Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ğiraq prezidentı amerikan xärbilären Ğiraqtan kitergä aşıqmasqa çaqıra


Ğiraqta soñğı könnärdä anda kierenkelek arta. Bağdadta amerikan xärbilärenä qarşı protest çaraları ütte, ğisyançılar yarlıqaw täqdimen kire qaqtı. Şuşı sürättä Ğiraq prezidentı Calal Talabani koalitsiä köçläre ildä ozaqqaraq qalırğa tieş digän belderü yasadı.

Ğiraq prezidentı Calal Talabaninıñ ğisyançılarğa yasağan yarlıqaw täqdime kire qağılğannan soñ uzğan atna axırında Ğiraqnıñ törle urınnarında yaña köç qullanular qabınıp kitte. Amerikan xärbiläreneñ Süriä çigendäge Qaim nığıtması yanında kimendä 3 intihar höcüm yasaldı. Qorbannar sanı älegä bilgesez. Amerikan räsmiläre, bu qalanı Ğiraqqa çit ildän ğisyançılar häm qoral ütep kerü urını dip sanıy. Yäkşämbedä Ğiraqnıñ tışqı eşlär ministrı Höşiär Zebari terrorçılıq Ğiraqqa nigezdä çittän kilä dide, häm bu mäsäläne xalıqara kimäldä xäl itergä çaqırdı:

Audio (Höşiär Zebari)

"Terrorçılıq bezgä çiklär aşa başqa illärdän ütep kerä. Şuşı aynıñ 18-19ında İstanbulda kürşe illär tışqı eşlär ministrlarınıñ oçraşuı ütäçäk. Bez anda bu mäsäläne qatı itep quyaçaqbız."

Ğisyannı bastıru niätennän prezident Talabani uzğan atnada yarlıqaw iğlan itte. Ğisyançılarnıñ äydamanı sanalğan çığışı belän İordaniäle Äbü Musab äl-Zarqawi bu täqdimne şunduq kire qaqtı. Londondağı İqtisad mäktäbendä Ğiraq belgeçe Yahia Said süzlärençä, Zarqawinıñ kire qağuı äle berni dä añlatmıy, çönki bu yarlıqaw anıñ üzenä qağılmıy:

Audio (Yahia Said)

"Talabaninıñ täqdime Zarqawinıñ üzenä qağılmıy. Ul nigezdä çarasızlıqtan, milli mänfägättän çığıp amerikannarğa qarşı suğışqannar öçen, Zarqawi kebek terrorçılar öçen tügel."

Ğiraqnıñ yaña räsmilärenä yaña sınaw: şimbä könne şiği citäkçe Moqtada äs-Sadr tarafdarları Bağdadta amerikan xärbiläreneñ kiçekmästän kitüen taläp itep qarşılq çarası ütkärde. Äs-Sadrnıñ süzçese Äbdel Hadi äl-Däräci çit il xärbiläre ildän kitergä, Saddam Xösäyen kiçekmästän xökem itelergä tieş dip belderde:

Audio (Äbdel Hadi äl-Däräci)

"Bez Saddamnı häm anıñ tarafdarların xökem itergä taläp itäbez. Ğiraq xalqı bu okkupatsiädän berni almadı. Kiresençä, terrorçılıq şuşı okupatsiägä bäyle. Bez monda üz taläplärebezne quyaçaqbız. Bu qarşılıq çarasına Ğiraqnıñ başqa törkemnäre dä quşılaçaq."

Fiker beleşülärgä qarağanda ğiraqlılarnıñ kübese bu fikerne urtaqlaşa, xalıqnıñ 60 protsentı amerikan xärbiläreneñ ildän kitüen teli. Ütkän parlament saylawlarında da partiälärneñ kübese Washington ğäskärlärneñ kitü waqıtın bilgelärgä tieş digän taläp quydı. Xakimiätkä kilgän şiğilär, xäzer üzläre şuşı taläpneñ basımı astında. Şul uq waqıtta yaña xökümät äğzalarınıñ kübese Ğiraqnıñ üz armiäse bulğançı, amerikan xärbiläre qalırğa tieş digän fiker belderä. Londondağı İqtisad mäktäbendä Ğiraq belgeçe Yahia Said:

Audio (Yahia Said)

"Bu älbättä alarnıñ saylaw aldı wäğdälärenä, häm dä uramdağı fikerlärgä qarşı kilä. Bu säyäsätçelär xäzer alarnıñ yazmışı çit il ğäskärlärenä bäyle dip ışana."

Yäkşämbedä prezident Talabani, amerikan xärbiläre tağın kimendä 2 yılğa Ğiraqta qalırğa tieş dip belderde. Ul arada Pentagonnıñ yuğarı räsmiläre Ğiraqta wazğiät totırqlansa ber yıl eçendä xärbilär sanın kimetä başlarğa bula dip sanıy.

-Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG