerikan tügel ä ğıraq mäxkämäse aldına çığarılırğa tieş. bez moñı kire qağıbız, alar Ğıraq mäxkämäsendä xökem itelergä tieş. dip äytkän. Comğada Qızıl Xaç oyışması bez uzğan yıldan birle Abu Ghraib häm başqa törmälärdäge problemalarnı xäl qılığız dip AQŞ räsmilärenä belderep kiläbez dide.Oyışmanıñ Jenavadağı direktorı Pierre Krenhenbüel süzlärençä ezärlekläw ayrım keşelärneñ eşe tügel ä sistematik küreneş ide .Cancalnı kütärep çıqqan New Yorker jurnalı xezmätkäre Seymour Hersch ezärlekläw yuğarı däräcädä şulsanda saqlanu minsitırı D.Rumsfeld bilgelägän säyäsät näticäse dip uyılıym dide Hersh süzlärençä(audio) Saqlanu minsitırı cäberläwlär turında ğıynuar ayında uq öyrängän,tik ul räsemnrgä qarap mäşäqätlänmägän , kongressta çığış yasağançı ber niçä kön elek kenä qarap çıqqan Minemçä ul sonğı 4 ayda bälä qaza yaqınlaşqanda Titaniktä urındıqlarnı urnaştıu kebek kiräkmägän eş belän şägellände. Kongresmennnär , böten räsemnär basılıp çıqsın, Armiä mäsäläne nıqlap tikşersen dip taläp itä. Sivits Ğıraqqa xärbi politsiä bularaq kilmäde , ätise ütkän atnada ni öçen mexankqa törmädä totqınnarnı saqlau eşe birelgän dip soradı. AQŞ soldatlarınıñ cäberläwe turındağı ğäyepläw belderüçe ğıraqlılar sanı arta. Gen.Kimmit, barlıq ğäyepläwlär tikşereläçäk dip äytte.Saddam waqıtnda da totqınnarnı cäberläw belän tanılğan Abu Ghraib törmäsen AQş xakimiätläre yabarğa cıyınmıy

färidä xämit,praga
XS
SM
MD
LG