Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ekologik wazğiät Rusiäneñ böten töbäklärendä dä ber törle


Qazanda “Tatarstannıñ aktual' ekologik problemaları” dip atalğan fänni konferensiä uzdı. İke yılğa ber ütkärelä torğan respublika konferensiäläreneñ bu altınçısı. Tatarstan Fännär akademiäse, respublikanıñ Ekologiä häm tabiğät resursları ministrlığı belän berlektä oyıştırılğan bu konferensiädä, respublika tabiğäte saqlanuınıñ problemaları tikşerelä. Tufraq torışı, ülännär üseşe kebek mä’sälälärdän alıp, sulıy torğan hawabıznıñ sıyfatına qädär. Ul ğına da tügel, xätta şähär tözeleşe, anıñ ekologiägä yoğıntısı. Soñğısı turında, Yaruslawdan kilgän Yevgeniy Kolbovskiy söyli:

Rusiälelär, sotsium bularaq tögäl, açıq itep üzläreneñ mänfäğätlären qayğırta belmilär. Şuña kürä, cir ayırım keşelärgä, iñ yaxşısı digändä, ber törkem keşelärgä genä birelä häm alar öçen ul çiksez resurs bulıp tora. Qayçan, ayırım ber keşe, matur cirne şäxsi yort tözer öçen ala ikän, başqalar bu cirne qullana almıy, bu cirdä yal itü, däwalanu urınnarı tözep bulmıy inde. Çönki bu şäxsi milek. Cirne şulay itep bülärgä kiräk, ul ğadi xalıqqa da xezmät itsen. Bezdä mondıy säyäsät, şäxsi häm ğomumi milekne añlaw bulmağanğa, xäzer cirne oçraqlı ğına taratabız.

Yaruslawdan kilgän ğalim, tulayım Rusiä turında söyläde. Ä Tatarstanda, ayırım alğanda, Qazanda niçek soñ?

Wazğiät Rusiäneñ böten töbäklärendä dä ber törle. İñ äybät cirlärne üzläşterü, xätta äyter idem, sorı räweştä üzläşterü bara. Alar, rişwät arqasında bulmasa da, kimendä, qanunğa qarşı kilep taratıla. Cämğiät mänfäğätlären bäyälämiçä, öyränmiçä taratıla. Xalıq bu eştä bötenläy qatnaşmıy. Bu Könbatış illäre mädäniäte qaraşı buyınça, döres tügel häm alay bulırğa da tieş tä tügel.

Yaruslawdan kilgän ğalim Yevgeniy Kolbovskiy buldı.

Tatarstannıñ ekologiä häm tabiğät resursları ministrı Boris Petrov bu xaqta ni uylıy ikän?

Qızğanıçqa, bik küp tözedek häm tözibez, läkin tabiğät faktorın isäpkä almıybız. Mäsälän, kvartal bar ide. Şul kvartal eçendä yaña ber yort barlıqqa kilde di. Un yıl buyına keşelär tınıç qına yäşilär ide. Andağı yäşel zonada yaña yort barlıqqa kilde. Tözüçelär öçen bu äybät, älbättä, böten kommunikatsiä kertelgän. Läkin, anda yäşäwçelär öçen bu nıq zararlı. Ekologiä ministrlığı moña qarşı çığa. Şuña bezne gel naçar dip sügälär. Qazanda bu 100 protsent şulay.

Tatarstannıñ ekologiä häm tabiğät resursları ministrı Boris Petrov, “Azatlıq” radiosına, Tatarstandağı ekologik xalät älegä tüzärlek, respublika, tabiğätne saqlaw buyınça, Rusiädä berençe bişlektä bara dip belderde.

Ekologiä problemaları böten Rusiädä ber törle. İñ möhime kem häm niçek xäl itä alarnı. Bezdä başqa problema, awıl xucalığı häm sänäğättän kilgän zararnı xäl itü. Qayber regionnar berençel tabiğätne yañartu belän mäşğül. Tatarstanda eşkärtelmägän, qullanılmağan cirlär yuq, şuña kürä berençel tabiğätne torğızu tügel, ä barın saqlap qalu mä’säläse tora. Bügenge köndä tabiğätkä zararnı kübräk keşelär yasıy. Yäğni, yılğadağı su yañğırnıñ küp yawuınnan tügel, ä xucalıq alıp barudan tora. Tufraqnıñ çistalığı, küpme aşlama kertüdän tora. Läkin Tatarstanda bu mä’sälälärne xäl itär öçen programmalar eşlängän häm alar ğämälgä aşırılıp bara.

Tatarstannıñ ekologiä häm tabiği resurslar ministrı Boris Petrov buldı.

Qazanda uzğan “Tatarstannıñ aktual' ekologik problemaları” digän konferensiädä siksännän artıq fänni çığış buldı, yözlägän yazma dokladlar xäzer ide. Alarnıñ küpçelege ekologiä mä’sälälären xäl itü öçen yaña ısullar täqdim itälär.

Ä konferensiä, ikençel resurslarnı yañadan qullanu, ğadi tel belän äytkändä, cıyın çüp-çarnı eşkärtü sistemasın kamilläşterergä, Tatarstannıñ kül-yılğaların öyränüne däwam itärgä, äylänä-tirä möxitneñ xalıq sälämätlegenä tä'siren tikşerüne cayğa salırğa häm qayber başqa täqdimnär belän rezolyutsiä qabul itte.

Rafis Cämdixan.

XS
SM
MD
LG