Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ukrainanıñ yaña xökümäte – atmı, döyäme?


Uzğan comğada Ukrainanıñ Yuğarı Radası ilneñ yaña xökümäten rasladı. Premier-ministr itep, kötelgänçä, prezident Viktor Yuçenkonıñ säyäsi tarafdarı Yulia Timoşenko bilgelände. Ministrlarnıñ kübese reforma taraflı bulıp kürensä dä, xökümättäge qayber äğzalar belgeçlärdä, yomşaq itep äytkändä, sorawlar uyattı.

"Döyä ul - komitet tarafınnan raslanğan at" digän ber iske säyäsi mäzäkne iskä alıp, xäzer qayberäwlär Ukrainanıñ yaña xökümäten "at bulıp çabıp kitte dä döyä bulıp kilep citte", dip şayarta. Törle säyäsi mänfäğätlär arasında balans ezläw, tarafdarlarnı da yaqın itü, köndäşlärne dä küz uñınnan ıçqındırmaw tırışlıqları axır çiktä säyer, qatnaş xökümät tözelügä kiterde. Näticädä ber östäl artında tanılğan eşquarlar belän yalqınlı inqilapçılar utıraçaq, berniçä xökümätkä tuğrı bulıp kilgän çal çäçle säyäsätçelär yañasına yaraqlaşırğa tieş bulaçaq.

Misal öçen, küp sorawlar tudırğan bilgelänülär arasında: yaña Eçke eşlär ministrı itep bilgelängän Yuri Lutsenko. Qısqa waqıt Fän ministrı urınbasarı bulıp toruın sanamağanda, anıñ xäkümättä eşläw täcribäse yuq. Läkin ul "äflisun inqilabın" oyıştıruçılarnıñ berse ide, küräseñ, bu urınğa bilgelänüe şunıñ belän añlatıla. Lutsenko militsiädä citdi üzgäreşlär başqarırğa wäğdä itä.

Tağın ber "silovik", saqlanu ministrı itep bilgelängän Anatoli Hrıtsenko, xärbi belgeç sanalsa da, ğäskärdä xezmät itü täcribäse yuq diärlek, läkin NATO dairälärendä tanışlıqları bar häm ul armiäne alyans taläplärenä kütärergä wäğdä itä.

Yaña premier-ministr Yulia Timoşenko üzeneñ programmasında Ukraina xökümäten Yevropa ölgelärenä qarap tözeläçägen äytte. Niçek kenä bulmasın, BDB illärendä berençe tapqır qüät ministrları itep sivil keşelär bilgelänüen belgeçlär citdi signal dip atıy. Radiobıznıñ Ukraina belgeçe Yan Maksimiuk:

Audio (Yan Maksimiuk)

"Hritsenko Ukrainanıñ tanılğan Razumkov isemendäge tikşerenülär üzäge belgeçe, anıñ armiä belän idarä itü täcribäse yuqtır. Ämmä, qüät ministrları itep svili keşelär bilgelänü möxim signal bulıp tora, bu Ukraina säyäsäteneñ yaña sıyfatı."

Timoşenko üzeneñ programmasında iqtisadi üzgäreşlärgä töp urın birde. Bu yaqtan, Sergei Teryoxinnıñ iqtisad ministrı, Anatoli Kinahnıñ berençe vitse-premier itep bilgelänüen belgeçlär uñay bäyäli. Şul uq waqıtta iske buın wäkile Oleksandr Baranivskinıñ awıl xucalığı ministrı itep quyıluın "qarşılıqlı adım" dip sanıy.

Tışqı säyäsätkä kilgändä, ul xäzer Könbatış taraflı bulır dip kötelä. Yulia Tumoşenko üzeneñ çığışında anı bolay sürätläde:

Audio (Yulia Tumoşenko)

"Rusiä bezneñ öçen berençe häm möhim partner. Läkin bezneñ yulıbız Yevropağa taba. Şuña kürä bez Yevropa belän berläşüneñ milli strategiäsen buldırırğa tieşbez."

Yevropa belän berläşü öçen cawaplı vitse-premier itep Oleh Rıbaçuk bilgelände. Tışqı eşlär ministrı itep tanılğan diplomat Boris Tarasyuk. İkese dä Ukrainanıñ Yevropa Berlegenä häm NATOğa kerüen alğa sörer dip kötelä.

Xökümättä törle qaraşlı citäkçelär tuplansa da Kievta çığa torğan "Säyäsi fiker" jurnalı möxärrire Volodımır Polohalo anıñ kiläçägen ömetle kürä:

Audio (Volodımır Polohalo)

"Töp maqsat – saylawçılarnıñ ışanıçın yuğaltmaw, bigräk tä 2006da ütäçäk parlament saylawların iskä alğanda. Minemçä, bu maqsat xökümät äğzaların berläşteräçäk. Gärçä, qayberläre başqa küzlektän qarağanda, turı kilmi dip küresnsä dä."

Äytergä kiräk, başqa fikerlär dä bar. Qayber analitiklar Ukrainanıñ bu xökümäte ozaq yäşämäs, berençe iqtisadi krizista uq taralır dip farazlıy. Xäyer, 2006ğa qädär äle waqıt bar. Ukrainanıñ yaña xökümäte bu yulnı niçek üter - at bulıpmı, döyä bulıpmı - anısın waqıt kürsäter.

-Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG