Mädäniät, fän, mäğärif häm milli mäs'älälär komitetınıñ bügenge utırışın ikençe törle xäyer soraşuçılar cıyılışı dip tä äytep bula. Biredä 2005 yılğı byudjet proyektına täqdimnär kertelde. Çığış yasağannarnıñ härqaysı byudjetta üzlärenä kübräk aqça qaraluın sorıy.
Däwlät Sovetınıñ berençe utırışında byudjet proyekt inde qabul itelgän ide. Bügen utırışta deputatlardan, törle oyışmalardan kilgän täqdimnärne qaradılar häm ul tözätmälär kiläse Däwlät Şurası utırışı sessiäsenä çığarılaçaq.
Aqça yıl buyına qarala. Şuña monda härber tien qäderle. Mäğärif, mädäniät byudjetqa qarağanlıqtan iñ xäyerçe ölkälär bulıp tora. Şul nisbättän Mädäniät, fän, mäğärif häm milli mäs'älälr komitetınıñ räise Räzil Wäliev berençe çiratta qaysı ölkä östenlekle, qaysınıñ äle tüzep torırğa mömkinlege bar şunı istä totıp eşlibez, di. Mäğärif ölkäsenä kilgändä ul tübändäge problemalarnı sanap uzdı
Berençe çiratta uqıtuçılarnıñ xezmät xaqın arttırırğa kiräk. Uzğan yıl bez uqıtuçılarğa klass citäkçese bulğan öçen östämä 77 meñ sum aqça qaradıq, bıyıl da 92 million sum birergä isäplibez. Annarı bezgä yıl sayın yuğarı uqu yortın betergän yäş belgeçlär kilä. Alarnıñ xezmät xaqları bik tübän. Şuña bez anı 30 protsentqa arttırırğa uylıybız. Däresleklärneñ dä bäyäläre soñğı yılda küpkä arttı. Ägär aqça artığraq bülep birelmäsä mäktäplärdä 20-30 protsent uquçı däresleklärsez qala digän süz. Bolay da küp mäktäplärdä uquçılar kitaplarnı üzläre satıp alıp uqırğa mäcbür. Bu isä ğailä byudjetına suğa. Şulay uq hönärne alğa cibärü öçen yaña traktorlar, kombaynnar satıp alu kiräk. Çönki iskeläre 40-50 yıl elek alınğan. Bu mäs'älä dä byudjetqa aqça salınğanda qaralaçaq.
Komitet utırışında mädäniät ölkäsenä aqça bülep birü buyınça da söyläşülär şaqtıy buldı. Älege ölkägä iğtibar şulay uq az dip sanıy Räzil Wäliev.
Mädäniätkä iğtibar härwaqıt az buldı. Bezneñ üseş öçen ber tien dä aqça qaralmağan. Barı üz-üzen asrar öçen, bügenge kön öçen genä aqça bar. Bolay bulğanda millätneñ kiläçäge alğa kitä almıy.
Soñğı distä yılda ber genä bilgele tatar şäxesenä dä häykäl quyılmağan. Şulay uq yazuçılarğa, kompozitorlarğa ğomumän icat ähellärenä gonorar arttıru da qaralmağan. Ğomumän problemalar bik küp. Aqça citmi häm ul sanıy başlasañ şaqtıy küp kiräk. Ämma anı qaydan alırğa soñ. Bügen Xökümät tä, finans, iqtisat ministrlıykları da östämä kerem çığanaqların tabu turında uylıy. Monıñ öçen berençe çiratta citeşterüne arttıru, zavod-fabrikalarnı eşlätü kiräklegen äytälär. Bu şulay uq kadrlar mä’säläsenä, yäğni mäğärif problemalarına kilep totaşa. Barısı da ber-bersenä bäyle di Räzil Wäliev.
Şulay da byudjet ölkäsendä eşläwçelär beraz söyenä ala. Kiläse yılnı alarnıñ xezmät xaqı 20 protsentqa artırğa tieş häm anı inde byudjetqa salıp ta quyğannar.
Landış Xarrasova.
