Qorban elek-elektän zur bäyräm bularaq bilgeläp uzılğan. Soñğı yıllarda Qorban çaluçılar bermä-ber arttı, monı berençe çiratta dinneñ üseş aluı belän añlatalar.
Berniçä yıl elek şähär cirendä yäşäwçelär çalınırğa tieşle sarıqqa zakaznı awıl cirenä birep quyıp, şunda çaldırsa, xäzer inde Qorbanğa dip maxsus üstergän sarıqlarnı Qazan mäçetlärenä kiterälär. Bilgele Qorban çalunıñ üz ğädätläre bar, bu xaqta TR tel, ädäbiät häm institutınıñ baş fänni xezmätkäre Aysılu Sadıyqova bolay dip söyli
Qorbannı mäçettä eşläwçe yäki şul qağidäne belgän keşe doğa uqıp çala. Annan soñ mäcles cıyıla. Töp yolası şul. Bezneñ din artığın eşlärgä röxsät itmi.
Qorban çaldıruçı mäcles cıyarğamı yäki xaywannıñ iten moxtaclarğa taratırğamı ikänen üze xäl itä. Elekke zamannarda qorban çaldıruçılar böten awılnı cıyıp, şulpa belän itne härkemgä awız itterä torğan bulğannar. Bu xaqta Yäşel Üzän rayonınıñ Olı Açasır awılınnan Näsimä Gäfiätullina Qorban bäyräme turındağı istälekläre belän urtaqlaşa
Bäyrämgä bez aldan uq äzerlänä başlıy idek. Xatın-qızlar öylärne çistarta, irlär işek aldın qarıy ide. Bäyräm könne irtän torıp irlärne namaz uqırğa mäçetkä ozatıp, balalarnı çista itep kienderep quya torğan idek. Qaytqaç bergäläp çäy eçep, märxüm bulğan tuğannarıbıznı iskä töşerä idek. Annan soñ irlär qorban çalırğa çığıp kitä ide. Qorbannarı äzer bulğannar tuğannarnı mäcleskä çaqırıp bäyräm oyıştıra idelär. Xäzer isä xalıq zur mäcleslär cıyu östenä mul öställär äzerli häm kübesençä bäyrämgä moxtaclar tügel, ä tuğan-tumaçalar çaqırıla. Din belgeçläre Qorban iten berençe çiratta fäqirlärgä birü zarur disä dä, monı kübese istä totmıy. Mäcles cıyğaç inde yolası ütälgän dip fiker yörtä.
Qorban bäyrämendä kübese qoymaq yäki qamır rizıqları peşerä. Ğayıt namazınnan qaytuçılar öçen östäl äzerläp quyıla. Tağın şunısı bar, Qorban çalırğa niätlägän keşelär, xaywan çalınğançı aşamıy torırğa tieşlär.
Ğomumän törle töbäktä törle ğädätlär yäşi. Mäsälän, qayber awıllarda Qorban bäyräme könne berär yaña kiem kiyu ğädäte qaralğan.
Landış Xarrasova
