26 NATO ileneñ Brusseldäge yuğarı däräcäle cıyılışı bu atnadağı diqqätne iñ küp cälep itkän temalar arasında ide. Cөnki soñğı atnalarda kierenkeläşkän AQŞ-Tөrkiä mөnäsäbätläre säbäple Brusseldä Prezident Bush belän Premier Erdoğan berberlärenä qarata nindi pozitsiä alaçaqlar digän soraw tuğan ide. Mäğlüm liderlarnıñ dialogları asılda ul illärneñ berberlärenä qarata mөnäsäbätläreneñ kürsätkeçe bula. Gärçä Erdoğan belän Bush arasında ikele sөyläşülär bulmadı,ämma ayaqürä torıp Bush belän Erdoğan arasında ber gäpläşü bulğan, şuñarga Britaniä Premiere Blair dä quşılğan. Şuşı gäpläşüneñ zur өleşe Erdoğannıñ AQŞ-ta yäşäwçe ulı Bilal turında barğan häm jurnalistlarnıñ ülçäwenä kürä 8 minut däwam itkän. Şul xätle genä gäpläşü dä Tөrek kiñ küläm mäğlümät äsbabları tarafından AQŞ belän Tөrkiä arasında ber nindi dä problema yuq, iñ kimendän kierenkelek çişelde dip bäyälänügä säbäp buldı. NATO cıyılışında Tөrkiä Kiper Respublikasınıñ oyışmağa quşılıwına rizasızlıq belderde. Soñğaraq Erdoğan AQŞ-Tөrkiä mөnäsäbätläre turında iki ilneñ jurnalistları mөnäsäbätlär turında yazğanda cawaplıraq xäräkät itsennär dip äytte. Urtaq Belderüdä Afganistan, Ğıyraq, Fälästin häm Ukraynadağı täräqqiätlärgä diqqät , NATO belän Avropa Berlege (AB) arasında xezmättäşlekne arttıru, terrorğa qarşı kөräştä qatı toru kiräklege turında äytelä. Tөrkiä Afganistanda NATO-nıñ İSAF isemle xalıqara xäbri berlege belän ütkän atnadan citäkçelek itä başladı. Tege yaqtan isä Ğıyraqta ike genä ofitserı bar. Inde Premier Erdoğan Ğıyraqta imenlek kөçlären citeşrüdä Tөrkiäneñ dä yardäm itäçägen belderde.
20-nçe Fivraldä Tөnyaq Kiper Tөrek Cөmhuritendä (TKTC) Parlament saylawları buldı. Saylawlar näticäsendä monan elekke Premier Mehmet Ali Talatnıñ liderı bulğan Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) birelgän tawışlarnıñ 44 protsentın alıp, bu saylawlardan da qabat iñ zur partiä bulıp çıqtı. Şuña kürä CTP 50 urınlı parlamentta 25 deputatqa iä buldı. Elekke premierlärdän Derviş Eroğlunıñ Ulusal Birlik Partisi 18, Prezident Denktaşnıñ ulı Serdar Dentaşnıñ Demokrat Partisi (DP) 13, Tınıçlıq häm Demokratiä Xäräkäte isä ber genä urın aldılar. İnde bu yulı da CTP belän DP arasında koalitsion xөkümät tөzeläçäk dip kөtelä. Tege yaqtan bu atnada qızıqlı ber xäbär isä Britaniä Parlamentınıñ TKTC-nä salınğan embargonı beterep, biregä İngliz passajir oçqıçlarına oçarğa rөxsät birelsen digän qararı buldı. Mäğlüm TKTC-ne Tөrkiädän tış ber nindi dä il tanımıy. Ütkän yıl azağında da Kiper Respublikası, yäğni Greklardan torğan Kөnyaq Kiper AB-nä ağza itep qabul itelde. Şuña qaramastan TKTC taratıla almadı. Inde artında Tөrkiä torğan TKTC Greklardan taşlamalar almıyça statutın almaştırırğa aşıqmıy.
Bu atnada xөkümätneñ başın awırtqan ber täräqqiät isä Sälämätlek Ministerlege xastaxanälärendä Sotsial Straxovqa Oyışmasına (SSK) ağza bulğannarnıñ säğatlär xätta tävlek buyınça ciratta kөtüläreneñ mätbuğat bitlärendä çağılış tabuwı buldı. Ütkän atnada SSK xastaxanäläre Sälämätlek Ministerlegenä tapşırıldı häm xastalarğa inde ciratlarda intekmäyäçäksegez, därularığıznı telägän därüxanädän alabeläçäksegez dielgän ide. Läkin xөkümätneñ şuşı väğdäse ğämälgä aşmadı, kiresençä çiratlar tağı da arttı. Premier Erdoğan da açulanıp ta bulsa, dөres qayber tärtipsezleklär bar, qabul itäbez diärgä mäcbur buldı. Ul här waqıttağı kebek jurnalistlarğa da xөcem itep, yuq xäbärlär yazmağız dide. Erdoğannıñ ğomumän tänqitkä tüzemlege yuq. Läkin demokratiädä Premierlär dä tänqit itelä ala.
Bu atnada Tөrkiä Bөyek Millät Mäclesennän, yäğni parlamenttan 677 meñ student faydalana alaçaq amnestiä qanunı ütte. Şuña kürä, 2000-nçe yıldan soñ nindider säbäp belän bulsa da yuğarı uqu yortlarınnan yıraqlaştırılğan, yaki üze ayrılğan studentlarğa amnestiä yasala, alar teläsälär, uquların däwam itä alaçaqlar. Bu amnestiägä Yuğarı Uqu Oyışması qarşı çıqqan ide. Oppozitsiädäge Cөmhuriät Xalıq Partiäse dä şuşı qanun proyektın yaqlamadı.
