Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ğiraq prezidentı itep tarixta berençe märtäbä körd Cäläl Talabani saylandı


Atnalarça däwam itkän qarşılıqlarnı çişep Ğiraqnıñ yaña parlamentı çärşämbedä ilneñ prezidentı itep Kördstan watandar berlege räise Cäläl Talabanine saylap quydı. Bu wazifanı moña qädär başqarğan sönni ğäräp Ğazi äl-Yäwir anıñ urınbasarı itep bilgelände, näq şundıy uq urınğa şığıylardan Ğädel Ğabdelmähdi saylandı.

Çärşämbe Ğiraq tarixında çın mäğnäsendä qabatlanmas kön ide - ilneñ prezidentı itep anda körd saylandı. Yıllar däwamında Bagdadtağı üzäk xakimiatkä qarşı qorallı köräş alıp barğan Kördstan watandar berlege citäkçese Cäläl Talabani xäzer inde üze citäklägän şul üzäk xakimiatneñ kiläçäk maqsatların bolay sürätläde:

Audio, Cäläl Talabani

"Bez üzebezneñ möxtäräm Milli Mäcles belän näticäle xezmättäşlek itäçägebezne ışandırıp äytä alabız, xalıq Milli Mäclestän küp närsäne kötä. Berençedän, ul Ğiraqtağı bar säyäsi köçlärneñ dä urtaq ber fikergä kilep ilneñ yaña konstitutsiäsen yazuına, demokratiägä, federalizmğa, bar watandaşlarnıñ da bertigez xoquqlarğa iä buluına ömetlänä" di Ğiraqnıñ äle genä saylanğan prezidentı Cäläl Talabani. Üzeneñ şuşı eşendä ul ilne tağın da nığraq berläşterergä niätlänüen, moña ildäge här keşeneñ ireklegen tä''min itü aşa ireşergä cıyınuın äytä:

Audio, Cälä Talabani

"Bez Ğiraqnıñ bötenlegenä irekle saylaw, bergäläşep yäşäwgä omtılu, din, mäzhäb wä millätkä qaramıy xoquqlarda da, burıçlarda da tigezlek nigezendä ireşergä telibez" dip belderä Talabani. Londondağı İqtisad mäktäbendä eşläwçe Yaxya Säyet süzlärenä qarağanda, yaña prezidentnıñ Ğiraq xakimiatendäge urını nigezdä simvolik kenä bulsa da, ul azçılıqtağı kördlärgä, alarnıñ da ildäge xällärgä yoğıntı yasıy alu xisen birä:

Audio, Yaxya Säyet

"Bu kördlärgä, alarnıñ milli omtılışların, mänfäğätlären federal'' Ğiraq qısalarında da ğämälgä quyıp buluın kürsätäçäk häm il tormışında alarnıñ möhim urın totuın añlataçaq" di Yaxya Säyet. 1933-nçe yılda Kelkan şähärendä tuğan Cäläl Talabani Ğiraqtağı ike möhim körd oyışmasınıñ bersen citäkli. Tormışınıñ soñğı yılların ul Saddam Xösäyen xakimiatenä qarşı köräşep ütkärde. Ser tügel, Ğiraq kördläre arasında möstäqil körd däwläten qoru ideäse nıq tamır cäygän. Talabanine Ğiraq prezidentı itep saylaw şuşı omtılışlarnı şaqtıy sürelderer dip farazlana. Anıñ ike urınbasarı bulaçaq - berse sönni ğäräplärdän, ikençese şığıylardan. Sönnilärdän şuşı urınğa elekke waqıtlı prezident Ğazi äl-Yäwir, ä şığıylardan - Ğiraqtağı islam inqilabı şurası wäkile Ğädel Ğäbdelmähdi saylandı. Xäzer inde alar ike atna eçendä öçäwläşep ilneñ yaña premyer-ministrın täqdim itärgä tieş bulaçaq. Alar monı inde bu atnada uq eşlär dip kötelä. Şığıylar kördlär belän berlektä bu eşkä äl-Däwa partiäsennän İbrahim äl-Cäğfärine täqdim itü xaqında kileşte, ul Ğiraqtağı küpçelekne täşkil itkän şığıy ğäräplärennän. Yaña xökümätneñ töp burıçları bulıp ildäge qorallı qarşılıqnı, ğisyannı bastıru, häm xakimiat eşlärenä älegä üzlären çitläşterelgän dip xis itkän sönnilärne cälep itü tora.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG