Accessibility links

Küp kenä belaruslar Lukaşenkanı yaqlasa da, anıñ yañadan prezident bula aluı öçen konstitutsiäne üzgärtügä qarşı


Könbatışta qatı tänqitlänsä dä, küpkenä beloruslar prezident Aleksander Lukaşenkanıñ säyäsäten yaqlıy. Xalıq fikeren beleşülärneñ näticäse , ber ük vaqıtta küpçelek beloruslarnıñ Lukaçenkağa yañadan saylana aluı öçen konstitutsiäne üzgärtügä qarşı buluın da kürsätte. Bu xaqtağı referendum 17-nçe üktäberdä parlament saylauları belän ber ük köndä ütäçäk. Radiobız xäbärçeseneñ bu xaqtağı mäğlümätläre.

Belorusta ışanıçlı ike şirkät tarafınnan soñğı vaqıtlarda ütkärelgän xalıq fikeren beleşü näticäläre küpkenä beluruslarnıñ prezident Lukaşenkanıñ citäkçelegenä ışanuın kürsätte. Baltic Surveys dip atalğan Litva şirkäte Belorusta xalıq fikeren beleşüne regulär räveştä ütkärep tora. Şirkätneñ direktorı Rasa Alisauskiene, Lukaşenka prezidentlıqqa üz kandidatlığın yañadan quyğan xäldä, yaqlau köçle bulaçaq dip belderde.

Audio

"34 yarım protsent prezident saylaularında Lukaşenkağa tauış biräçäklären , 31 yarım protsent qına başqa kandidatnı yaqlauyaçağın belderde. 24 protsentınıñ fikere yuq."

Läkin, Alisauskieneneñ süzlärençä, beloruslarnıñ küpçelege Lukaşenkağa yañadan üz kandidatlığın quyuı öçen konstitutsiäne üzgärtügä qarşılar.

Audio

"Soñğı ber ayda Lukaşenkağa yañadan kandidatlığın quyarğa mömkinlek biräçäk konstitutsion üzgäreşne yaqlauçılar sanı 2 rotsentqa qına artqan. Qarşı çığuçılar sanında üzgäreş yuq . Äle qarar birmägännärneñ protsentı da üzgärmägän diärlek. Saylauçılarnıñ dürtän ber öleşe qarar birmägän. 35,7 protsent referendumnı yaqlıy, 44 protsent qarşı."

17-nçe üktäberdäge referendumnıñ ütüe öçen barlıq saylauçılarnıñ yartısınnan küberäge anı yaqlarğa tieş. Beleşülär belorus salauçılarınıñ 75 protsentınıñ saylaularda qatnaşaçağın kürsätä. Mäskävdäge Yuri Levada Analitik Üzägeneñ berniçä atna elek Belorusta ütkärgän fiker beleşüneñ näticäse Lukaşenkanıñ referendumnıñ ütüe öçen kiräk bulğan küpçelek aluınıñ qıyın bulaçağın kürsätä. Üzäkneñ başlığı Yuri Levadanıñ süzlärençä,

Audio

"Aleksander Lukaşenko saylaularda qatnaşuçılarnıñ küpçelegeneñ tauışın alır. Läkin, Belorusnıñ referendum turındağı qanunına esasän , barlıq saulaçılarnıñ zur küpçelegeneñ anı yaqlauı kiräk. Älegä andıy küpçelek kürenmi."

Minsktağı Sosial-ekonomik häm politik öyränüläre İnstittutı mödieneñ urınbasarı Aleksander Sosnovnıñ belderüenä qarağanda, Lukaşenka populärlegeneñ yuğarı buluında şaqqatırlıq närsä yuq . Anıñ adminstratsiäse ber yaqlı propoganda alıp bara.

Audio

"Prezident yaqlı propoganda könnän kön köçäyä bara. Ul ber yaqlı ğına. Lukaşenkoğa qarşı bulğannarğa ber närsä dä röxsät itelmi."

Anıñ süzlärençä, xalıqnıñ 90 protsentı informatsiäne dävlätneñ media çaralarınnan ala häm işetkänenä, kürgänenä ışana. Media isä Lukaşenkağa medxiä uqıy häm oppozitsiägä qatı höcüm itä. Xakimiätlär oppozitsionerlarğa televizidä vaqıt birsä dä, belderüläre aldan yazıp alına häm xalıq qaramağan vaqıtlarda kürsätelä. Lukaşenka populärlegenedä oppozitsiäneñ zäğif häm üzara tarqalğan buluı da rol uynıy. Annan başqa Augustan başlap pensiälär 20 protsentqa artqan häm mediada Noyäberdän başlap xezmät xaqları da 20 protsentqa kütäreläçäk digän xäbärlär bar. Bu da älbättä, referendumğa täsir itäçäk.

Färit İdelel, Praga.
XS
SM
MD
LG