Üzeneñ öçençe märtäbägä dä prezident itep saylanu ixtimalı xaqında Aleksandr Lukaşenka berençe tapqır 2002-nçe yıl azaqlarında uq beldersä dä, moña niçek ireşü yulların ul xäzer genä, sişämbe könne ütkärelgän matbuğat oçraşuında açıqlap kitte. Däwlät televideniäse aşa bar ilgä kürsätelgän şuşı oçraşu anıñ xakimiattä inde 10 yıl utıruına bağışlanğan ide. Däwlät başlığı itep ike märtäbä saylanğan Lukaşenkanıñ prezidentlığı 2006-nçı yılda tämamlana, häm Belarus'' konstitutsiäse aña tağın saylanu mömkinlegen birmi. Läkin üzeneñ avtoritar idaräse belän tanılğan Lukaşenka xakimiattä kiläçäktä dä qalırğa teläwen belderä häm, Taciqstan wä Qırğızstan kebek illärneñ täcribäsenä işarä itep, konstitutsiädäge şul çikläwne niçek itep üzgärtü yulın kürsätä:
Audio, Aleksandr Lukaşenka
Şulay itep, Belarus''neñ xäzerge prezidentı, üzeneñ şul yuğarı urınğa öçençe märtäbä dä saylanuı fäqät konstitutsiä nigezendä, monı xalıq üze telägän oçraqta ğına bula ala dip belderä. Ul üzeneñ prezident bulıp eşläwennän inde tämam tuyuın äytsä dä, üze öçen kiläçäktä başqa eşne küzallıy almawın da tanıy. Läkin Belarus'' xalqınıñ zur öleşe anıñ belän ber fikerdä tügel kebek. Minski sotsiologı Valeri Karbaleviç söyli:
Audio, Valeri Karbaleviç
"Äle genä alınğan bäysez mäğlümatqa qarağanda, Lukaşenkanıñ öçençe mötdäten fikere beleşengännärneñ yaqınça 34 protsentı yaqlıy, ä 50-dän artığı moña qarşı. Dimäk, küpçelek monı xuplamıy" di Minski sotsiologı Karbaleviç. Häm, demokratik şartlarda ütkärelgän referendumda Aleksandr Lukaşenka berniçek tä ciñep çığa almıy, çönki konstitutsiäne üzgärtü täqdime saylaw xoquqı bulğannarnıñ yartısı tarafınnan yaqlanırğa tieş dip belderä.
Audio, Valeri Karbaleviç
Läkin xäzerge Belarus''tä bu ällä ni zur kirtä bula almıy. Lukaşenkanı inde küptännän, törle xärämläşülärgä qorılğan saylawlar uzdıruda ğäyepläp kilälär. 1996-nçı yılda ul şundıy ber referendum ütkärep, anda ilneñ yaña konstitutsiäsen qabul itterügä häm üzeneñ xakimiattäge mötdäten ozaytuğa ireşte. Berük waqıtta anda parlament wäkalätlären çikläw qararı da qabul itelde. Şul parlament referendum näticälären kire qaqqaç, Lukaşenka anı şunda uq tarattı ğına. Sişämbedä uzğan matbuğat oçraşuında da ul üzen yaqlawnı kürsätkän bötenläy başqa sannar kiterde. Anıñ süzlärenä qarağanda, xäzerge prezidentnıñ öçençe märtäbä dä xakimiattä qaluın xalıqnıñ 65 protsentı yaqlıy, häm barı tik 10 protsentı ğına qarşı çığa. Şunda uq Lukaşenka ildäge oppozitsiä wäkillären "satlıqlar häm xiänätçelär" dip atadı häm, kiläse parlamentqa alarnıñ ber-ikese genä ütäçäk dip ışandırdı. Belarus'' parlamentına saylawlar üktäbrneñ 17-sendä uzaçaq. Qayber belgeçlär, prezident Lukaşenka referendumnı da şul köngä bilgeli ala dip isäpli.
Kärim Kamal
Audio, Aleksandr Lukaşenka
Şulay itep, Belarus''neñ xäzerge prezidentı, üzeneñ şul yuğarı urınğa öçençe märtäbä dä saylanuı fäqät konstitutsiä nigezendä, monı xalıq üze telägän oçraqta ğına bula ala dip belderä. Ul üzeneñ prezident bulıp eşläwennän inde tämam tuyuın äytsä dä, üze öçen kiläçäktä başqa eşne küzallıy almawın da tanıy. Läkin Belarus'' xalqınıñ zur öleşe anıñ belän ber fikerdä tügel kebek. Minski sotsiologı Valeri Karbaleviç söyli:
Audio, Valeri Karbaleviç
"Äle genä alınğan bäysez mäğlümatqa qarağanda, Lukaşenkanıñ öçençe mötdäten fikere beleşengännärneñ yaqınça 34 protsentı yaqlıy, ä 50-dän artığı moña qarşı. Dimäk, küpçelek monı xuplamıy" di Minski sotsiologı Karbaleviç. Häm, demokratik şartlarda ütkärelgän referendumda Aleksandr Lukaşenka berniçek tä ciñep çığa almıy, çönki konstitutsiäne üzgärtü täqdime saylaw xoquqı bulğannarnıñ yartısı tarafınnan yaqlanırğa tieş dip belderä.
Audio, Valeri Karbaleviç
Läkin xäzerge Belarus''tä bu ällä ni zur kirtä bula almıy. Lukaşenkanı inde küptännän, törle xärämläşülärgä qorılğan saylawlar uzdıruda ğäyepläp kilälär. 1996-nçı yılda ul şundıy ber referendum ütkärep, anda ilneñ yaña konstitutsiäsen qabul itterügä häm üzeneñ xakimiattäge mötdäten ozaytuğa ireşte. Berük waqıtta anda parlament wäkalätlären çikläw qararı da qabul itelde. Şul parlament referendum näticälären kire qaqqaç, Lukaşenka anı şunda uq tarattı ğına. Sişämbedä uzğan matbuğat oçraşuında da ul üzen yaqlawnı kürsätkän bötenläy başqa sannar kiterde. Anıñ süzlärenä qarağanda, xäzerge prezidentnıñ öçençe märtäbä dä xakimiattä qaluın xalıqnıñ 65 protsentı yaqlıy, häm barı tik 10 protsentı ğına qarşı çığa. Şunda uq Lukaşenka ildäge oppozitsiä wäkillären "satlıqlar häm xiänätçelär" dip atadı häm, kiläse parlamentqa alarnıñ ber-ikese genä ütäçäk dip ışandırdı. Belarus'' parlamentına saylawlar üktäbrneñ 17-sendä uzaçaq. Qayber belgeçlär, prezident Lukaşenka referendumnı da şul köngä bilgeli ala dip isäpli.
Kärim Kamal