Anadolu Ajansı isemle xäbär agenturasınıñ belderüwenä kürä, Tөrek şirkätläre Mongoliädä Çınğız Xan Kompleksın saluğa qatnaşaçaqlar. 2006-nçı yılda tarixtağı iñ aldınğı däwlät eşlekleklärennän, 13-nçe yөzgä üz tamğasın suqqan, Tөrek-Tatarlar tarafınnan da “bababız” dip atalğan Çınğız Xanğa 1206-nçı yılda Qorıltay tarafınnan “Bөyek Xan” titulı birelüwenä 800 yıl tula. Tөrek Tışqı Säwdä Räise Tuncer Kayalar Mongoliä Däwlät Ministere Bayartsognıñ çaqıru belän Ulan Batorda buldı. Inde ul biredä çaqta, Çıngız Xan Kompleksın tөzy ramlarında 40 meñ toraq belän ber hotel salınaçağı häm Tөrek firmalarınıñ da şuşı konkurska çaqırılğan buluwı turında äytte. Mongoliä xөkümäte şuşı proyektqa zur ähämiät birä ikän.
Äxtäm İbrahim, Istanbul
20-nçe Fivraldä Tөnyaq Kiper Tөrek Cөmhuritendä (TKTC) Parlament saylawları buldı. Saylawlar näticäsendä monan elekke Premier Mehmet Ali Talatnıñ liderı bulğan Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) birelgän tawışlarnıñ 44 protsentın alıp, bu saylawlardan da qabat iñ zur partiä bulıp çıqtı. Şuña kürä CTP 50 urınlı parlamentta 25 deputatqa iä buldı. Elekke premierlärdän Derviş Eroğlunıñ Ulusal Birlik Partisi 18, Prezident Denktaşnıñ ulı Serdar Dentaşnıñ Demokrat Partisi (DP) 13, Tınıçlıq häm Demokratiä Xäräkäte isä ber genä urın aldılar. İnde bu yulı da CTP belän DP arasında koalitsion xөkümät tөzeläçäk dip kөtelä. Tege yaqtan bu atnada qızıqlı ber xäbär isä Britaniä Parlamentınıñ TKTC-nä salınğan embargonı beterep, biregä İngliz passajir oçqıçlarına oçarğa rөxsät birelsen digän qararı buldı. Mäğlüm TKTC-ne Tөrkiädän tış ber nindi dä il tanımıy. Ütkän yıl azağında da Kiper Respublikası, yäğni Greklardan torğan Kөnyaq Kiper AB-nä ağza itep qabul itelde. Şuña qaramastan TKTC taratıla almadı. Inde artında Tөrkiä torğan TKTC Greklardan taşlamalar almıyça statutın almaştırırğa aşıqmıy.
Bu atnada xөkümätneñ başın awırtqan ber täräqqiät isä Sälämätlek Ministerlege xastaxanälärendä Sotsial Straxovqa Oyışmasına (SSK) ağza bulğannarnıñ säğatlär xätta tävlek buyınça ciratta kөtüläreneñ mätbuğat bitlärendä çağılış tabuwı buldı. Ütkän atnada SSK xastaxanäläre Sälämätlek Ministerlegenä tapşırıldı häm xastalarğa inde ciratlarda intekmäyäçäksegez, därularığıznı telägän därüxanädän alabeläçäksegez dielgän ide. Läkin xөkümätneñ şuşı väğdäse ğämälgä aşmadı, kiresençä çiratlar tağı da arttı. Premier Erdoğan da açulanıp ta bulsa, dөres qayber tärtipsezleklär bar, qabul itäbez diärgä mäcbur buldı. Ul här waqıttağı kebek jurnalistlarğa da xөcem itep, yuq xäbärlär yazmağız dide. Erdoğannıñ ğomumän tänqitkä tüzemlege yuq. Läkin demokratiädä Premierlär dä tänqit itelä ala.
Bu atnada Tөrkiä Bөyek Millät Mäclesennän, yäğni parlamenttan 677 meñ student faydalana alaçaq amnestiä qanunı ütte. Şuña kürä, 2000-nçe yıldan soñ nindider säbäp belän bulsa da yuğarı uqu yortlarınnan yıraqlaştırılğan, yaki üze ayrılğan studentlarğa amnestiä yasala, alar teläsälär, uquların däwam itä alaçaqlar. Bu amnestiägä Yuğarı Uqu Oyışması qarşı çıqqan ide. Oppozitsiädäge Cөmhuriät Xalıq Partiäse dä şuşı qanun proyektın yaqlamadı.
Anadolu Ajansı isemle xäbär agenturasınıñ belderüwenä kürä, Tөrek şirkätläre Mongoliädä Çınğız Xan Kompleksın saluğa qatnaşaçaqlar. 2006-nçı yılda tarixtağı iñ aldınğı däwlät eşlekleklärennän, 13-nçe yөzgä üz tamğasın suqqan, Tөrek-Tatarlar tarafınnan da “bababız” dip atalğan Çınğız Xanğa 1206-nçı yılda Qorıltay tarafınnan “Bөyek Xan” titulı birelüwenä 800 yıl tula. Tөrek Tışqı Säwdä Räise Tuncer Kayalar Mongoliä Däwlät Ministere Bayartsognıñ çaqıru belän Ulan Batorda buldı. Inde ul biredä çaqta, Çıngız Xan Kompleksın tөzy ramlarında 40 meñ toraq belän ber hotel salınaçağı häm Tөrek firmalarınıñ da şuşı konkurska çaqırılğan buluwı turında äytte. Mongoliä xөkümäte şuşı proyektqa zur ähämiät birä ikän.
Äxtäm İbrahim, Istanbul